مذاکره با چین هند و کوبا برای تولید واکسن کرونا

«سعید خطیب‌زاده» صبح امروز در نشست خبری خود با اصحاب رسانه، فرارسیدن شهادت حضرت فاطمه الزهرا (س) را تسلیت گفت و با اشاره به تحولات سیاست خارجی یک هفته گذشته گفت:‌ یکی از موضوعات حوزه دیپلماسی در این هفته توقیف کشتی کره‌ای و سفر هیات کره‌ای به تهران برای رسیدگی به موضوع پول‌های بلوکه شده ایران در این کشور بود.

وی اضافه کرد: در این زمینه قائم مقام وزارت خارجه کره امروز دیروز با سید عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه دیدار کرد و امروز هم با وزیر امور خارجه دیدار خواهد کرد.

سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به حضور معاون سیاسی وزارت امور خارجه در نشست روز گذشته کمیسیون امنیت ملی مجلس گفت: در جلسه کمیسیون امنیت ملی موضوع برجام و قانون اقدامات راهبردی برای لغو تحریم‌ها مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه درباره اظهارات مقامات اوکراینی در خصوص ماجرای سقوط هواپیمای اوکراینی و اتهام‌زنی آمریکا بار دیگر با خانواده های جان باختگان این سانحه تسلیت گفت و خاطرنشان کرد: همانطور هم که وزیر امور خارجه در اینستاگرام خود بیان کردند، واژه در بیان همدردی با خانواده‌ها ناتوان است. با این حال، لازم می‌دانم به شکل دقیق و روشن بگویم ایران صلاحیت انحصاری در پیگیری قضایی متهمین این ماجرا را دارد و از روز اول هم دادستان نظامی تهران این اقدام را انجام داد.

خطیب‌زاده با بیان اینکه متهمین پرونده دستگیر شده‌اند و مسائل طبق مقررات پیگیری شده است، اظهار کرد: ما یک معاضدت قضایی با اوکراین داشتیم و دو دور گفت‌وگوی سیاسی، حقوقی فنی و قضایی و... با طرف اوکراینی انجام شد. دور سوم قرار بود در نوامبر ۲۰۲۰ در اوکراین برگزار شود که علیرغم پیگیری ما کی‌یف هنوز تاریخ نهایی را اعلام نکرده است.

وی با تاکید بر لزوم پیگیری خطای رخ داده ابراز داشت: ‌طبق ماده ۱۳ معاهده شیگاکو گزارش فنی خود را باید ارائه می‌کردیم. با جدیت سازمان هواپیمایی کشوری این گزارش به شکل ویدئوکنفرانس ارائه و در تاریخ نهم دی به طور رسمی برای کشورها ذینفع ارسال شد.

 سخنگوی وزارت امور خارجه اضافه کرد: این کشورها ۶۰ روز فرصت دارند نظر خود را ارائه کنند و بعد از آن، سازمان هواپیمایی می‌تواند گزارش خود را تکمیل و آن را ارائه کند.

خطیب‌زاده با بیان اینکه رویکرد برخی از کشورها و عناصر دیگر نشان می‌دهد به دنبال حل موضوع نبوده و می‌خواهند ماجرا را سیاسی کنند، عنوان کرد: کسانی که با مسائل آشنا هستند می‌دانند که در ماجراهای کوچک‌تر ممکن است سال‌ها روند قضایی طول بکشند.

 این دیپلمات کشورمان اضافه کرد: در ماجرای بزرگی مانند این حادثه  فشارهای سیاسی درست نیست. رسیدگی قضایی باید عادلانه و دقیق باشد. حتی ما در دور گفت‌وگو، ماجرا غرامت‌ها را بیان کردیم ولی طرف اوکراینی نظری نداد.

وی خاطرنشان کرد: ایران به نشان حسن نیت پرداخت دیه یکسان را به همه قربانیان مطرح کرده است. به رغم این ماجرای ناگوار، دولت ایران به عنوان دولت مسئول در چارچوب فنی این مسائل را رسیدگی کرده ولی اسیر سیاست‌زدگی برخی عناصر و افراد ورشکسته نخواهیم شد و اجازه نمی‌دهیم سیاست‌زدگی وارد این مسئله شود.

سخنگوی وزارت امور خارجه درباره بیانیه تروییکای اروپا درباره غنی‌سازی ۲۰ درصد یادآور شد: کشورهای اروپایی به عنوان مشارکت‌کننده در برجام نه تنها به وظایف خود عمل نکردند، بلکه شریک نقض برجام توسط آمریکا شدند. تروییکای اروپایی بهتر از هر کسی می‌دانند اقدامات ایران در چارچوب و وفق برجام است و اقدامات ایران برای حفظ توافق است.

