بودجه در شرایط تحریم باید با شرایط عادی متفاوت باشد

به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی در هفتمین همایش نقش پژوهش در فرایند قانون‌گذاری که صبح امروز (یکشنبه 26 آذرماه) برگزار شد، ضمن تشکر از مسئولان و پژوهشگران این مرکز گفت: شما توجه ویژه‌ای به معضلات کشور داشتید البته برخی چالش‌ها اکنون مزمن و پیچیده شده است.

لاریجانی ادامه داد: مرکز پژوهش‌ها را توجه ویژه ای به این مسائل داشته و طی تحویل‌های خود گاهی یک پالس‌هایی را به مراکز اجرایی داده تا توجهشان به آن جلب شود که این اقدام مفیدی بوده و گاهی هم راه حل‌هایی را برای این مشکلات ارائه کرده است.

وی با بیان اینکه در بخش‌های اقتصادی و زیر بنایی باید واقع بینانه بررسی شود بیان کرد: واقع‌گرایی و واقع‌بینی انصافا در مرکز پژوهش‌ها مورد توجه بوده مانند بررسی مشکلات بانک‌ها، کمبود آب، صندوق‌های بازنشستگی و کمبود نقدینگی، همچنین برای این مسائل راه حل‌هایی هم ارائه شده است، البته بخش‌هایی که در دولت باید با این مسائل درگیر می‌شدند به آن کم توجهی کرده‌اند.

رئیس مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: برخی از دستاوردهای مرکز پژوهش‌ها به طور مثال در حوزه صندوق‌های بازنشستگی در بودجه‌ریزی سال 97 بسیار مؤثر بود و توانستیم راهکارهایی برای حل این مشکل ارائه کنیم، اما دولت اهتمام کمی بر حل برخی مشکلات داشته که باید پیگیری می‌شد.

لاریجانی با اشاره به اینکه مرکز پژوهش‌ها اولین جایی بود که در کشور درباره تحریم‌ها و مشکلات و طرز مقابله با آن وارد عمل شد گفت: این مرکز گزارش خوبی را در جلسه غیر علنی ارائه کرد و همچنان باید این پژوهش‌ها و گزارش‌ها استمرار پیدا کند.

وی تصریح کرد: ما در موضوع انرژی و چگونه استفاده از این بخش هم شاهد بحث‌های خوبی در مرکز پژوهش‌های مجلس بوده‌ایم، مثلا در کل کشور 900 هزار میلیارد تومان در بخش انرژی هزینه می‌شود که بر اساس گزارش‌های مرکز پژوهش‌ها ما چند برابر دیگر کشورها استفاده داریم که باید این موضوع از طریق فرهنگ‌سازی و قانون سامان پیدا کند.

رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: مرکز پژوهش‌ها در بحث برنامه و بودجه هم بسیار فعال برخورد کرده و گزارش‌های مفیدی را به نمایندگان و کمیسیون‌های مجلس ارائه کرده است همچنین این مرکز گزارشی را درباره امنیت غذایی تدوین کرد که بسیار همه جانبه و مهم بود، زیرا موضوع سلامت برای کشور بسیار حائز اهمیت است که بنده گزارش آن را به بخش‌های مختلف در کشور ارسال کردم.

لاریجانی اظهار کرد: مرکز پژوهش‌ها در بخش آب شرب تهران هم گزارشی را تهیه کرد که بر اساس آن برخی مصوبات شورای امنیت به درستی اجرا نمی‌شود، همچنین در مورد موانع سرمایه‌گذاری در کشور هم بررسی‌های دقیقی صورت گرفته که برخی از مجموعه این اقدامات را دیده‌ام و بسیار موثر و خوب بوده است.

وی با تأکید بر اینکه مرکز ‌پژوهش‌ها از مراکز تحقیقاتی دیگر کشورها استفاده می‌کند بسیار مطلوب است، افزود: همه زحمات کشیده می‌شود تا حکمرانی مطلوب باشد لذا قانون باید در کشور محترم شمرده شود.

رئیس مجلس شورای اسلامی خطاب به رئیس مرکز پژوهش‌ها و همکاران وی گفت: در شرایط تحریمی و فشار به کشور باید استفاده مطلوبی از این شرایط داشته باشید و می‌توان در حوزه پژوهشی استفاده بهینه کرد.

