طی 60 سال گذشته ؛
افزایش 42 درصدی شهرنشینی در کشور
رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران گفت:از سال 1335 تا 1395 افزایش ۴۲ درصدی سهم شهرنشینی در کشور داشته ایم.
به نقل از معاونت ارتباطات و بین الملل شورای اسلامی شهر تهران جلسه هم اندیشی چالش های مشترک کلانشهر تهران و شهر های پیرامونی به میزبانی محمد سالاری رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورا ،حسن رسولی رییس شورای شهرستان تهران ،زهرا نژاد بهرام رییس کمیته شهرسازی شورا، فرهادی فرماندار تهران ،ترکی رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان تهران و فرمانداران ، روسا و اعضای شوراها و شهرداران شهرهای استان تهران برگزار شد.
در این جلسه محمد سالاری رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران با انتقاد از عدم یکپارچه سازی تصمیمات در حوزه چالش های تهران و شهر های پیرامونی گفت: مجموعه ای از ماموریت ها توسط مسئولین مختلف در استان تهران پیگیری و تصمیماتی در فرمانداری ها، شوراها و شهرداری ها گرفته می شود، همه ما بصورت جزیره ای این ماموریت ها را پیش می بریم، غافل از اینکه تمام این سرزمین و اقلیم باید یک رویکرد هماهنگ و یکپارچه در انجام ماموریت ها داشته باشد.
وی ادامه داد: واقعیت اینست که این مجموعه سرزمینی، بدلیل همین اقدامات و تصمیم گیری های جزیره ای به یک وضعیت بحرانی رسیده است.
سالاری در ادامه با اشاره به افزایش ۴۲ درصدی سهم شهرنشینی در کشور طی ۶۰ سال گذشته از 1335 تا 1395 اظهار داشت: جمعیت شهری در کشورما در سال ۱۳۳۵، ۳۲ درصد بوده است که این رقم در سال ۹۵ به ۷۴ درصد رسیده است همچنین در همان سال ۳۵، ۶۸ درصد جمعیت روستایی داشتیم که در سال ۹۵ به ۲۶ درصد رسید. ۲۰۱ نقطه شهری در سال ۳۵ در کشور داشتیم و سال ۹۵ به ۱۳۲۴۲ نقطه شهری رسیده است و این به مفهوم افزایش ۴۲ درصدی سهم شهرنشینی در کشور طی ۶۰ سال گذشته است.
سالاری ادامه داد: سال ۳۵ جمعیت روستایی استان تهران ۲۳۱ هزار نفر بوده است و سال ۹۵ به ۸۱۵ هزار نفر رسید در سال ۳۵ جمعیت شهری یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر بوده که در سال۹۵ به ۱۲میلیون و ۴۵۰ هزار نفر افزایش یافته و همچنان این شیب در حال افزایش است، البته در شهر تهران نرخ رشد جمعیت نسبت به گذشته منفی شده است اما در شهرها و روستاهای اطراف و سکونتگاه های جدید در حال افزایش است.
وی با اشاره به وضع موجود استان تهران بیان کرد: طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت استان تهران بالغ بر ۱۳٬۲۶۷٬۶۳۷ نفر است . این نشان می دهد در بازه زمانی سال های ۴۵ تا ۹۵ جمعیت شهر تهران ۳ برابر و جمعیت پیرامون ۵ برابر شده است، از نظر تراکم جمعیتی نیز باید گفت بیش از ۱۷ درصد جمعیت کشور در یک درصد مساحت کشور مستقر شده اند.
رییس کمیسیون شهر سازی و معماری شورا گفت: بنابراین این ایجاد انباشتگی جمعیتی موجب افزایش تراکم جمعیت به بیش از 960 نفر در استان تهران گردیده که در قیاس با تراکم 49 نفری کشور در هر کیلومتر مربع، موید شکاف های ساختاری توزیع جمعیت در پهنه سرزمین دارد.
این عضو شورای شهر تهران تصریح کرد: ما مسئولین استان رویکرد سلبی نسبت به هم نداریم بعضا بسیاری از تصمیمات تهران موجب شده که وضعیت شهرهای پیرامون بحرانی شود و یا تصمیماتی در شهرهای پیرامونی اتخاذ شده که در کیفیت زندگی در شهر تهران تاثیرگذار بوده است.
