پیش‌شرطی برای آمریکا تعیین نکردیم، چون عضو برجام نیست

سعید خطیب‌زاده در گفت‌وگو با خبرنگاران در پاسخ به سوالی در ارتباط با مذاکرات صورت گرفته بین آقایان باقری و انریکه مورا یک مقام عالی رتبه اتحادیه اروپا اظهار کرد:‌ گفت‌وگوهای پنج شنبه گذشته گفت‌وگوهای خوب و سازنده‌ای بود و نکاتی که ایران باید به هماهنگ کننده گفت‌وگوها می‌گفت منتقل شد و دو طرف توافق کردند که طی روزهای آینده این گفت‌وگوها در بروکسل ادامه پیدا کند. این توافق دو سویه بوده است.

وی ادامه داد: چالش‌ها و موانعی که باعث شد شش دور مذاکرات وین به نتیجه نرسید در این گفت‌وگوها مورد مذاکره قرار می‌گیرد و باید در رایزنی‌ها در ارتباط با آن‌ها صحبت شود.

خطیب زاده گفت:‌ اجازه بدهید که این گفت‌وگوها در مسیر خود ادامه پیدا کند و مطمئن هستم که آقای باقری به زودی نکات مورد نظر خود در این زمینه را بیان می‌کند.

سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین در پاسخ به سوالی دیگری در مورد مذاکرات ایران و عربستان و برخی از اظهارات مطرح شده از سوی وزیر خارجه عربستان در این ارتباط گفت:‌ گفت‌وگوهای انجام شده بین ایران و عربستان در فضای دوستانه و مثبتی بوده است و در مورد مسائل دوجانبه و منطقه رایزنی و گفت‌وگو شده است. نکاتی که باید مطرح می‌شد بین هیئت‌های دو کشور مورد بحث و رایزنی قرار گرفته است. این گفت‌وگوها و تماس‌ها ادامه دارد.

وی ادامه داد:‌واژه ای که می‌توانم در مورد این گفت‌وگوها بگویم این است که این گفت‌وگوها محترمانه و به همان مقدار جدی است و امیدواریم که به نتیجه برسد و باید اجازه بدهیم که این گفت‌وگوها در مسیر و کانال خود ادامه پیدا کند تا به نتیجه برسد.

خطیب زاده همچنین در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با برخی از اخبار مبنی بر اینکه هیئتی از عربستان به تهران سفر کرده و یا اینکه عربستان سعودی از ایران خواسته در مورد موضوع یمن و جلوگیری از پیشروی انصارالله اقداماتی انجام دهد، گفت:‌ اجازه بدهید آنچه که در میز مذاکرات بین ایران و عربستان صورت می‌گیرد در مسیر خود پیش برود. در میز مذاکرات فضا به جلو برود. من به شما می‌توانم بگویم آنچه که در برخی از رسانه‌ها در مورد این گفت‌وگوها مطرح می‌شود گمانه‌زنی رسانه‌ای است و من اظهار نظری در مورد آن‌ها نمی‌کنم.

وی همچنین گفت: اخبار منتشر شده در مورد سفر یک هیئت سعودی به تهران مورد تأیید نیست.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوالی در مورد اظهارات رئیس جمهور آذربایجان علیه ایران از جمله در مورد بحث قاچاق مواد مخدر گفت:‌ توصیه ما به برادرانمان در کشور آذربایجان این است که پیش از پرداختن به اظهارات رسانه‌ای اجازه بدهند که گفت‌وگوها بین مقامات دو کشور همچنان از کانال‌های دیپلماسی ادامه پیدا کند. آن‌ها از کانال‌های دیپلماسی پیام‌های خوب، سازنده و با نگاه برادرانه‌ای ارسال کرده‌اند و باید اجازه داد که این گفت‌وگوها از همین مسیر ادامه پیدا کند.

وی ادامه داد: ‌شاید روشن باشد که برخی از اظهارات رسانه‌ای از سوی مقامات آذربایجان با چه هدفی انجام می‌شود. البته من نیت‌خوانی نمی‌کنم و ما به مقامات آذربایجان توصیه می‌کنیم که عنان کلام را داشته باشند و اجازه ندهند که طرف‌های ثالث برای آن‌ها دام پهن کنند.

