از چالش‌های پرداختن به محتوای بازی در ایران تا تلاش برای جذب مخاطب خارجی

 به نقل از روابط عمومی بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای، پنل تخصصی این نشست با رویکرد بررسی چگونگی و چیستی محتوا در بازی با مدیریت مرتضی جمشیدی، سردبیر مجله «بازی‌بان» برگزار شد. در این نشست امین شهیدی مدیر استودیو «مکعب مشکی»، سامان کاظمی از استودیو «لکسیپ گیمز»، هادی اسکندری از استودیو «جغد پیر» و محمد مهدی صادقی، پژوهشگر حوزه مطالعات بازی به بیان نقطه نظرات خود در این خصوص پرداختند.

 این نشست با طرح چند سوال اساسی و مهم آغاز شد. اینکه محتوا چیست و چقدر در بازی مهم است و انگیزه بازی‌سازان برای ورود به عرصه ساخت بازی‌های محتوایی چه بوده است.

مرتضی جمشیدی در این نشست گفت: حاکمیت باید به گیم به عنوان صنعت و محتوایی که حامل پیام است، نگاه کند. باید این تفکر که گیم فقط سرگرمی است، تغییر کند. بازی می‌تواند یک اتفاق مثبت رقم بزند و فقط وقت تلف کن نیست.

امین شهیدی مدیر استودیو «مکعب مشکی» در بخشی از سخنان خود گفت: جشنواره «بازی آرا»  با این رویکرد طراحی شده که از بازی‌های ایرانی دارای محتوا حمایت کنیم. اما باید از شعارزدگی دوری کنیم و این رویکرد را در عمل نشان دهیم. خیلی از محتواهای بازی‌ها از دغدغه افراد می‌آید. گاهی به من بازی‌ساز یک بازی سفارش می‌دهند که کاملا با موضوع موافق هستم. در نتیجه دلسوزانه برای ساخت آن کار می‌کنم. ولی گاهی موافق موضوع نیستم. اما بخاطر مسائل اقتصادی انجام می‌دهم و خیلی به محتوا اهمیتی نمی دهم و به آن سطحی می‌پردازم. اگر بازی‌ساز محصولی را می‌سازد باید دید دغدغه‌ها و نیازهایش چیست و از کجا می‌آید. دغدغه بازی‌ساز خیلی با جامعه تفاوت ندارد. کمااینکه تاکنون بازی‌های بسیار خوبی با فضاهای محتوایی بسیار خوب و مورد تایید در ایران ساخته شده است.

سامان کاظمی مدیر استودیو لکسیپ گیمز نیز در این نشست درباره دغدغه‌های محتوایی خود در بازی‌هایی که ساخته است، گفت: وقتی بازی‌سازی را شروع کردم، می‌دیدم که هم سن و سال‌های خودم کتاب نمی‌خوانند. در تمام کارهایی که تا الان ساختم ملاک اصلی‌ام این بوده که برداشتم از کتابی که خواندم را به صورت بازی درآورم تا مخاطب متوجه آن شود.

کاظمی ادامه داد: ما می‌خواهیم مخاطب را با آنچه که در ذهنش است و نیاز دارد، گول بزنیم. ما می‌خواهیم مخاطب را تا انتها با خود ببریم و پیامی که لازم است در انتها به او منتقل کنیم. حالا ممکن است شکل ارائه و نحوه روایت به‌گونه‌ای باشد که خیلی‌ها دوست نداشته باشند. اما انتها کار آن چیزی است که باید باشد.

کاظمی با اشاره به نگاه سلیقه‌ای در صنعت بازی ایران گفت: در شروع کار ما همه دنبال تولید کار محتوایی و فرهنگی بودیم. اما از یک جایی به بعد با توجه به سلیقه‌ای بودن نگاه، دیدیم که نمی‌توانیم کار محتوایی و فرهنگی تولید کنیم. پس خیلی‌هایمان سراغ تولید بازی‌هایی رفتیم که از آن پول درآوریم. آنچه مشخص است اینکه ما باید خودمان از بازی‌های محتوایی حمایت کنیم.

