اتحادیه اروپا متعهد به حفظ توافق هسته‌ای است

فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در سخنرانی خود در پارلمان اروپا درباره برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به دیدار روز گذشته سران آمریکا و کره شمالی اشاره کرد و گفت که این دیدار ثابت می‌کند دیپلماسی و گفت‌وگو تنها راه پیش‌رو برای حل مسائل است.

بنابر گزارش پایگاه اینترنتی اتحادیه اروپا، موگرینی ادامه داد: این دیدار همچنین یک نشانه روشن از این حقیقت است که راه دیپلماتیک اغلب چالش‌برانگیز و حتی سخت‌ترین راه برای دنبال کردن است اما همیشه نتیجه‌بخش است و باید در طول زمان پایدار باشد. این همان مسیری است که جامعه بین‌الملل و اتحادیه اروپا بیش از یک دهه با ایران دنبال کردند که به حصول توافق هسته‌ای با این کشور منجر شد.

وی تصریح کرد: ما این کار را انجام دادیم چرا که در راستای منافع امنیتی اروپا و منافع امنیتی جهان بود. از طریق این توافق ما از اشاعه هسته‌ای و یک مناقشه منطقه‌ای جلوگیری کردیم. این توافق نزدیک به سه سال است که اجرا می‌شود. ایران همان‌طور که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تایید می‌کند که آخرین بار آن چند هفته پیش بود، به تعهدات هسته‌ای خود پایبند است.  

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با تاکید بر اینکه موضع این اتحادیه تغییر نکرده و کماکان به اجرای کامل و موثر برجام پایبند است، گفت: آنچه امروز تغییر کرده این است که آمریکا روز هشتم ماه مه تصمیم یکجانبه خود برای خروج از برجام را اتخاذ کرد، توافقی چندجانبه که به طور یکپارچه در قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل به تصویب رسید.

موگرینی خاطرنشان کرد: اتحادیه اروپا به طور یکپارچه و فوری در بالاترین سطح در نشست سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا در صوفیه در 16 مه واکنش نشان داد و وزیران امور خارجه نیز چند هفته پیش در شورای روابط خارجی این پایبندی را مورد تاکید قرار دادند. از یک ماه پیش تاکنون جامعه بین‌الملل به حمایت قوی خود از توافق هسته‌ای با ایران ادامه داده است چرا که هیچ جایگزین بهتری وجود ندارد و جهان نمی‌تواند یک رقابت هسته‌ای را به ویژه در منطقه خاورمیانه تاب بیاورد.

وی با بیان اینکه در تمام نشست‌هایش با دیگر کشورهای جامعه بین‌الملل شاهد پشتیبانی آنها از توافق هسته‌ای بوده است، افزود: دیگر طرف‌های توافق هسته‌ای یعنی فرانسه، آلمان، انگلیس، روسیه و چین نیز از این توافق حمایت کرده‌اند. ما همچنین نشست کمیسیون مشترک را پس از خروج آمریکا از توافق برگزار کردیم و کار روی اجرای تعهدات مرتبط هسته‌ای کماکان ادامه دارد، این برای امنیت ضروری است؛ برای امنیت خودمان و امنیت منطقه. ما تضمین می‌کنیم که فارغ از خروج آمریکا از توافق این اتفاق خواهد افتاد.

موگرینی تصریح کرد: اجرای توافق در هر دو زمینه تعهدات هسته‌ای و اقتصادی باید ادامه یابد چرا که بخش ضروری دیگر این توافق رفع تحریم‌ها و فرصت‌هایی است که این توافق برای عادی‌سازی روابط اقتصادی و تجارت با ایران فراهم می‌کند. از این منظر تصمیم آمریکا برای خروج از برجام و وضع مجدد تمام تحریم‌های ثانویه به شدت دردسرساز است و باید رسیدگی شود. پیش از همه توسط اتحادیه اروپا و کشورهای عضو و به علاوه دیگر اعضای جامعه بین‌الملل.

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با اشاره به اینکه بسیاری از شرکت‌های اروپایی پس از اجرای برجام، تجارت با ایران را با حسن نیت آغاز کرده‌اند، گفت: اما برخی از آنها تاکنون اعلام کرده‌اند که برای پرهیز از مجازات آمریکا تعامل خود با ایران را متوقف خواهند کرد. دیگران نیز اعلام کرده‌اند که از مذاکرات خود (با ایران) که پیشتر آغاز کرده بودند کنار خواهند رفت، چیزی که در راستای منافع اروپا نیز نیست. همان‌طور که می‌دانید و می‌توانید متصور شوید این شرایط فشار زیادی را به ویژه از سوی کسانی که همواره با توافق مخالف بودند ایجاد کرده است. علاوه بر این اعتبار جامعه بین‌الملل، نظام چندجانبه‌گرایی و نظام سازمان ملل زیر سوال رفته است.

وی ادامه داد: اطلاعیه‌های اخیر از سوی ایران در خصوص هگزافلوراید اورانیوم باید از این منظر دیده شود. واضح است که این اقدامات نقض توافق هسته‌ای نیست اما به طور مشخص به اعتمادسازی کمک نمی‌کند و به منزله اعمال فشار بر جامعه بین‌الملل است. اکنون روشن است که منافع امنیتی و استراتژیک ما باید حفظ شود و توافق هسته‌ای باید ادامه یابد. ما به طور متحد، قاطع و محکم برای حفظ همزمان منافع امنیتی‌ و حاکمیت اقتصادی‌مان عمل کرده‌ایم و این یک انگیزه برای ایران است تا به اجرای تعهدات هسته‌ای‌اش همچنان ادامه دهد، هر جایگزین دیگری پیامدهای فاجعه‌بار خواهد بود و بدون استثناء امنیت ما را کاهش خواهد داد.

