اقدامی هوشمندانه در توسعه، عمران وتحول شهر است

هر چند فرآیند هوشمندسازی، عمر چندانی ندارد اما توانسته تا حدی جایگاه خود را در زندگی روزمره و حوزه خدمات و زیرساختهای مختلف به تثبیت برساند، به ویژه با شیوع کرونا و فراگیری این بیماری و افزایش محدودیت‌ها، رشد قابل توجهی در هوشمندسازی و ارائه خدمات الکترونیکی شکل گرفت و در مدیریت شهری، چابک سازی سیستم‌های سازمانی در ارائه خدمات بهتر به شهروندان رقم خورد.

استفاده از سامانه‌های هوشمند امروز بخش مهمی از زندگی روزمره را تشکیل می‌دهد و هوشمندسازی، حیطه گسترده‌ای از خدمات در حوزه‌های محیط زیست، حمل و نقل، حاکمیت و دولت، عمران، شهرسازی، بازیافت، ترافیک، خدمات شهری، اقتصاد و سبک زندگی را در بر می گیرد.

با توجه به اهداف تعریف شده در چشم‌انداز مصوب ۱۴۱۴ شهر مقدس قم مبنی بر توسعه شهر خلاق و هوشمند و اجرای سند راهبردی قم ۱۴۰۰، ستاد شهر هوشمند شهرداری قم شکل گرفت که خود تا حدی توانست تحولات خوبی را در حوزه هوشمندسازی به وجود آورد.

هوشمندسازی یکی از نیازهای مهم در زندگی روزمره شهروندان است و در مسیر تحقق آن، نیازمند بسترهای مناسبی هستیم که مهم‌ترین آن آموزش است و باید در جهت آموزش و فرهنگ‌سازی گام‌های لازم را برداشت.

 به طور کلی هوشمندسازی دارای فواید و ویژگی‌های مهمی است که اگر به خوبی معرفی و جامعه با ضرورت‌ این فرآیند مهم بیش از گذشته آشنا شود، می‌توان تحولات خوبی را تجربه کرد.

هوشمندسازی با توجه به حذف عوامل انسانی موجب بهره‌وری در زمان و وقت و انرژی می‌شود، همچنین زمینه ساز افزایش طول عمر تجهیزات و دستگاه های مختلف و امکان برنامه ریزی برای موضوعات مختلف و مدیریت از راه دور و امکان بازبینی و کنترل خطا در هر زمان و ثبت رویداد ها و استفاده از ذخایر اطلاعاتی و امکان استفاده از سیستم های هشدار دهنده و اطلاع رسان و ارتقای بهره وری در نیروی انسانی با و رفع محدودیت‌ها خواهد شد.

هوشمندسازی در ارتقای کیفیت زندگی نقش مهمی بر عهده دارد و می‌تواند شهری پیشرو به وجود بیاورد و آن را در مسیر توسعه و تحول و آبادانی قرار دهد، در مدیریت شهری قم به عنوان یک کلان شهری زائرپذیر و به واسطه جایگاه مهمی که دارد مقوله هوشمندسازی از ضروریات مهمی است که مدیران شهر به آن واقف هستند و شاهد سرمایه‌گذاری و سیاست‌گذاری‌های راهبردی در این عرصه مهم هستیم.

ترسیم و تدوین سند چشم‌انداز شهر قم در افق پنج‌ساله قم 1400 و بیست ساله قم 1414 بدون شک بدون هوشمندسازی و بهره‌گیری از ابزارهای نوین فاصله زیادی با تحقق اهداف خواهد داشت و باید حرکتی منجسم و هدفمند در پیش گرفت، دراین راه دشواری‌های زیادی وجود دارد اما باید بپذیریم هوشمندسازی خدمات الکترونیکی شهری قم؛ اقدامی هوشمندانه در توسعه، عمران وتحول شهر بوده است و توانسته تا حد زیادی در شکل گیری شهروندانی الکترونیک اثرگذار باشد.

اگر بتوانیم نگرشی علمی، پژوهشی، کاربردی و جامع به هوشمندسازی شهر داشته باشیم و راهبردها و سیاست‌ها را با این مقوله مهم عجین سازیم از بسیاری از ظرفیت‌های مهم برخوردار خواهیم شد، امروز مدیریت شهری قم چنین نیازی را به خوبی شناخته است و با به کارگیری بسیاری از ظرفیت‌ها و بسترهای لازم در صدد جبران عقب‌افتادگی‌های چند ساله در تحقق شهر هوشمند و هوشمندسازی برآمده و به دستاوردهای مهمی نیز رسیده است.

یکی از ره‌آوردهای مهم هوشمندسازی، تحقق دولت الکترونیک است که در این راستا مدیریت شهری قم هم‌گام با سایر کلان‌شهرها در این مسیر گام برداشته است، امروزه هوشمندسازی در سطح سازمان‌ها، شهرها و استان‌ها به قانون تبدیل شده است و قم نیز از این قاعده مستثنی نیست.

شهرهوشمند دارای ابعاد حاکمیتی چون جامعه هوشمند و بنگاه‌های تجاری است و برنامه‌ریزی‌هایی در این باره در دست اقدام است، در این خصوص سامانه قم‌یار بخش کوچکی از خدمات در حوزه مدیریت شهری است که در ارائه خدماتی چون صدور پروانه در احداث بنا و ساخت و ساز، پروانه پایان کار، نقل و انتقال، مطالبه‌گری از۱۳۷، نصب بنر، ثبت امتیاز همیار پسماند و ...است و سایر فعالیت‌های شهرداری نیز حیطه‌ای گسترده از خدمات هوشمند را در اختیار شهروندان قرار داده است.

شهرقم از جمله شهرهایی است که پیشرفت‌های خوبی در هوشمندسازی پشت سر گذاشته است و به لحاظ سخت‌افزاری و نرم‌افزاری همچون اجرای شبکه فیبر نوری در تمامی مناطق شهری، ارائه خدمات الکترونیک شهرسازی در بستر اینترنت، اتوماسیون‌های مختلف در کنار ایجاد مرکز مدیریت هوشمند ترافیک و کنترل عبور و مرور شهر با سیستم هوشمند گام های موثری در جهت هوشمندسازی برداشته شده است.

تحقق شهر هوشمند به بهبود وضعیت اجتماعی و اقتصادی و شهرنشینی می‌انجامد، تنها کافیست مدیرانی در شهر به خدمت بپردازند که هوشمندانه فکر و عمل کنند، هر چند لازمه تحقق شهر هوشمند یکپارچکی در همراهی و مشارکت همه دستگاه ها نیز می باشد. با توجه به اینکه هوشمندسازی برداشتی نوین با حداکثر کیفیت و شاخص ترین فاکتورهـای زنـدگی است، از این رو مدیران پیشرو شهری، ایجاد شهر هوشـمند را بهتـرین گزینه برای مدیریت و بهبود کیفیت زندگی شهروندان دانسته اند. در نتیجه رفتن به سوی شهر هوشمند یک ضرورت است و باید برای آن برنامه ریزی کرد و اگر در این عرصه، اقدامات خوبی را از طرف مدیریت شهری قم اتفاق افتاده است اما همچنان در نقطه آغازین هوشمندسازی قرار داریم.