این دیپلمات با تاکید بر اینکه این سه کشور اروپایی بهتر می‌دانند آنچه رخ می‌دهد، نشانه یک بیماری است، بیان کرد: آن بیماری، نقض مکرر و تمام و کمال برجام توسط آمریکا و سه کشور اروپایی است. اقدامات ایران به سرعت برگشت پذیر است و اگر آنها می‌خواهند بیماری را درمان کنند، به تعهداتشان عمل کنند.

به گفته خطیب‌زاده، اینکه مسکنی زده شود، تا تب دیده شود، حل بیماری نیست. حل بیماری در انجام تعهدات است. بازگشت اروپا و آمریکا ما هم به تعهدات خود بازمی‌گردیم، اقدام موثر در برابر اقدام موثر.

وی در پاسخ به سوالی درباره اظهارات نایب رئیس مجلس مبنی بر اخراج بازرسان آژانس از سوم اسفند گفت: قانون راهبردی مجلس به شکل کامل روشن است. ممکن است ایشان به بند ششم آن ارجاع داده باشند که می‌گوید در صورتی که طرف مقابل به تعهدات‌شان عمل نکنند، نظارت فراپادمانی پایان می‌یابد که به معنای اخراج بازرسان آژانس نیست.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره تحریم فالح الفیاض (رییس سازمان حشد الشعبی عراق) و حوثی‌ها توسط آمریکا اظهار داشت: بعید نیست دولت ورشکسته آمریکا در روزهای پایانی میراث دیگری از خود به جای بگذارد.  اینکه مسئول یک نهاد دولتی این چنین مورد هدف آمریکا قرار بگیرد، نه تنها محکوم است بلکه ناظر به شکست نیز است.

خطیب‌زاده اضافه کرد: آمریکایی‌ها در عراق نگران اخراج هستند. در یمن نیز سال‌ها از یک جنگ نابرابر و شرم‌آور حمایت کردند که ۲۰ میلیون یمنی در محاصره قرار گرفتند. این محاصره بدون حمایت آمریکا ممکن نبود. هیچ کشور سرکشی در این منطقه نمی‌تواند اقدامی انجام دهد مگر آنکه به واقعیت‌های منطقه احترام بگذارد. دور نیست زمانی که با این گروه‌های مسئول و بومی مذاکره کنند.

وی درباره زمان اجرای قانون اقدامات راهبردی توسط ایران تصریح کرد: فکر می‌کنم هفته آخر فوریه باشد. دقیق‌تر از آن را می‌شود از ستاد برجام یا اداره‌کل حقوقی پرسید.

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به ایرنا درباره اتهام پمپئو مبنی بر داشتن سلاح شیمیایی توسط ایران خاطرنشان کرد: آمریکا همان کشوری است که وقتی فاجعه حلبچه رخ داد، تلاش کرد قربانی را به عنوان مسبب معرفی کند در حالی که به خوبی می‌دانست صدام چه فاجعه و جنایتی علیه ایران و کردها انجام داد.

خطیب زاده با بیان اینکه آمریکا در روزهای پایانی خود تلاش می‌کند واقعیت‌ها را مخدوش کند، گفت: آمریکا شریک اقدامات و جنایات صدام علیه ایران است. مشاهده گزارش وزارت خارجه آمریکا ساختگی بودن آن را نشان می‌دهد. آنها باید حداقل اسم کشور آلمان را می‌آوردند.

وی در پاسخ به سوال دیگر ایرنا تحولات هفته اخیر آمریکا را داستانی کامل عنوان کرد و گفت: شرم‌آورترین دولت آمریکا به شرم‌آورترین شکل ممکن در حال اخراج است و اقداماتی که علیه کشورهای دیگر با زور و قلدری جلو می‌برد، به صورت عریان در خانه خود دید. همان اتاقی که دستور شهادت سردار سلیمانی و جنگ تمام عیار علیه ایران را داد، همان اتاق دستور جنگ علیه دموکراسی در آمریکا را داد.

رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه با بیان اینکه این وعده تاریخ است که هیج اقدامی نمی‌کنیم مگر آنکه خودتان نتیجه‌اش را مشاهده کنید، عنوان کرد: اقدامات رژیم ترامپ به دنیا ثابت کرد که چه کسی چه اقداماتی انجام داد. چهار سال هر کاری علیه ایران انجام دادند. خون‌های ناحقی در منطقه از افغانستان و عراق و شرق دور و آفریقا ریختند. اتفاقات آمریکا سندی است که نشان می‌دهد ما با چه رژیمی مقابله کردیم.

خطیب‌زاده درباره ممنوعیت خرید واکسن از آمریکا و انگلستان و ایجاد شائبه‌هایی در این باره یادآور شد: وزارت بهداشت باید تمام مسائل فنی را مطرح کند. موضوع کرونا غیرسیاسی‌ترین موضوعی بود که ایران با آن درگیر بود و از نگاه آنها، سیاسی‌ترین موضوعی بود که وقیحانه از آن علیه ایران استفاده کردند.

 وی اضافه کرد: ایران دومین کشوری بود که موضوع کرونا در آن مطرح شد. همین رژیم آمریکا و کشورهای اروپایی وقیحانه شادی و پایکوبی کردند. آنها فکر می‌کردند اقدامی که نتوانسته بودند انجام دهند، کرونا با ایران می‌کرد.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی با اشاره به رویکرد سیاسی آمریکا در مورد کرونا در ایران بیان کرد: آنها همین رویکرد سیاست‌زده را از نگاه دیگری دنبال می‌کنند. آمریکا از همان ابتدا تلاش کرد که ایران دسترسی به دارو و تجهیزات پزشکی نداشته باشد. نظام درمانی با دست خالی مجاهدت کرد. ما وارد واکسن شدیم. آنها واکسن خود را برای سال‌ها پیش‌فروش کردند.

این دیپلمات کشورمان با بیان اینکه ایران مدت‌ها است موضوع واکسن را پیگیری کرده است، ‌گفت: ما به عنوان وزارت خارجه با شرکای خود در چین، هند و کوبا مذاکره کردیم که یک مورد آن تولید واکسن مشترک با کوبا است که وارد فاز سوم شده است.

خطیب‌زاده با اشاره به عضویت ایران در کوواکس گفت: ما عضو کوواکس هستیم. از روز اول هم می‌دانستیم آمریکا و کشورهای اروپایی چه مضایقی را علیه ما ایجاد می‌کنند لذا واکسن غیرآمریکایی را انتخاب کردیم. می‌خواهیم مردم دسترسی به واکسن مطمئن داشته باشند. انتخاب نوع واکسن با وزارت بهداشت است. نگاه ما در این مسیر رویکرد سیاسی‌زده به کرونا نیست.

وی در پاسخ به سوال دیگری درباره موانع سرمایه‌گذاری در سوریه اظهار داشت: در زمینه همکاری اقتصادی، وزارت خارجه فقط تسهیل‌کننده است و دستگاه‌های دیگر برحسب قانون مسئولیت‌های اصلی را دارند اما ما در چارچوب وظایف و اختیارات خود هیچ کاری را فروگذار نکردیم.

سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به ملاقات‌های مکرر بین مقامات دو کشور تصریح کرد: یکی از مهمترین مباحث سفر وزیر خارجه سوریه به ایران، همکاری‌های اقتصادی بود. نماینده ویژه ایران در امور سوریه در تماس مکرر با مقامات سوری هستند.

 وی با اشاره به دیدار خود با سفیر سوریه در تهران گفت: وزارت خارجه تمام تلاش کرده و باز هم انجام می‌دهد. روابط با سوریه در ابعاد اقتصادی گسترش نیافته است. از دستگاه‌های مسئول نیز این سوال را بپرسید که کار جلو برود.

خطیب‌زاده ادعای کشورهای غربی از جمله فرانسه و آمریکا مبنی بر گروکشی ایران با توقیف نفتکش کره جنوبی خاطرنشان کرد: من فرانسه را به رعایت حقوق بین‌الملل دعوت می‌کنم. محیط‌زیست دریایی باید صیانت شود. کشتی کره‌ای به خاطر آلوده کردن خلیج فارس با اخطار قبلی و حکم قضایی توقیف شده است.

وی با بیان اینکه کسانی که می‌خواهند این ماجرا را سیاسی کنند، راه غلطی می‌روند، ابراز داشت: برخی کشورهایی که در این باره مداخله می‌کنند، جایگاه خود را فراموش کرده‌اند. ما موظف به حفاظت از محیط‌زیست دریایی هستیم. به طرف کره‌ای و کسانی که مداخله کرده‌اند، مکررا گفته‌ایم هرچقدر این مسئله را سیاسی کنند، کمکی به حل مسئله نمی‌کند.

