مشکل نویسندگان ما محدودیت در ویترین و نمایش کتاب‌ است

به نقل از خبرگزاری علم و فناوری از اصفهان، احسان مشگلانی در اولین وبینار کشوری روش‌های ناموفق نشر کتاب در حوزه بین‌الملل که توسط مرکز آموزش علمی کاربردی شهید صیاد نزاجا با همکاری انتشارات کیهان سفیر (آمازونیا) برگزار شد، در خصوص آینده صنعت نشر و چاپ با بیان این که هر تلاشی که تا این لحظه انجام دادیم برای این که کیفیت کتاب‌های چاپی را افزایش دهیم و به این کتاب‌ها رونق بیشتری بدهیم متاسفانه در مقابل کتاب‌های الکترونیکی شکست خوردند، گفت: مشکل نویسندگان ما محدودیت در ویترین و نمایش کتاب‌ است.

مشگلانی، افزود: کتاب‌ها با کیفیت چاپ بهتر در قطع های مختلف و با استفاده از عکس‌ها و کاغذهای ویژه تولید شدند اما نتوانستند رقابت درستی را با کتاب‌های الکترونیکی داشته باشد و طبق آمارها میزان اقبال مردم و خوانندگان به کتاب‌های الکترونیکی روز به روز افزایش پیدا می‌کند.

 معاون علمی دانشگاه علمی کاربردی استان اصفهان سپس با اشاره به این که فرآیند چاپ و نشر سه بخش مهم پیش از چاپ، حین چاپ و بعد از چاپ دارد، تصریح کرد: بررسی اینها نشان می‌دهد که به شدت وقت‌گیر و هزینه بر هستند، اما مخاطب خیلی محدودی دارند و تیراژ کتاب‌های فیزیکی مخصوصا در ایران به شدت پایین آمده و کتاب‌ها با زیر 100 مجلد چاپ می‌شود.

مشکل نویسندگان محدودیت در ویترین و نمایش کتاب‌ها است

وی ادامه داد: مسائل زیست محیطی در حوزه چاپ کتاب‌های فیزیکی زیاد است که یک مسئله استفاده از کاغذ است، همچنین مواد شیمیایی در فرآیند چاپ به محیط زیست لطمه می‌زند و پساب‌ها‌ی چاپخانه‌ها نیز یکی از معضلات است که درگیر آن هستیم، کاغذ چاپ و نشر قیمت تمام شده کتاب‌های فیزیکی را بالا برده است، بحث انبار داری و هزینه‌های خواب کتاب حین چاپ و پس از چاپ هم بسیار زیاد است.

مشگلانی افزود: نویسنده زحمت خودش را کشیده اما محدودیت در ویترین و نمایش کتاب‌ها وجود دارد، هر سال باید با هزینه‌های سرسام آوری نمایشگاه کتاب بگذاریم چه نمایشگاه بین المللی کتاب تهران که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار می‌کند چه نمایشگاه‌های ملی کتاب که بعضا بخش‌های کوچکی از آن هم اختصاص پیدا می‌کند به قسمت‌های بین‌المللی؛ اینها هزینه‌های خیلی خیلی بالایی از نظر آب، برق و نیروی انسانی می‌برد.

وی با بیان این که یک بررسی در سال‌های گذشته نشان داد متوسط ورودی مخصوصا نمایشگاه کتاب اصفهان در روز کمتر از ده هزار نفر بوده اگر هفت روز این نمایشگاه برقرار باشد حدودا 70 هزار نفر بوده است، در حالی که برای کتاب‌های دیجیتال این بازدیدها اعداد بسیار بالاتری است، علاوه بر این که هزینه کمتر و کیفیت‌های بالاتری هم دارند.

مشگلانی گفت: در هزاره سوم وارد دنیای بدون کاغذ و دنیای سازمان‌های بدون کاغذ می‌شویم ظهور کتاب‌های دیجیتال را می‌بینیم ارتباطات وب جهانی، اینترنت اشیا و در واقع می‌توانیم بگوییم که نوعی پایان برای عصر کتاب‌های چاپی را داریم مشاهده می‌کنیم اگرچه تغییر نگرش کار سختی است باید بپذیریم.

