چرا والیبال بانوان ایران همچنان درجا می‌زند؟

والیبال بانوان ایران در چند ماه اخیر  رقابت‌های مختلفی را چون قهرمانی والیبال نوجوانان دختر آسیا، قهرمانی والیبال جوانان دختر زیر 19 سال آسیا و جام باشگاه‌های والیبال بانوان آسیا را پشت سر گذاشته و در شهریور ماه سال جاری نیز به جام کنفدراسیون‌ها اعزام می‌شود.

پیش از شروع این رقابت‌ها امیدواری زیادی  برای حضور قدرتمند تیم‌های ایران و ارتقاء جایگاه آنها وجود داشت، اتفاقی که سال‌ها همچون آرزویی در بین جامعه والیبال وجود دارد.با این حال والیبال بانوان در گیر و دار توجه به تیم های مردان کمتر مورد توجه بوده است. بانوان والیبال ایران هرچند طی سال گذشته به اردوها و رقابت‌های مختلفی اعزام می‌شدند اما  عدم ارتقاء مناسب جایگاه آنها، نشان از عدم توجه مدیریت‌ مردانه مسئولان دارد. برای مثال ضعف در برگزاری دیدارهای تدارکاتی، عدم جذب مربی کارکشته خارجی و عدم پویایی لیگ و ثبات باشگاه‌ها در بخش زنان نشان‌دهنده روند نه چندان مطلوب این حوزه است.

نسرین خزانی مربی باسابقه والیبال بانوان با بیان اینکه ای کاش مسئول و رئیسی داشتیم که امکانات را به طور مساوی بین مردان و زنان تقسیم می‌کرد، گفت: "اگر به یک مردی یک میلیارد و 600 میلیون می‌دهند می‌توانند  400  میلیون هم برای بانوان هزینه کنند ولی این کار را انجام نمی‌دهند. برای پنج بازیکن مرد، بالای یک میلیارد هزینه می‌کنند ولی برای یک تیم کامل خانم‌ها که شامل حدود 20 نفر است 500 میلیون هم هزینه نمی‌کنند. این مشکلات را که نمی‌توانیم حل کنیم، آقایان هم دوست ندارند حل کنند. کسی هم نیست به دادمان برسد پس باید بگوییم خداحافظ".   

مائده برهانی کاپیتان تیم ملی والیبال بانوان  نیز در گفت‌وگو با ایسنا ضمن بیان این موضوع که نباید بحث جنسیت در این زمینه مطرح باشد گفت: "چه مرد و چه زن باید توجه ویژه‌ای به ورزش بانوان داشته باشند و از بهترین شرایط برای پیشرفت بانوان استفاده کنند". 

هرچند که مطالبات جامعه را در این حوزه نمی‌توان نادیده گرفت، اما مطالبه‌ای که معمولا در نتیجه خوراک تک‌جنسیتی رسانه‌ها بویژه صدا و سیما شکل گرفته است،  باعث می‌شود تا مدیران و روسای فدراسیون‌های مختلف برای بهتر دیده شدن در قاب دوربین و توجیه افکار عمومی، بیشتر تمرکزشان را بر بخش مردان بگذارند.

تغییر مدیریت در  فدراسیون والیبال اگر چه اما و اگرهایی را به وجود آورد اما امیدواری‌های زیادی وجود داشت تا شاید والیبال زنان بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد. انتخاب کعبی‌زاده همراه شد با وعده‌اش در مورد استفاده از مربی خارجی. هر چند تجربه مایدا چیچیچ نگرانی استفاده از مربیان کم تجربه را به وجود آورده بود اما با تاکید کعبی زاده بر استفاده از مربیانی که تجربه هدایت تیم های خوب را دارند امیدواری‌ها دوباره جان گرفت.

کعبی زاده در اردیبهشت ۱۳۹۷ در این مورد به ایسنا گفت: "در انتخاب مربیان فقط آسیا را در نظر نمی گیریم، رزومه‌های مختلف، مربیان مختلف و شاید اروپا را بررسی کنیم اما حتما به مربیانی که تجربه دارند، توجه می‌کنیم".

هرچند هنوز با گذشت سه ماه گزینه‌های فدراسیون والیبال برای هدایت تیم زنان معرفی نشده است اما بنا بر گفته نایب رئیس بانوان فدراسیون والیبال همچنان با مربیان خارجی درحال مذاکره هستند.

 خزانی هم به سابقه حضور مربی خارجی در ایران اشاره و چون کعبی زاده بر استفاده از مربی باتجربه تاکید  کرد و گفت: "اگر قرار است مثل گذشته از مربی خارجی استفاده کنیم تاثیری ندارد. کسی که انتخاب می‌شود باید اطلاعات کامل در مورد تیم‌های آسیای شرقی داشته باشد. اگر مربی بدتری نسبت به آنها انتخاب شود چه فایده دارد ما که هزار بار به این تیم‌ها باخته ایم و هنوز هم نمی‌دانیم باید چه کار کنیم که حالا کسی را انتخاب و پول زیادی خرجش کنند ولی بی نتیجه باشد، مثل مایدا چیچیچ  که از اروپا آمد و  در زندگی‌اش مربیگری نکرده بود".

