فلسفه «دروغ سیزده» در روز طبیعت چیست؟

فرا رسیدن سال نو، در هر کشور و آیین و مذهبی، شرایط خاص خودش را دارد. برای مثال در دین مسیحی که بخش عمده ای از کشور های خارجی پیرو آن هستند، روز تولد حضرت مسیح رو جشن گرفته و در روز دهم دی ماه، سال میلادی جدید آغاز می شود. در سال نو میلادی، رسم های بسیار زیبایی مثل هدیه دادن به افراد فقیر جامعه توسط بابانوئل وجود دارد که امروزه با پیشرفت فناوری همچنان برگزار می شود.

در سال نو میلادی افراد به تطعیلات زمستانی رفته و در کنار افراد خانواده سال نو را جشن می گیرند. بر خلاف بیشتر کشورهای خارجی، ایران، آدابو رسوم و حتی سالشمار مخصوص خودش را دارد که به آن هجری شمسی گفته می شود. هر سال در ساعت های پایانی روز 29 ام اسفند ماه، سال به پایان رسیده و شاهد فرارسیدن زمان تحویل سال نو در روز یکم فروردین ماه یا همان عید نوروز هستیم.

عید نوروز، آداب و رسوم بسیار زیادی دارد که هر یک زیبایی خاص خودشان را دارند. تمام مردم ایران و حتی ایرانیان ساکن کشور های خارجی، از آخرین چهارشنبه سال، به پیشواز سال نو (نوروز) می روند. اولین رسم نوروز، چهارشنبه سوری است. در این رسم مردم در شهر، آتش های کوچک به پا کرده و از روی آن می پرند؛ همچنین در خانه ها و در کنار خانواده جمع شده به صحبت، خوردن شیرینی و آجیل می پردازند. از مراسم و دیگر آیین نوروز می توان به سفره هفت سین و دید و بازدید عید اشاره کرد.

سفره هفت سین رسمی است که در آن هفت المان که با حرف «س» شروع می شوند، به همراه ماهی قرمز درون سفره قرار می گیرند که هریک از این موارد، معنا و مفهوم خاص خودشان را دارند. از سوی دیگر بعد از تحویل سال نو، افراد خانواده، به دیدار یکدیگر رفته و در اصل فرآیند دید و بازدید عید را انجام می دهند. دید و بازدیدها عید عموما بین افراد فامیل و به صورت خانوادگی انجام می شود. دو رسم دیگر و البته جذاب عید نوروز، دروغ سیزده یا همان دروغ اول آوریل و سیزده‌به ‌در است که در ادامه مطلب به بررسی آنها خواهیم پرداخت.

فلسفه روز طبیعت سیزده به در | دروغ سیزده چیست ؟

سیزده‌به‌ در در اصل سیزدهمین روز فروردین ماه و یکی از جشن ها و رسم های نوروزی ایران است. در تقویم رسمی ایران، سیزدهم فروردین، روز طبیعت نام گذاری شده و تعطیل رسمی است. بر اساس باورهایی که از قدیم تا به امروز، سینه به سینه بین نسل ها منتقل شده، این روز برای راندن نحسی است و همه مردم باید از خانه ها بیرون رفته و به دل طبیعت بروند. این رسم از گذشته به شکل جدی برگزار می شده و امروزه هم بسیاری از مردم ایران همچنان آن را برگزار می کنند؛ پس از جشن طبیعت و مراسم سیزده‌به ‌در، تعطیلات و جشن های نوروزی به پایان می رسد.

به طور کلی رسم سیزده‌به ‌در، بر خلاف دیگر رسم های نوروز، اساس و مبنای مشخصی نداشته و کمی مبهم است؛ چرا که در کتاب های تاریخی، اشاره ای به این جشن نشده است؛ اما در منابع کهن گفته شده که این رسم از گذشته های خیلی دور برگزار می شد. بر اساس گفته های کهن، مردم در دوازده روز نوروز، به جشن و شادی می پرداختند و سپس در روز سیزدهم فروردین ماه، به دل طبعیت رفته و در طبیعت جشن پایانی را برگزار می کردند؛ در اصل می توان گفت که سیزده‌به ‌در، پایان جشن های نوروزی است. گفتنی است مردم که در این روز، سبزه هایی که روز تحویل سال نو در سفره هفت سین بوده را گره زده و پس از یک آرزو برای آینده خود، آن را به رودخانه ها می اندازند.

آیا سیزده نحس است؟

نه تنها تا به امروز هیچ تاریخ نگار و پژوهشگری، دلیل منطقی برای نحس بودن روز سیزدهم و به طور کلی عدد سیزده کشف نکرده است؛ بله بسیاری بر این باورند که روز سیزدهم، یک روز خوب و نیک است که مردم باید به شادی بپردازند. حتی در آثار ابوریحان بیرونی، جدولی برای سعد و نحس بودن روز ها وجود دارد که از سیزدهم فروردین ماه، به عنوان روزی نیک و خوب یاد شده است. گفتنی است که در دین مسیحی، به دلیل برخی مسائل تاریخی، نحس بودن سیزدهم شرایط بسیار جدی تری دارد و مردم بیشتری به این موضوع باور دارند.روز دروغ آوریل، در بسیاری از کشورهای سراسر جهان، به عنوان یک روز ویژه شناخته می شود که در آن مردم به شوخی دروغ هایی به یکدیگر می گویند و این روز را گرامی می دارند. در کشور هایی مثل انگلیس، اتریش و نیوزیلند، دروغ گویی از صبح تا شب ادامه دارد و کسی که قبل از شب حقیقت را فاش کند، احمق آوریل (April Fool) لقب می گیرد.

در ایران هم، بعد از تحویل شدن سال نو و پایان جشن دوازده روز، در روز سیزده‌به‌ در، مردم به شوخی به یکدیگر دروغ می گویند و سپس در پایان روز آن را فاش می کنند. این رسم مثل دیگر رسم های نوروز، همواره برگزار می شود و باعث شادی مردم می شود. از دروغ های اول آوریل معروف در سراسر می توان به خبر واژگونی برج پیزا در سال 1950 در تلویزیون هلند و اعلام ترور بیل گیتس در سال 2003 توسط وب سایت های خارجی و شبکه های خبری به دلیل افت 1.5 درصدی سهام مایکروسافت اشاره کرد. این دروغ ها در زمان خود بسیار بزرگ بوده و سروصدای زیادی در سراسر جهان به پا کرد.

رضا در رشته‌ی مترجمی زبان انگلیسی تحصیل کرده و بیش از 4 سال سابقه نویسندگی حرفه‌ای در زمینه های مختلف مثل خودرو، بازی و غذا را دارد. از کودکی هم عاشق بازی‌های ویدیوی و مسابقات اتومبیل‌رانی بوده‌. زمان آزادش را صرف بازی و تیون کردن خودرو‌های مسابقه‌ای می‌کند. رضا سال‌ها World of Warcraft بازی کرده و طرفدار پروپاقرص بلیزارد و بازی‌های‌اش است.

منبع:ریحون