هادی اسکندری از استودیو «جغد مشکی» در این نشست گفت: ما انگار عادت کرده‌ایم که محصولات گل درشت را به عنوان محصول دارای محتوا معرفی کنیم. در حالیکه در یک بازی، بازی‌ساز محتوا را در همان دقیقه 90 رو می‌کند. یکدفعه همه ذهن مخاطب را در لحظه پایانی با یک تلنگر می‌سازد و همه چیز در همان لحظه پایانی معنا پیدا می‌کند. اما ما این بازی را خیلی دارای بار محتوایی نمی‌دانیم و جدی نمی‌گیریم. از آن طرف گاهی در بازی‌هایی که در جلب نگاه حاکمیت موفق عمل کرده‌اند، صحنه‌هایی می‌بینید که کاملا ضدفرهنگ و ضد محتوای مورد نظر ما در بازی‌های ایرانی است. در حالیکه گاهی در کار جوانان باانگیزه و علاقه‌مند کارهای درست و خوبی می‌بینیم. نمونه‌های آن را در همین جشنواره بازی‌های رایانه‌ای که بنیاد اخیرا برگزار کرد، دیدیم. آنها بی سرو صدا مشغول کارند و امیدوارم که در آینده موفقیت‌های خوبی از جانب آنها ببینیم.
 

اسکندری در پاسخ به این سوال که دغدغه شما برای تولید بازی‌های محتوایی چه بوده است، گفت:معتقدم هیچ‌وقت، هیچ‌چیز نمی‌تواند جای پرداخت به محتوا را بگیرد. من به این انگیزه که کار محتوایی کنم، سراغ بازی‌سازی آمدم. محتوا در بازی دغدغه‌ام بوده و هست.

محمد مهدی صادقی، پژوهشگر حوزه مطالعات بازی نیز در این نشست گفت: سوال اصلی این است که اساسا محتوا چقدر برای تولیدکننده و صاحب اثر مهم است؟ اگر او دغدغه محتوا نداشته باشد، قاعدتاً نباید دنبال محتوا در محصول نهایی بود.باید دید در تولید محصول، اولویت محتوا کجای کار قرار دارد.

او افزود: اساسا ما بخاطر دغدغه‌های محتوایی وارد بازی‌سازی شدیم. هر کدام از ما از یک اثر هنری تأثیر گرفتیم و خواستیم از رسانه بازی برای بیان آن استفاده کنیم. بازی یکی از تاثیرگذارترین رسانه‌ها برای بیان محتوا در عمیق‌ترین لایه تربیتی برای مخاطب است.

دیگر بازی‌سازان و پژوهشگران حوزه مطالعات بازی نیز در این نشست در فرصت‌های کوتاهی به بیان نقطه نظرات و چالش‌های حوزه محتوا در صنعت بازی ایران پرداختند. یکی از نکات مطرح شده در این نشست این بود که بازی‌ساز زمانی می‌تواند به محتوا در بازی فکر کند که از سایر دغدغه‌های خود مانند تامین سرمایه و پرداخت هزینه‌های بازی‌سازان خود رها شود تا بتواند در تولید بازی به محتوا و رساندن پیام هم فکر کند.

طرح موضوع اجازه تالیف در محتوای انتخاب شده به بازی‌سازان از دیگر موارد مطرح شده در این نشست بود. یکی از بازی‌سازان حاضر در این نشست هم از لزوم ارائه محورها و محتواهایی قابل فهم برای مخاطب خارج از کشور در بازی‌هایی که با نگاه به بازار بین‌المللی منتشر می‌شوند، تاکید کرد و گفت: در تولید این بازی‌ها نباید صرفا نگاه به بازار داخلی باشد.