اما حضور ضعیف نمایندگان ایران در رقابت‌های مختلف آسیایی در بخش بانوان هرچند که در هیاهوی بازی‌های لیگ ملت‌های والیبال مردان تا حدودی از نگاه‌ها پنهان ماند اما باید به تک تک آنها توجه کرد.

۳۰  اردیبهشت ماه سال جاری تیم ملی والیبال نوجوانان دختر ایران با هدایت میترا شعبانیان به رقابت‌های قهرمانی نوجوانان دختر آسیا که در تایلند برگزار  شد، اعزام شد که با کسب سه پیروزی و سه شکست با دو پله صعود نسبت به دور قبل در جایگاه هفتم آسیا قرار گرفت. ارتقای رتبه آرامی که بسیاری ترجیح دادند نیمه پر آن را ببینند.

۲۰  خرداد ماه تیم دیگری از ایران راهی مسابقه های قهرمانی والیبال دختران زیر ۱۹ سال شد هدایت این رده ملی بر عهده ابراهیم وادی بود. این تیم رقابت‌های آسیایی را با پیروزی آغاز کرد اما پس از آن تیمی که به گفته کعبی زاده ۹ ماه در اردوی آماده‌سازی بود تنها با یک پله صعود نسبت به قبل، هشتم آسیا شد.

پس از این، جام باشگاه‌های والیبال بانوان آسیا برگزار شد. پیکان با ۱۲ بازیکن که نزدیک به ۱۰ نفر آنها از بازیکنان تیم ملی والیبال بزرگسالان تشکیل شده بود عازم قزاقستان شدند. در واقع اگر واقع بین باشیم در اصل ترکیب تیم ملی ایران به مصاف تیم‌های باشگاهی آسیا رفت.

نتیجه کسب شده ششمی آسیا بود بدون  ارتقاء جایگاهی نسبت به دور قبل. بازهم بدون بازی تدارکاتی برون مرزی تیمی به رقابت اعزام شد و تنها با حفظ جایگاه دور قبل برگشت. این اتفاق هشداری برای فدراسیونی است که در شهریور ماه AVC کاپ را پیش رو دارد.

خزانی در این مورد گفت: "حدود ۱۲ سال است که به مسابقه های مختلف اعزام می‌شویم و بعد از این مدت هنوز هم نمی‌توانیم چین تایپه و اندونزی را ببریم، می‌دانیم تیم های آسیای شرقی سرعتی هستند و پرش های بالایی دارند ولی چرا نمی‌توانیم در این مدت اشکال هایمان را برطرف کنیم. اطمینان دارم که از نظر تکنیکی تمام تیم های آسیای شرقی از ما بهتر و سریع‌تر کار می‌کنند. در تکنیک دچار مشکل هستیم و به آن دقت نمی‌کنیم و با اینکه می‌دانیم سرعت تیم های آسیای شرقی بالا است اما چرا نباید قبل از اینکه اعزام شویم سرعتمان را زیاد کنیم. یا آگاهی و علم این کار را نداریم و یا بلد نیستیم. خیلی دردآور است که بعد از حدود ۱۲ سال هنوز به تیم‌های آسیای شرقی می‌بازیم، حالا اندونزی هم به آنها اضافه شده است. بخدا ناراحت می شوم که چرا  این اتفاق برای والیبالمان می‌افتد. البته به شما قول می‌دهم  از این بدتر هم خواهد شد چون اشکال داریم."

برهانی کاپیتان تیم ملی نیز مشکل عمده والیبال بانوان ایران را لیگ این رشته دانست و گفت: " تا زمانی که لیگ فعال و پویایی نداشته باشیم پیشرفت والیبالمان در آسیا کند خواهد بود. ارتقای جایگاه ابزار می‌خواهد. با این مسیری که در والیبال بانوانمان طی می‌کنیم مردم نباید منتظر نتایج خیلی خوب باشند".

همیشه و در اکثر رشته‌های ورزشی مکررا شنیده‌ایم که لیگ پویا تیم ملی پویایی را ایجاد می‌کند اما هنوز در این بخش مشکلات زیادی داریم به گونه ای که برهانی بیان کرد:" در لیگ‌مان  فقط دو باشگاه خوب حضور دارند باقی تیم‌ها در حد حضور هستند و حتی پول بازیکن‌هایشان را هم نمی‌دهند در واقع یک لیگ همینطوری داریم".

خزانی نیز در مورد لیگ والیبال بانوان بیان کرد: " در لیگ از نظر مالی حمایت نمی‌شویم. حتی اگر این اتفاق بیفتد جا خالی می‌کنند  و به تعهداتشان عمل نمی‌کنند که این کار خیلی بد است و از مشکلات لیگمان محسوب می‌شود". 

دختران والیبالیست ایران پتانسل خوبی دارند که کافی است به آنها توجه شود. این موضوع در سایر بخش های ورزش بانوان چون فوتسال قابل مشاهده است که با حمایت فدراسیون فوتبال برای دو دوره پیاپی جام قهرمانی آسیا را از آن خود کرد. والیبال بانوان ایران نیز چنین همتی را می‌طلبد. مطالبه ای که نه تنها فدراسیون والیبال در قبال آن مسئول است بلکه وزارت ورزش نیز به عنوان متولی ورزش کشور در مقام پاسخگویی آن قرار دارد.