این عضو شورای شهر تهران در خصوص مشکلات فعلی استان تهران گفت: یکی از مشکلات کاهش منابع آب تجدیدناپذیر و بحران کم آبی است. اگر در این 13 هزار هکتار باقیمانده در مجموعه شهری تهران، خانهسازی انجام شود میزان مصرف آب که در حال حاضر 4.8 میلیون مترمکعب در روز است به 5.9 میلیون مترمکعب میرسد و این یعنی رشد 20 درصدی آب و تهران اساساً امکان رشد 20 درصدی مصرف آب را ندارد.
وی ادامه داد: تشدید مخاطرات طبیعی در اثر توسعه و تراکم ساخت وسازهای فاقد نظارت دیگر مشکل این مجموعه است . آشفتگی در تراکم ساخت وسازها و پراکنده سازی، فقدان تناسب میان استقرار واحدهای سکونت و فعالیت و ظرفیت آمد و شد در نواحی گوناگون منطقه، مخاطرات طبیعی مانند خطر زمین لرزه، سیل، فرونشست، زمین لغزش و مانند اینها که بارگذاری های بی رویه نگرانی از خطرات آن را تشدید نموده است . فرونشست بر اثر برداشت بیش ازحد از سفره های آب زیرزمینی در آبخوان ها ایجاد میشود. این خطر باعث تخریب در شریانهای حیاتی و سازه های مهم میشود، دشتهای جنوب تهران در منطقه از این نظر بیشتر آسیب دیده و خواهند دید.
سالاری در ادامه سخنان خود در خصوص بافت فرسوده نیز اظهار داشت: در استان تهران دو میلیون ۲۰۰ هزار نفر در بافت فرسوده زندگی می کنند ودو میلیون 300 هزار نفر هم حاشیه نشین هزار نفر هم حاشیه نشین داریم که نشان می دهد ۴ میلیون و پانصدهزار نفر بدمسکن در استان تهران داریم.
وی افزود: از دیگر مشکلات مجموعه شهری تهران می توان به ترافیک متراکم شهری و بین شهری در اکثر مسیر های، تخریب منابع طبیعی، تداخلات حریم شهر تهران با شهرستان های مجاور اشاره کرد.
رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران با اشاره به تبعات بارگذاری های جمعیتی درمجموعه شهری تهران گفت: مداخلات وتصمیمات مسئولین استان طی سنوات گذشته تبعاتی را برای استا داشته است که از آن جمله می توان به تشدید بحران آب، افزایش آسیبهای اجتماعی بویژه اعتیاد، طلاق، کودکان کار، سرقت، خشونت و ... ، تاثیر بر شبکه معابر و افزایش میزان ترافیک، آلودگی شدید منابع آب ، خاک ، هوا و صوت و تبعات پر مخاطره این شرایط در سلامت ساکنان و ایجاد انواع بیماری ها (افزایش سرطان و ...)، از بین رفتن منابع و اراضی طبیعی، پدیده حاشیه نشینی و افزایش سکونتگاه های غیررسمی، فقدان هویّت شهری در اکثر قریب به اتفاق شهرهای استان و شهر تهران، فرسودگی شدید کالبد های ساختمانی در اکثر شهرهای استان تهران به همراه فرسودگی تاسیسات زیربنایی و خدماتی آنها، کاهش سرانه های خدماتی هفتگانه( بهداشت و درمانی، آموزشی و ...) و فضای سبز اشاره کرد.
وی تصریح کرد: نتیجه روندهای اثرگذار منطقه شهری تهران در افق ،1415 افزایش جمعیت منطقه شهری تهران کرج به 19.2 میلیون نفر ، افزایش جمعیت استان تهران تا 15.7 میلیون نفر، افزایش جمعیت شاغل در منطقه شهری تهران-کرج تا 7.244 میلیون نفر،افزایش خانوارهای منطقه شهری تهران- کرج به 7.3 میلیون خانوار (اضافه شدن 2.1 میلیون خانوار جدید به منطقه)، افزایش مصرف آب به میزان 5892 میلیون متر مکعب ، افزایش تقسیمات سیاسی و تفرق فضایی- اداری در منطقه است.
سالاری همچنین در تشریح چرایی مشکلات موجود در کلانشهر تهران و شهرهای پیرامونی بیان کرد: در نظام برنامه ریزی و حکمرانی فقدان نگرش آمایشی در تحقق مفهوم عدالت فضایی، توازن و تعادل منطقه ای در ترسیم آینده سرزمینی و فقدان نظام حکمروایی منطقه کلانشهری و همچنین نحوه اجرای نظام برنامه ریزی ومدیریتی ملاک عمل از دلایل مشکلات موجود است.
رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران پیشنهادات خود را در این مرحله بیان و گفت: مرحله مقدماتی شامل اﯾﺠﺎد اﻧﻄﺒﺎق ﺑﯿﻦ ﺗﻘﺴﯿﻤﺎت ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ و ﺳﯿﺎﺳﯽ و رﻓﻊ ﺗﻌﺎرﺿـﺎت ﻣﻮﺟـﻮد در ﺣـﺮﯾﻢ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان؛ ﺑـــﺎزﻧﮕﺮی در ﻣﺤـــﺪوده ﺗﻘﺴـــﯿﻤﺎت ﮐﺸﻮری در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮐﻼن ﺷﻬﺮی ﺗﻬﺮان ﺑﺮ ﭘﺎﯾـﻪ ﻧﺤﻮه ﻣﮑﺎن ﮔﺰﯾﻨﯽ ﺟﻤﻌﯿﺖ و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ؛ ﺗﻮﻗﻒ ﺳﯿﺎﺳﺖ اﯾﺠـﺎد ﺷـﻬﺮداری ﻫـﺎی ﺟﺪﯾﺪ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮐﻼن ﺷﻬﺮی ﺗﻬﺮان (ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻌﺪد و ﺗﻔـﺮق ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ) ؛ ﻣﺴﺘﺜﻨﯽ ﺷﺪن ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﮐـﻼن ﺷـﻬﺮی ﺗﻬـﺮان از ﺷـﻤﻮل ﺗﺒﺼـﺮه ﻫـﺎی 1 و 4 ﻣـﺎده 3 ﻗﺎﻧﻮن ﺗﻌﺎرﯾﻒ ﻣﺤﺪوده و ﺣﺮﯾﻢ ﺷﻬﺮﻫﺎ و بازنگری درشاخص ها و معیارهای تبدیل روستا به شهر است.
وی ادامه داد: اقداماتی که در مرحله گذار باید انجام شود شامل اﺣﯿﺎء ﻗﺎﻧﻮن ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﮔﺴـﺘﺮش ﺷـﻬﺮﺗﻬــﺮان و ﮔﺴــﺘﺮش ﻣﺤــﺪوده ﻋﻤــﻞ ﺷــﻮرای ﻧﻈﺎرت ﺑﻪ ﮐـﻞ ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﮐـﻼن ﺷـﻬﺮ ﺗﻬـﺮان، اﯾﺠــﺎد اﻧﺴــﺠﺎم و ﻧﻈــﻢ ﺣﻘــﻮﻗﯽ در ﻗﻮاﻧﯿﻦ وﻣﻘﺮرات ﻣﺮﺑﻮط ﺑـﻪ ﮐﻨﺘـﺮل و ﻫـﺪاﯾﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺳﮑﻮﻧﺘﮕﺎﻫﯽ،اﯾﺠﺎد رواﺑـﻂ اﻓﻘـﯽ و داوﻃﻠﺒﺎﻧـﻪ ﺑـﯿﻦ ﻧﻬﺎدی در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮐﻼنﺷﻬﺮی ﺗﻬﺮان؛ احیای مصوبه مدیریت مجموعه شهری تهران در دولت اصلاحات است.
سالاری در پایان با اشاره به مرحله نهایی گفت: اﯾﺠـﺎد ﻣــﺪﯾﺮﯾﺖ ﯾﮑﭙﺎرﭼــﻪ ﺷــﻬﺮی درﻣﺤﺪوده و ﺣﺮﯾﻢ ﺷـﻬﺮﻫﺎ (ﺑـﺎز آراﯾـﯽ وﻇـﺎﯾﻒ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﺮﮐﺰی و ﻧﻬﺎدﻫﺎی ﻣﺤﻠﯽ)، اﯾﺠــﺎد ﻣﻨــﺎﺑﻊ درآﻣــﺪی ﭘﺎﯾــﺪار ﺑــﺮای ﺷﻬﺮداری ﻫﺎی واﻗـﻊ در ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﮐـﻼن ﺷـﻬﺮی ﺗﻬﺮان و ﺗﻌﺎدل ﺑﺨﺸﯽ ﺑﻪ ﺳﺮاﻧﻪ درآﻣﺪی آﻧﻬﺎ، اﯾﺠﺎد ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ و اﺟﺮاﯾﯽ ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﺑﺮای ﺣﮑﻤﺮواﯾﯽ، اداره و ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ رﯾـﺰی ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﮐﻼن ﺷﻬﺮی ﺗﻬﺮان، اقداماتی است که باید در این مرحله صورت گیرد.
ارسال نظر