این دیپلمات ارشد کشورمان با بیان اینکه روابط ایران و آذربایجان یک روابط بسیار طبیعی است،‌ گفت:‌ آن‌ها باید مراقبت کنند و اجازه ندهند که این روابط طبیعی به وسیله دست‌های مصنوعی دچار خدشه شود.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان اظهار کرد : دهمین دور گفت‌وگوهای سیاسی ایران و آفریقای جنوبی در تهران برگزار می‌شود.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه با توجه به موافقت کشورهای دائم عضو شانگهای برای عضویت ایران در اجلاس شانگهای آخرین پیگیری‌ها در وزارت خارجه برای طی کردن مقدمات این موضوع چیست؟ گفت: دبیرخانه این موضوع در وزارت خارجه در حال پیگیری این مسئله است و در حال آماده کردن اسناد لازم در این زمینه است. باید مراحل قطعی و نهایی این عضویت طی شود که این موضوع باید با همکاری مجلس صورت بگیرد و فکر می‌کنم که یک پروسه چند ماهه آتی در پیش رو داریم که این روند فنی و اجرایی طی شود.

وی همچنین در مورد برخی از دعوت‌های صورت گرفته برای حضور ایران در برخی از نشست‌های شانگهای در سطوح مختلف گفت:‌ دعوت‌هایی برای اجلاس‌های بعدی صورت گرفته است و ما تصمیم می‌گیریم که این نشست‌ها را در چه سطحی شرکت کنیم.

خطیب زاده همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد آخرین پیگیری‌های وزارت خارجه در ارتباط با پرونده دیپلمات‌های ربوده شده ایران در لبنان در ۳۹ سال پیش و این که آیا این پرونده همچنان از سوی وزارت خارجه دنبال می‌شود یا خیر،‌ تصریح کرد:‌ بررسی‌ها و پیگیری‌ها در مورد پرونده این دیپلمات‌های مفقود شده هیچ‌گاه در وزارت خارجه متوقف نشده است. به رغم گزارش‌های مختلفی که در مورد این دیپلمات‌های عزیز دریافت کرده ایم پیگیری‌ها در این زمینه را هیچ‌گاه متوقف نکرده‌ایم. رایزنی‌ها در مورد وضعیت این دیپلمات‌های عزیز را از مسیرهای مختلف با روش‌های مختلف و از طریق کشورهای مختلف پیگیری‌ کرده‌ایم. گاهی به سرنخ‌هایی رسیده‌ایم که البته درست نبوده است و دوباره بررسی‌ها و پیگیری‌ها را از نقطه آغازین پیگیری کرده‌ایم.

وی گفت:‌ پرونده این دیپلمات‌های مفقود شده همچنان به عنوان دیپلمات‌های زنده ایرانی در وزارت خارجه ادامه دارد و هیچ‌گاه پیگیری پرونده آن‌ها را متوقف نکرده‌ایم.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با قرارداد ۲۵ ساله بین ایران و چین و آخرین پیگیری‌های این پرونده از سوی وزارت خارجه و برخی از اخبار منتشر شده مبنی بر اینکه مسئولیت این پرونده از آقای لاریجانی به فرد دیگری واگذار شده است،‌ گفت: قرارداد ۲۵ ساله نقشه راه همکاری‌های مشترک راهبردی بین ایران و چین است که دارای عرصه‌های مختلفی است و دستگاه‌ها و وزارتخانه‌های مختلفی مرتبط با آن هستند. آقای امیرعبداللهیان در هنگام ورود به وزارت خارجه یک ارزیابی از روند عملیاتی شدن این قرارداد داشتند و در جلسه دولت نیز این موضوع را مطرح کردند و موارد لازم با نگاهی جدید به دستگاه‌های مرتبط ارسال شده است.

وی ادامه داد:‌ این قرارداد یک موضوع حاکمیتی است که در کل حاکمیت در حال پیگیری است.

خطیب زاده همچنین در مورد تغییر مسئول این پرونده نیز خطاب به خبرنگار پرسش‌کننده گفت:‌ اجازه بدهید که این پرونده در فضای ملی دنبال شود و به روند خود ادامه دهد.

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوال دیگری در مورد روابط ایران و مصر نیز گفت: روابط دو کشور در حد فعالیت‌های دفاتر حافظ منافع در تهران و قاهره پیگیری می شود. در حاشیه نشست بغداد گفت‌وگوی کوتاهی بین وزیر امور خارجه ایران و رئیس جمهور مصر صورت گرفت و امیدواریم در چارچوب گفت‌وگوهایی که انجام می‌شود این روابط گسترش پیدا کند چرا که این موضوع به نفع کل منطقه است.

