علل و نشانه‌های راه رفتن و حرف زدن در خواب

اگر فرد در حالی که خواب است از رختخواب بلند شده و راه برود دچار اختلال راه رفتن در خواب است. در اکثر مواقع فرد قبل از راه رفتن در بستر می‌نشیند و به اطراف نگاه می‌کند. در این حالت با اینکه چشمان فرد باز است، نسبت به اتفاقات اطرافش هوشیاری ندارد و بیدار کردن وی بسیار سخت است. اگر هم فرد بیدار شود خیلی گیج است و کارهایی که انجام داده است را به یاد نمی‌آورد. ممکن است فرد راه رفتن ساده حین خواب داشته باشد و یا حتی بعضی از فعالیت‌های روزمره را انجام دهد. جا به جا کردن مبلمان یا بالا رفتن از پنجره و در موارد نادری فرد سوار اتومبیل شده و حتی مسافت طولانی رانندگی کرده است.

وحشت شبانه

یکی از مشکلات شایع حین خواب که خانواده‌ها را نگران می‌کند وحشت شبانه است. در این حالت فرد روی رختخواب می‌نشیند و با جیغ و فریاد باعث بیدار شدن دیگران می‌شود. چشمان فرد باز است ولی هوشیار نیست، بسیار ترسیده است و تعریق و تنفس تند دارد. فرد از رختخواب بیرون می‌پرد و ممکن است اشیا را پرتاب کند و به خود یا دیگران آسیب برساند. در این حالت فرد به سختی از خواب بیدار می‌شود و اگر بیدار شود گیج است. در اکثر اوقات بعد از بیدار شدن فرد چیزی را به یاد نمی‌آورد یا ممکن است قسمت‌های کمی از یک رویا را بازگو کند.  وحشت شبانه بیشتر در یک سوم ابتدای شب رخ می‌دهد. این عارضه در بچه‌ها شایع‌ است و حدود ۶.۵ درصد کودکان به آن مبتلا هستند. دختران و پسران به یک نسبت درگیر این بیماری می‌شوند. شروع آن بین سن چهار تا ۱۲ سالگی است. اغلب کودکانی که وحشت شبانه دارند سابقه صحبت کردن در خواب و راه رفتن در خواب را نیز دارند. در افراد بالغ نیز شیوع وحشت شبانه بسیار کمتر است. این بیماری نیز جزء ژنتیکی و فامیلی قوی دارد.

در افراد بالغ اگر سابقه اختلال دو قطبی، اختلالات افسردگی و یا اختلالات اضطرابی وجود داشته باشد، وحشت شبانه در آنها شایع‌تر است. ولی در بچه‌ها کمتر با اختلال روحی – روانی ارتباط دارد. وحشت شبانه در بچه‌ها معمولا بعد از ۱۰ سالگی برطرف می‌شود، اما بالغین نیاز به بررسی توسط متخصص خواب دارند تا در صورت اختلال همراه تشخیص و درمان شوند.

فلج خواب

گاهی اتفاق می‌افتد که در شروع به خواب رفتن و یا هنگام بیدار شدن از خواب، فرد بیدار است ولی قادر به حرکت دادن بدن خود نیست، به این حالت فلج خواب می‌گویند. فلج خواب می‌تواند یکی از نشانه‌های نارکولپسی (نوعی اختلال خواب با خواب آلودگی بیش از حد روزانه) باشد. در غیاب سایر علامت‌های نارکولپسی به این عارضه فلج خواب ایزوله می‌گویند. در طی فلج خواب ممکن است فرد قادر به صحبت کردن نباشد، نتواند اندام‌ها و بدن و سر را تکان دهد ولی تنفس وی نرمال است.

فرد کاملا هوشیار است و می‌داند در اطرافش چه اتفاقاتی رخ می‌دهد. اگر کسی فرد را در این حالت تکان دهد یا با او صحبت کند به حالت نرمال بازمی‌گردد. گاهی با تلاش زیاد فرد برای حرکت دادن خود، فلج خواب خاتمه می‌یابد. این حالت برای فرد ترسناک و اضطراب آور است، ولی هر بار فقط چند ثانیه یا چند دقیقه طول می‌کشد. فلج خواب از سن ۱۰ سالگی به بعد رخ می‌دهد، ولی در دهه دوم  یا سوم  شایع‌تر است. این اتفاق معمولا اولین بار در حدود ۱۴ تا ۱۷ سالگی رخ می‌دهد. این اختلال خطری برای فرد ندارد و حتی اگر سایر علائم نارکولپسی وجود داشته باشد، مشکلی برای فرد ایجاد نخواهد کرد. علائم دیگر نارکولپسی، خواب آلودگی شدید روزانه به همراه حملات ناگهانی خواب در طی روز و خواب مختل در طی شب است. برخی از عوامل باعث افزایش بروز فلج خواب می‌شوند، مانند کمبود خواب، برنامه خواب متغیر و استرس روحی – روانی. به نظر می‌رسد وقتی فرد به پشت می‌خوابد فلج خواب بیشتر اتفاق می‌افتد.