سخنگوی وزارت امور خارجه در عین حال گفت: کمک کنسولی و غیرکنسولی کرده‌ایم تا سرنشینان آن در آرامش و سلامت باشند.

این دیپلمات کشورمان در ادامه درباره اقدامات آمریکا در منطقه غرب آسیا بیان کرد: رژیم ترامپ هرچه زور داشته، زده است. آنها مدت‌ها است متوجه شدند که میراث‌شان شکست خورده و تلاش‌هایشان نتیجه‌ای نداشته است. به برکت مقاومت مردم فشار حداکثری یک شکست حداکثری برای آمریکا به بار آورد.  

خطیب‌زاده با بیان اینکه نصر و پیروزی نزدیک است، ادامه داد: این نصر در داخل هم بوده است. این نصر مقاومت مردم، تاب‌آوری اقتصادی، و... بوده است. البته این به معنای نبودن مشکل و در سختی بودن مردم نیست بلکه به معنای نرسیدن آمریکا به اهدافش است. آنچه آمارهای بانک جهانی می‌گوید ربطی به آمریکا ندارد. اینکه سال ۲۰۲۱ جهش اقتصادی ایران نامیده‌اند.  

وی درباره میزان دقیق بدهی ایران در کره جنوبی یادآور شد: متولی مذاکرات درباره پول‌های بلوکه شده بانک مرکزی است. وزارت خارجه مذاکرات را هدایت می‌کند ولی متولی‌اش بانک مرکزی است.  

سخنگوی وزارت امور خارجه رد پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه اگر کره جنوبی پول ایران را پس ندهد، واکنش ایران چیست، گفت: امکان عدم پرداخت وجود ندارد. از تمام مجاری حقوقی استفاده می‌کنیم. قانون جنگل که در دنیا حاکم نیست. طرف کره‌ای هم که نگفته نمی‌خواهد پول ایران را پس ندهد. هرچند طرف کره ای هنوز پول ایران را نداده و این موضوع در تاریخ روابط دو کشور اثر می‌گذارد ولی هیچ وقت نگفته که این پول را نمی‌دهد. در عین حال بهانه‌ای را درباره عدم پرداخت مطرح کرده که از نظر ما درست نیست.  

خطیب‌زاده در پاسخ به سوال دیگری درباره ایجاد سه پایگاه نظامی ترکیه در جمهوری آذربایجان عنوان کرد: ما از توافق میان جمهوری آذربایجان، روسیه و ارمنستان  استقبال کردیم. در این توافق، باکو و ایروان به دنبال غیرنظامی کردن منطقه و ایجاد یک روابط منطقی هستند. هر اقدامی که به این مسئله کمک کند، آن را اقدامی درست و هر اقدام نادرست را غیرسازنده می‌دانیم.

 وی در ادامه درباره سفر هیأت کره‌ای گفت: این سفر در راستای پرداخت بدهی این کشور انجام شده است. ما می‌خواهیم پول‌های بلوکه شده ایران به سرعت آزاد شود. در حال حاضر در این زمینه تحول خاصی رخ نداده است و امیدواریم کره جنوبی بیش از این منتظر ۲۰ ژانویه ننشیند.  
این دیپلمات کشورمان در پاسخ به سوال دیگری در خصوص واکسن کرونا با تاکید بر اینکه مرجع خرید واکسن کرونا وزارت بهداشت است، گفت: از وزارت بهداشت درخواست می‌کنم مسائل فنی را برای آگاهی جامعه بیان کنند. هر زمان برای ما هدفی تعیین کنند ما همکاری کردیم از جمله در زمینه واکسن‌های مشارکتی همچون همکاری با کوبا که در پی سفر ظریف به هاوانا حاصل شد.  

خطیب‌زاده درباره تغییر رویکرد عربستان و امارات در قبال ایران در دوره اخیر هم گفت: هر لحظه این کشورها مسیر غلط خود را اصلاح و به واقعیات منطقه توجه کنند، آغوش ما باز است. به محض اینکه کویت اعلام کرد تحولاتی برای حل و فصل موضوعات در خلیج فارس است، استقبال کردیم و همچنان با خوش‌بینی نگاه می‌کنیم و امیدواریم مسیری که ایجاد شده ادامه یابد و بتوانیم به سازوکار منطقه‌ای در راستای ثبات منطقه‌ای دست یابیم.