وی همچنین در خصوص فعالیت وابستگان بازرگانی در سفارتخانه‌های ایران در خارج از کشور گفت: وزارت خارجه این آمادگی را دارد که حضور وابستگان بازرگانی را تسهیل کند و این موضوعی است که باید از سوی وزارت صمت در مورد آن اقدامات اجرایی و عملیاتی انجام شود.

خطیب زاده همچنین در مورد سفر سرلشکر باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح به پاکستان گفت:‌ این سفر به دعوت رئیس ارتش پاکستان و در چارچوب روابط دوستانه دو کشور صورت گرفته بود.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین با اشاره به اهمیت سیاست حسن همجواری و همسایگی بین دو کشور گفت:‌ این رفت و آمدها و رایزنی‌ها در همین چارچوب انجام می‌شود و اصل اساسی ما این است که مجمع همسایگان با محوریت ایران ادامه داشته باشد. سفر صورت گرفته سفر موفقی بود و گفت‌وگوها و رایزنی‌های خوبی بین مقامات دو کشور صورت گرفت.

خطیب زاده همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد برگزاری نشست وزیران امور خارجه کشورهای همسایه افغانستان در ایران گفت: چهارشنبه هفته آینده نشست وزیران امور خارجه کشورهای همسایه افغانستان به صورت حضوری در تهران برگزار می‌شود.

وی ادامه داد:‌ این اجلاس یک روزه خواهد بود و دستور کار نشست تهران ادامه رایزنی‌های نشست قبلی است که به صورت مجازی برگزار شد. در واقع کشورهای همسایه افغانستان در این نشست متمرکز خواهند بود که چگونه می‌توانند به تشکیل دولت فراگیر در افغانستان که منجر به تحقق صلح و ثبات در این کشور شود، کمک کند.

وی همچنین گفت:‌ در این نشست روسیه نیز حضور خواهد داشت.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین اعلام کرد که ایران در نشست روسیه که در مورد افغانستان برگزار می‌شود در سطح نماینده ویژه حضور پیدا خواهد کرد.

خطیب زاده همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد برخی از اظهارات مطرح شده در مورد گفت‌وگوهای ایران و اتحادیه اروپا و ادامه این گفت‌وگوها در بروکسل و اظهارات اولیانوف نماینده روسیه در سازمان‌های بین المللی در وین در مورد این مذاکرات گفت:‌ گفت‌وگوها بین ایران و اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگ‌کننده مذاکرات برجام انجام شده است و این مذاکرات قرار است طی روزهای آتی در بروکسل ادامه پیدا کند. باید اجازه دهیم که این مذاکرات در مسیر خود ادامه پیدا کند و در آینده به نقطه و مسیری پیش خواهد رفت که جزئیات بیشتری را در مورد آن بیان خواهیم کرد.

وی همچنین ادامه داد:‌ ایران رایزنی خود را با شرکایش به صورت منظم انجام می‌دهد و ما مواضع روسیه را از مسکو می‌شنویم.

خطیب زاده همچنین در پاسخ به سوالی در مورد برگزاری انتخابات پارلمانی در عراق و تحولات مربوط به آن نیز گفت:‌ ما از برگزاری انتخابات در عراق استقبال کرده و می‌کنیم. آنچه که در عراق اتفاق می‌افتد مربوط به احزاب، دولت و مردم عراق است و آنچه که مربوط به ایران است استقبال از برگزاری انتخابات و ساخت دولت دموکراتیک در این کشور است.

وی همچنین در پاسخ به سوال خبرنگار ایسنا در مورد اخبار منتشر شده مبنی بر انتخاب نماینده ویژه از سوی رئیس جمهور در امور افغانستان و اینکه آیا انتخاب این نمایده به معنای این است که پرونده افغانستان از وزارت خارجه به ریاست جمهوری منتقل شده است با توجه به اینکه خود وزارت خارجه نیز نماینده ویژه ای در ارتباط با موضوع افغنستان دارد، اظهار کرد:‌ موضوع افغانستان یک موضوع ملی است و همواره به صورت ملی پیگیری شده است و دستگاه وزارت خارجه به عنوان یک نهاد حاکمیتی همین رویکرد را داشته و همین رویکرد ادامه پیدا می‌کند. آنچه که برای ما در مورد افغانستان مهم است این است که همه نهادها و بخش‌های مرتبط این موضوع را با یک هماهنگی و هارمونی خاص به جلو ببرند و وزارت خارجه به عنوان تنظیم کننده روابط خارجی نقش مهمی در موضوعات ملی دارد.