موگرینی با اشاره به اقدامات اخیر کمیسیون اروپا برای اجرای مقررات مسدودکننده به منظور محافظت از شرکت‌های اروپایی در برابر تحریم‌های واشنگتن علیه تهران، اظهار داشت: همانطور که گفته‌ام ما با وزیران امور خارجه کشورهای عضو در شورای روابط خارجی روی این مساله کار کردیم، ما روی لزوم ترکیب تلاش‌هایمان در سطح اتحادیه اروپا با تلاش‌های در حال انجام در سطح کارشناسان به همراه اقدامات فردی کشورهای عضو برای محافظت از اپراتورهای اقتصادی ملی‌شان متمرکز بودیم. این تنها راهی است که می‌توان به طور موثر اقدامات در سطح اتحادیه اروپا و اقدامات ملی را در فرمت همکاری ترکیب کرد.

وی افزود: به همین دلیل ما تصمیم گرفتیم که یک شبکه متشکل از اقدامات ملی تمامی کشورهای عضو اتحادیه اروپا برای افزایش همکاری و تقویت تلاش‌هایمان ایجاد کنیم، این برای حفظ ایران در توافق هسته‌ای ضروری است.

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا همچنین با بیان اینکه ایران نیز باید سهم خود را انجام دهد و استانداردهایش علیه پولشویی و تامین مالی تروریسم را ارتقا دهد و اصلاحاتی در زمینه بانکداری انجام دهد، گفت: تعهد ما برای حفظ توافق هسته‌ای به نفع آمریکا نیز هست چرا که حفظ این توافق برای امنیت مشترک‌مان یعنی امنیت اروپا و آمریکا و به علاوه تمام خاورمیانه ضروری است. حفظ این توافق همچنین برای ادامه کانال‌های ارتباطی ارزشمندمان با ایران ضروری به شمار می‌آید. توافق هسته‌ای هیچگاه برای حل و رسیدگی به تمامی مسائل مربوط به ایران نبوده است،‌ برعکس در آغاز این روند یعنی حدود 15 سال پیش تصمیم گرفته شد که هدف از این توافق تنها به موضوع هسته‌ای محدود باشد. چه آن را دوست داشته باشیم یا نه، این ماموریتی بود که نماینده عالیرتبه (اتحادیه اروپا) در آن زمان از سوی شورای امنیت سازمان ملل گرفت و این وظیفه‌ای بود که به آن عمل شد.

موگرینی با بیان اینکه اتحادیه اروپا نگرانی‌هایی درباره دیگر موضوعات مربوط به ایران دارد، تاکید کرد: اما این مسائل ارتباطی با اجرای توافق هسته‌ای ندارد و بدون توافق رسیدگی به آنها ساده‌تر نخواهد بود. اجازه دهید بگویم که در جریان تمام سال‌های مذاکرات برای حصول توافق هسته‌ای هر موضوع دیگری که ارتباطی با هسته‌ای نداشت اساسا روی میز (مذاکره) نبود. هر زمان که شما توافق هسته‌ای را با ایران حفظ کنید و آینده آن را تضمین کنید فضا برای رسیدگی به مسائل دیگر باز خواهد بود.

وی تصریح کرد: ما به این مسائل در مسیر درست خود و در ارتباط‌های مستقیم از جمله درباره یمن رسیدگی می‌کنیم. من باید بگویم که ما یک گفت‌وگوی منطقه‌ای با ایران که اتحادیه اروپا آن را هدایت می‌کند و فرانسه، آلمان، ایتالیا و انگلیس در آن حضور دارند آغاز کرده‌ایم. این گفت‌وگو تاکنون روی یمن متمرکز بوده و یک دستاورد مهم داشته است؛ کمک به برنامه‌ریزی بازدید نماینده ویژه سازمان ملل در خصوص یمن به صنعا در آغاز ماه ژوئن. وی قادر خواهد بود با رهبری حوثی‌ها دیدار کند.

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ادامه سخنان خود گفت: اگر توافق هسته‌ای شکست بخورد رسیدگی به نگرانی‌های غیرهسته‌ای به مراتب سخت‌تر خواهد بود. تنش‌های کنونی پیرامون توافق هسته‌ای تاکنون نیز فضا را برای گفت‌وگو بر سر دیگر مسائل تنگ‌تر کرده است و ما بر این باوریم که به نفع هیچ کس نیست این کانال‌های ارتباطی به ویژه آنهایی که باز نگه داشته‌ شده‌اند مسدود شود.

موگرینی افزود: موضع ما در قبال توافق هسته‌ای ایران بر مبنای اصول‌مان و بر اساس عملگرایی است. توافق هسته‌ای اروپا را امن‌تر کرده و از رقابت هسته‌ای در خاورمیانه جلوگیری می‌کند. این توافق منافع اقتصادی برای مردم ایران به همراه دارد و این دستاورد باید ادامه یابد. توافق علاوه بر این کانال‌های جدید و ارزشمندی را برای دیپلماسی و گفت‌وگو باز می‌کند به همین دلیل است که ما متعهد و مصمم به حفظ توافق هسته‌ای و جلوگیری از افزایش تنش‌ها در یک منطقه دارای مشکل و جهان هستیم چرا که اروپا و جهان نمی‌تواند از دست رفتن تمامی اینها را تحمل کند.