طرح دارویار؛ از وعده تا عمل / هزینه های درمانی کمرشکن شد

در گزارشی که از تریبون رسانه ملی پخش شد، طرح دارویار نه تنها باعث کاهش هزینه‌های بیمار نشده بلکه بار گرانی دارو را سنگین‌تر نیز کرده است، طوریکه قیمت داروی نسخه‌ای در این طرح گران‌تر از فروش همان دارو به صورت آزاد است!

ناصر ریاحی رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو :در ابتدای اجرایی شدن طرح دارویار، مولفه تعیین کننده قیمت دارو، قیمتی که وارد کننده یا تولید کننده به پخش می‌فروشد نیست. بلکه بخشی از قیمت دارو را بیمه‌ها متقبل می‌شوند. اصلاح قیمت این داروها فشاری بر دوش بیماری که تحت پوشش بیمه قرار دارد اضافه نخواهد کرد. بلکه این تغییر قیمت، بهایی است که تولیدکننده یا وارد کننده باید بیشتر بابت ارز پرداخت کند، تا دارو به دست داروخانه و بعد از آن به دست بیمار برسد.

ریاحی افزایش قیمت داروها را اصلاح قیمت عنوان می‌کند و می‌افزاید: داروها در طرح دارویار افزایش قیمتی از ۱۰ درصد تا چند برابری را تجربه می‌کنند. علت این جهش قیمت یا نوع ارز تخصیصی است و یا بازه زمانی مشخصی که قیمت این داروها دستخوش تغییر نشده است و حال احتیاج به افزایش قیمت دارد. سود یا مارجین واردکننده و تولید کننده همانی است که قبل از این هم بوده است، بنابراین اسم این تغییر را افزایش قیمت نیست بلکه اصلاح قیمت دارو نام دارد.

طرح دارویار همان طور که از اسمش پیدا است، قصد کم کردن بار هزینه دارویی را برای مردم داشت، اما در این راستا چقدر موفق عمل کرده است و چه ایراداتی بر آن وارد است؟ در گفتگو با زهرا منصورنیا پزشک داروساز و فعال صنعت دارو به این موضوع می‌پردازیم.

داروهای تحت پوشش بیمه در طرح دارویار

زهرا منصورنیا پزشک داروساز گفت: طرح دارویار طرحی است که خیلی درباره آن مطالعه نشده است و بدون اینکه زیر ساخت‌های مورد نیاز آن بررسی شود، به اجرا درآمده است. از لحاظ کمکی که قرار است به بیماران شود، بخشی از داروهایی که تحت پوشش بیمه نبودند، در حال حاضر تحت پوشش بیمه قرار گرفتند. بر همین اساس داروهایی که پزشک قرار است در نسخه بیمار بپیچد با بیمه حساب می‌شود و طبیعتا منجر به کاهش هزینه‌های بیمار می‌شود.

وی با اشاره به هدف اصلی وزارت بهداشت و درمان در طرح دارویار افزود: وعده دولت در این طرح این بود که پزشک نسخه کند و کمتر داروها به صورت آزاد یا otc تهیه شود. طبیعتا زمانی که پزشک داروها را نسخه می‌کند، بیمار با افزایش قیمت داروها که از ۲۳ تیرماه سال جاری اعمال شد، بالاتر رفتن هزینه‌های درمان را احساس نخواهد کرد.

پزشک داروساز با رد موضوع گران‌تر به فروش رفتن داروهایی نسخه‌ای نسبت به داروهای آزاد گفت: دارویی که بیمه‌ای نیست تفاوتی در قیمت فروش آن به صورت آزاد وجود ندارد.

درصد بالایی از بیماران داروی آزاد می‌خرند

منصورنیا تصریح کرد: درباره بیمارانی که دچار یک مشکل مداوم هستند و داروهایی را به صورت روتین مصرف می‌کنند، روش تهیه دارو به شیوه دیگری رایج است. این بیماران داروهای مورد نیازشان را بدون مراجعه دوباره پزشک و طی کردن مراحل رفت و آمد و تقبل کردن مجدد هزینه ویزیت و صرف کردن زمان برای معاینه شدن توسط پزشک، به صورت آزاد از داروخانه‌ها تهیه می‌کنند. بنابراین این دسته از بیماران با افزایش قیمت داروها و خرید آزاد آن، با هزینه زیادی مواجه می‌شوند.

وی درباره طرح دارویار خاطرنشان کرد: اصلی‌ترین قربانی آن داروخانه‌ها هستند به دلیل اینکه سازمان‌های بیمه‌گر معوقه‌های بسیار طولانی مدت و بعضا یک‌ساله را در پرداخت مطالبات داروخانه‌ها داشتند. به عنوان مثال نسخه‌ای را داروخانه ۵۰۰ هزار تومان می‌پیچد و این ۵۰۰ هزار تومان را سازمان بیمه‌گر پرداخت می‌کند و ۶۰ هزار تومان را بیمار پرداخت می‌کند. این ۵۰۰ هزار تومان مطالبه داروخانه حدود ۷ ماه بعد به داروخانه برمی گردد اما شرکت‌های پخش دارو، با فرجه‌های یک یا دو ماهه از داروخانه درخواست تسویه می‌کند، با یک حساب سرانگشتی مشخص می‌شود این طرح به زیان داروخانه‌ها و منجر به ورشکستگی‌شان می‌شود. مگر اینکه بیمه‌ها مکلف شوند مطالبات داروخانه‌ها را به روز و دقیق پرداخت نمایند.

کلام آخر

گرانی دارو، کمبود دارو و سهمیه‌بندی دارو متاسفانه کلید واژه‌های نگران کننده‌ای درباره مایحتاج ضروری بیماران است. واژه‌هایی که این روزها در صدر خبرهای حوزه سلامت به تکرار می‌شنویم و می‌خوانیم. به جرات می‌توان گفت وعده‌های دولت در راستای طرح پر سر و صدای دارویار به جامه عمل نرسید. طرحی که فقط در حد یک اسم باقی مانده است و در جهت یاری رساندن دارویی به بیماران موفق عمل نکرده است.