سخنگوی وزارت خارجه افزود: آنچه که برای ما مهم است تحقق صلح و ثبات در افغانستان است.

وی در پاسخ به سوال دیگری در مورد دیپلماسی ایران در ارتباط با آذربایجان و برگزاری رزمایش از سوی این کشور اظهار کرد:‌ رزمایش‌هایی که در منطقه و توسط کشورهای مختلف انجام می‌شود یک امر طبیعی است و نکته مهم در این ارتباط این است که از سوی کشورهای برگزارکننده به کشورهای همسایه و منطقه اطلاع رسانی شود. ما وقتی می‌خواستیم رزمایش در مرزهای شمال غربی کشور انجام دهیم به کشورهای همسایه‌مان اطلاع‌رسانی کردیم و این موضوع نشان‌دهنده بلوغ کشورهاست اگر چنین رفتار مثبتی را در پیش بگیرند.

خطیب زاده ادامه داد:‌ فارغ از موضوع رزمایش مسئله مهم در این ارتباط ناامنی ‌هایی است که ریشه در حضور نامشروع رژیم صهیونیستی در منطقه دارد. تمام کشورهای منطقه باید این موضوع را با دقت بیشتری مورد پیگیری قرار دهند. ذات رژیم صهیونیستی خشونت و ترور است و هر جا که حضور پیدا کرده باعث ایجاد ناامنی شده است. ما دوستانه و از مجاری مختلف به همسایگان‌مان اعلام کرده‌ایم که ایران حضور نامشروع رژیم صهیونیستی در نزدیکی مرزهای خود را تحمل نمی‌کند و در این ارتباط با کسی شوخی ندارد.

وی همچنین در پاسخ به سوالی در ارتباط با اینکه با توجه به صحبت‌های آقای امیرعبداللهیان مبنی بر اینکه آمریکا قبل از انجام مذاکرات وین اقدام عملی برای نشان دادن حسن نیتش جهت رفع تحریم ها علیه ایران انجام دهد و آیا این سخنان بیانگر این موضوع است که ایران پیش شرطی برای از سرگیری مذاکرات مطرح کرده است، گفت: ‌ما هیچ پیش شرطی برای گفت‌وگوها مطرح نکرده‌ایم و در خصوص آمریکا همان طور که از فضای رسانه‌ای پیامی دریافت نمی‌کنیم و به عنوان پیام اصلی در نظر نمی‌گیریم از این طریق نیز برای کسی پیامی مخابره نمی‌کنیم. آنچه که آقای امیرعبداللهیان مطرح کردند بیان یک منطق است و در واقع تأکید بر این کردند که دولت کنونی آمریکا علیرغم برخی از شعارها و اظهارنظرها هیچ گونه تغییر عملی در سیاست‌هایش  نسبت به دولت قبلی این کشور ایجاد نکرده است و در عمل اقدامات کنونی دولت آمریکا با دولت قبلی این کشور هیچ تفاوتی ندارد لذا برای ما عمل و اقدام مهم است.

وی ادامه داد:‌ آمریکایی‌ها خیلی‌ پیش از این می‌توانستند بسیاری از اقدامات ظالمانه و گردن‌کشانه خود را علیه ایران متوقف کنند ولی تقریبا این سیاست صورت نگرفت و آن‌ها در بحبوحه فراگیری ویروس کرونا همچنان به این سیاست‌ها ادامه دادند.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان همچنین در پاسخ به سوالی در ارتباط با روابط ایران و عربستان و برخی از اخبار منتشر شده در مورد افزایش حجم تبادلات بازرگانی و تجاری بین دو کشور افزود:‌ در خصوص روابط عربستان باید اجازه بدهیم که گفت‌وگوها و رایزنی‌ها بین دو کشور به نقطه ای برسد که قابل اعلام باشد ولی ما در آن نقطه قرار نداریم و آنچه که در این ارتباط در حال حاضر در اینجا گفته شده تکرار مکررات است.