لاریجانی ادامه داد: کشور در شرایط عادی متأسفانه به سمت واردات روی می‌آورد و بعد در شرایط تحریم به سمت تولید و استفاده از مراکز پژوهشی متمایز می‌شود، لذا اکنون با وجود تحریم‌ها باید ارتباط عمیقی میان مراکز علمی و دانشگاهی با صنعت، تولید و ... به وجود بیاید که متأسفانه تاکنون این موضوع وجود نداشته و در این راه موفق نبوده‌ایم.

وی تأکید کرد: هنوز هم زمینه ارتقای اساتید ما مقاله‌های ISI است در صورتی که باید موضوع مقاله‌های ما رفع موانع کشور باشد.

رئیس مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: اکنون به سمت تولید داخل پیش رفته‌ایم و باید بخش R AND D رشد و توسعه پیدا کند اما ابتدا باید مراکز تولیدی و صنعتی ما به بخش‌های علمی و دانشگاهی برای حل مشکل متصل شوند.

لاریجانی اظهار کرد: یک مدلی باید طراحی شود که به طور طبیعی بخش‌های تولیدی خود را نیازمند بخش‌های علمی بدانند و بخش‌های علمی خود به سمت مراکز تولیدی پیش بروند، مثلا اگر مراکز تولیدی از مراکز علمی و دانشگاهی استفاده کنند به عنوان مثال مالیات محسوب شود.

وی تأکید کرد: اکنون زمان آن است که پلی میان این مراکز برای رفع نواقص و بخش‌های علمی به صنعتی ایجاد شود و باید با حضور دانشگاهیان و بخش‌های اقتصادی این مدل طراحی شود و اگر نیاز به قانون دارد به مجلس فرستاده شود.

رئیس مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: اکنون در شرایط تحریمی لزوم تمرکز در تصمیم‌گیری و سرعت‌ عمل بسیار مهم است، به همین دلیل مقام معظم رهبری شورای هماهنگی سران قوا را برای تصمیمات فوری ایجاد کردند اما باید این تصمیمات به مباحث پژوهشی متصل باشد.

لاریجانی ادامه داد: پیشنهاد می‌کنم در این دوره مرکز پژوهش‌های مجلس یک گام به جلو بردارد و پژوهش‌های مشترکی را با مراکز تصمیم‌ساز در کشور مانند وزارت نفت، سازمان برنامه و بودجه، صنعت و ... انجام دهد و این چند خاصیت برای کشور دارد.

وی بیان کرد: هر کسی که در جمهوری اسلامی تحقیقات درستی انجام دهد می‌تواند 80 درصد کار را به پیش ببرد مثلا اکنون که در بحث بودجه کاستی داریم، بهتر است که با مراکز پژوهشی برای مصرف بهینه در بودجه و همچنین در بخش نیروی انسانی به یکدیگر متصل شوید.

رئیس مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: ویژگی دیگری که اتصال مراکز پژوهشی به یکدیگر دارد این است که مسیر تصمیم‌سازی سهل می‌شود، زمانی که مراکز پژوهشی در سازمان برنامه و بودجه و ... به یک تصمیم می‌رسند کار بهتر پیش می‌رود نه آنکه هر سازمانی برای خود یک گزارشی می‌دهد و اینکه زمان از دست می‌رود در حالی که ما اکنون نیاز به سرعت و تصمیم‌گیری داریم.

لاریجانی خطاب به مرکز پژوهش‌های مجلس گفت: البته وجه نظارتی شما از این بحث جداست و باید بگویید مثلا در کدام بخش دولت چه نواقصی وجود دارد اما شما پایه‌گذار کار  مشترک باشید.

وی تصریح کرد: باید تمرکز خود را بر روی مسائل مهم مانند همان موضوع مزمن بانک‌ها و ... بگذارید دیگران که اکنون در شرایط تحریمی بخش خودروسازی با چه شرایطی پیش برود.

رئیس مجلس شورای اسلامی بیان کرد: همچنین در زمان تحریم و شرایط تحریمی بودجه باید متفاوت از شرایط عادی باشد حتی اصول آن هم باید متفاوت باشد زیرا یکسری امور ضروری وجود دارد و یکسری مسائل مستحب که خوب است.

وی افزود: مقام معظم رهبری تأکید دارند که بودجه در شرایط تحریمی باید با ملاحظات انجام شود به عنوان مثال بسیاری از ردیف‌های بودجه در عین خوب بودن ضروری نیستند و باید در مراحل بعدی قرار بگیرند، چراکه اکنون نیازهای اساسی مردم در مسائلی مانند حقوق و اشتغال خلاصه می‌شود.