خطیب زاده همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه گفته شده یک بانک روسی و یک بانک ایرانی به دنبال این هستند که سیستمی شبیه سوئیفت را راه‌اندازی کنند و آیا امکان گشایش ال‌سی بین دو کشور وجود دارد، گفت:‌ دلار توسط آمریکا تبدیل به یک ابزار نظامی علیه همه کشورها نه تنها ایران شده است. در واقع دلار تبدیل به یک سلاح و ابزار کشتار دسته جمعی در نظام پولی و مالی بین الملل شده است. تحریم‌های فراسرزمینی آمریکا به همه از جمله اروپایی‌ها نشان داد که دلار تبدیل به سلاحی شده است که آمریکا توسط آن گردن همه را می‌زند. در همین چارچوب کشورهای مختلف به این فکر افتادند که خود را از دلار مستقل کنند. در همین چارچوب برخی از کشورها وارد اتحادیه‌های مالی و پولی با یکدیگر شدند که جدا از موضوع دلار است.

وی ادامه داد:‌ این اراده وجود دارد که برخی از کشورها با یک سیستم مستقل از دلار کارها و فعالیت‌های خود را به پیش ببرند.

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با روابط ایران و عربستان و برخی از اقدامات عربستان علیه ایران گفت:‌ دست دوستی ایران نه اکنون بلکه همواره به سمت کشورهای همسایه و دوست از جمله عربستان دراز بوده است ولی این به این معنا نیست که ما چشم‌مان را بر روی اقدامات عربستان در یمن بسته‌ایم یا چشم‌مان را بر اقداماتی که عربستان انجام داد تا مذاکرات برجام به نتیجه نرسد بسته‌ایم.

وی ادامه داد:‌ ما به دنبال یک روابط مبتنی بر فهم دوجانبه و ارتقای روابط دو کشور به سمت همگرایی بیشتر هستیم چرا که معتقدیم این موضوع به نفع دو کشور، منطقه و جهان اسلام است.

خطیب‌زاده در پاسخ به سوال دیگری درباره همکاری‌های جامع ایران و روسیه و امضای سندی بین تهران و مسکو همچون سندی که بین ایران و چین به امضا رسید، اظهار کرد:‌ یک توافق‌نامه بین ایران و روسیه در سال ۱۳۷۹ در خصوص همکاری‌ها بین دو کشور به امضا رسید که این توافق‌نامه به صورت ۱۰ ساله بود و هر پنج سال با رضایت طرفین تمدید می‌شد و فروردین امسال نیز این قرارداد تمدید شد.

وی ادامه داد:‌ در سفر آقای امیرعبداللهیان به مسکو در مورد آنچه که مطرح شد به صورت جدی صحبت شد و متن باید در تهران نهایی شود و زمانی که نهایی شود و ما مجوز مذاکرات را اخذ کنیم دستگاه دیپلماسی برای تدوین سند جامع همکاری‌های راهبردی با روسیه اقدام خواهد کرد.

سخنگوی وزارت خارجه در این نشست خبری که حدود ۶۰ دقیقه به طول انجامید در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه چرا به جای انجام مذاکرات وین قرار است مذاکرات بروکسل انجام شود و تأثیر تحریم‌ها و مسائل مرتبط با مذاکرات در بازار اقتصادی ایران خاطر نشان کرد: بازار مالی ما تمام شوک ناشی از خروج یک جانبه ترامپ از برجام را جذب کرد. عده‌ای تصور می‌کردند که خروج یک جانبه ترامپ از برجام در سال ۲۰۱۳ و شوک وارد شده از آن باعث فروپاشی نظام اقتصادی ایران می‌شود ولی من می‌توانم برای شما ده‌ها گزارش مستقل از اندیشکده‌های دنیا بیاورم که نظام اقتصادی ایران نه تنها این شوک را با سختی و با مدیریت توانست جذب کند بلکه امسال GDP(تولید ناخالص داخلی)مثبت را نیز تجربه خواهیم کرد.

خطیب زاده با بیان اینکه آن‌ها باید بدانند که نظام اقتصادی ایران بسیار تاب‌آورتر از این حرف‌هاست چنانکه ما دیدیم در اوج کرونا و فشارهای حداکثری مراودات تجاری و اقتصادی‌مان با کشورهای مختلف قطع نشد و صادرات نفت ایران نیز ادامه پیدا کرد.

وی ادامه داد:‌آنچه که مهم است این است که منافع مردم ایران تأمین شود و اگر منافع مردم ایران تأمین شود ما ثانیه و ساعتی را برای انجام گفت‌وگوهای هدف‌محور تلف نخواهیم کرد و مذاکرات اخیر ما با آقای انریکه مورا در همین مسیر بوده است