لاریجانی گفت: مسئله دیگری که مورد تأکید رهبر معظم انقلاب قرار دارد، این است که برنامه ساختار توسعه کشور باید در چاچوب سیاست‌های کلی، اقتصاد مقاومتی و قطع وابستگی به نفس صورت بگیرد که اگر این امر از اول محقق می‌شد اکنون مشکلی نداشتیم، لذا اگر در شرایط فعلی این کار را انجام ندهیم معلوم نیست که این امر بعدا محقق می‌شود یا خیر.

رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: البته ممکن است بودجه سال 98 کمی از این موکدات تأثیر بپذیرد اما می‌توانیم در چند ماه آینده به آن اصلاحیه بزنیم و این مسائل را در بودجه سال 99 به کار بگیریم.

وی ادامه داد: تأکید رهبر معظم انقلاب بر ایجاد تدابیر لازم برای توسعه اشتغال و رشد سرمایه‌گذاری است، ما باید اصلاحاتی را در بودجه سال 98 اعمال کنیم و به موازات آن ساختار اصلاح بودجه را تدوین و برای سال 99 بر پایه همین شاکله بودجه را تدوین کنیم، چرا که این امر دغدغه مقام معظم رهبری است.

رئیس مجلس شورای اسلامی افزود: آقای جلالی گفت که از انجمن‌های علمی استفاده می‌شود اما کم که این امر اشکال دارد چرا که دانشگاه‌ها بهترین سرمایه‌های کشور هستند و ما باید آنها را دلگرم کنیم، البته ممکن است که آقایان بگویند برای این کار سرمایه لازم را در اختیار نداریم اما باید بدانید که دانشگاهیان آن قدر ها هم به دنبال پول نیستند و تنها می‌خواهند مشکلات کشور حل شود البته شخص بنده حاضرم برای شما منابعی را تأمین کنم تا این ارتباط را گسترش دهید.

وی افزود: یکی از سیاست‌های مهم چابک‌ سازی دولت بود اما دولت ما نه چابک شد و نه کوچک! و تنها افرادی بازنشسته می‌شوند که این امر تأثیرگذاری کمی دارد لذا تا وقتی دولت پیکره پهنی دارد زمینه‌ای برای ترقی و رشد وجود نخواهد داشت.

لاریجانی ادامه داد: مشکل دولت این است که می‌گوید ما باید با چه مکانیزمی به این کوچک سازی بپردازیم اکنون یکی از مسائل مهم دولت الکترونیک است که اگر محقق شود لازم است تا حجم کارمندان کم شود البته ما که نمی‌خواهیم کارمندان اخراج و یا از کار بیکار شوند بلکه می خواهیم از آنها در جهت توسعه تولید کشور استفاده کنیم.

رئیس مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: دولت برای چابک‌سازی خود باید طراحی داشته باشد و اگر لازم است که این امر در مجلس به تصویب برسد این کار را انجام دهید.

وی خطاب به مرکز پژوهش های شورای اسلامی گفت: شما به نمایندگان و کمیسیون‌ها خدمات بسیاری می دهید، اما باید در درون مجلس روش کار خود را کمی تغییر دهی تا نتیجه مطلوب حاصل شود به عنوان مثال باید با رئیس کمیسیون و اعضای مشتاق آن برای طرح‌هایتان به مشورت بپردازید چرا که اگر نمایندگان از ابتدا در جریان کارهای شما قرار بگیرند در ادامه پیگیرتر خواهند بود.

لاریجانی گفت: مرکز پژوهش‌ها وظیفه ارائه طرح دارد و اختیاری برای قانون‌گذاری ندارد، لذا باید مکانیسیمی طراحی کنیم که این طرح ها در مسیر تقنین قرار بگیرد به عنوان مثال نیازمند مشاور و یا معاون پارلمانی هستید که نیازهای شما در این زمینه را مرتفع کند.

رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: هر امری در مجلس نیازمند متولی است، بنابراین اگر می‌خواهید کارها در مرکز پژوهش ها به اجرا برسد باید پیگیر طرح‌ها باشید تا به کمیسیون‌ها برسد همچنین نتیجه این زحمات به درستی در دولت و مجلس ترجمه شود.

وی در پایان خاطر نشان کرد: از دانشگاهیان تقاضا می‌کنم تا به دنبال راهی برای کمک به تولید کشور باشند همچنین مرکز پژوهش‌ها با کمک انجمن‌ها حل مسائل کشور را هموارتر کند.