وی عنوان کرد: البته یک نظریه‌ای هم داریم تحت عنوان این که با پیشرفت تکنولوژی وقتی رسانه‌ها تغییر می‌کنند رسانه قبلی از بین نمی‌رود همانطور که تلویزیون که آمد رادیو از بین نرفت ماهواره که آمد شبکه‌های تلویزیونی از بین نرفت همه اینها طبق نظریات وجود دارند اما ممکن است مخاطبین ما خیلی اقبال‌ بیشتری به نسبت برای بعضی از تکنولوژی‌های به روز‌تر داشته باشند.

 مشگلانی بیان کرد: جالب اینجاست که تکنولوژی‌های جدید و حوزه مجازی و دیجیتال اقتصاد نویسنده را هم تغییر داده و امکان فروش و عرضه جهانی کتاب و میزان تیراژ کتاب را دگرگون کرده است، تیراژ کتاب‌های فیزیکی مخصوصا در ایران خیلی پایین است.

معاون علمی دانشگاه علمی کاربردی استان اصفهان، بیان داشت: بهترین کتاب‌های فیزیکی میانگین حدود هزار تیراژ دارد که اعداد اصلا قابل مقایسه با کتاب دیجیتال نیست، دسترسی با گسترش فناوری دگرگون شده امکان ذخیره‌سازی اطلاعات در بستر نت انقلابی در حوزه نشر می‌تواند ایجاد کند که خیلی از قسمت‌ها هم ایجاد شده است، همچنین کتابخانه‌های دیجیتال و عدم محدودیت‌های فیزیکی و بحث حفاظت و نگهدای کتاب موضوعات بسیار مهم است و دنیای کتاب‌های دیجیتال این را حل کرده و از همه مهمتر امکان جستجو در طیف وسیعی اطلاعات فراهم شده است.

وی افزود: بحث کتاب‌های صوتی هم یک انقلاب در نشر کتاب ایجاد کرده، یا کتاب‌های آینده در حوزه دیجیتال که الان شروع شده و دارای تصاویر متحرک و انیمیشنن و فیلم است.

مشگلانی بیان کرد: کتاب‌های چند پایانی هم دارد کار می‌شود که یک کتاب داستان می‌تواند چندین پایان داشته باشد و این در حوزه دیجیتال می‌تواند اتفاق بیفتد، یا کتابهای تعاملی که الان دنیا دارد وارد حوزه کتاب‌های تعاملی می‌شود یعنی بعنوان خواننده و مخاطب کتاب می‌توانید با کتاب و نویسنده و با شخصیت‌های کتاب تعامل داشته باشید مخصوصا در حوزه کتاب‌های کودک می‌تواند انقلابی ایجاد کند یا در حوزه کتاب‌های آموزشی اتفاقات خوبی می‌تواند بیفتد.

وی عنوان کرد: نمایشگاه‌ها بزرگ یک کار فرهنگی است لازم است باشد ولی بخاطر مقطعی بودن ممکن است در سال یک هفته یا ده روز اتفاق بیفتد،در حالی که در کل سال ویترین دیجیتال می‌توانیم داشته باشیم مثل چیزی که در بستر آمازون اتفاق افتاده، و این بستر خیلی خوبی است که ویترین دیجیتال درسطح جهانی ایجاد کنیم، همچنین می‌توان شخصی‌سازی کتاب و تولید براساس درخواست مشتری ایحاد شود.

یکی از کلان روندهای مهم شخصی‌سازی آموزش است

وی عنوان کرد: یکی از فرآیندهای مهم که در آینده بسیار تاثیر دارد بحث شخصی‌سازی خدمات است در همه صنایع باید به این سمت برویم که خدمات را شخصی‌سازی کنیم، در حوزه آموزش‌های دانشگاهی و حتی قبل از آن یکی از کلان روندهای مهم شخصی‌سازی آموزش است که قطعا در حوزه کتاب هم این اتفاق دارد می‌افتد پیش‌بینی می‌شود که حوزه چاپ کتاب قطعا بزودی از چاپ افست خارج می‌شود و افست فقط در چاپ و بسته‌بندی استفاده می‌شود چون کاهش قیمت کتاب دیجیتال به کتاب فیزیکی‌حداقل 50 درصد است.

مشگلانی افزود: همچنین در نسخه دیجیتال همه چیز در اختیار خواننده است کتاب دیجیتال در آینده تمام حواس پنج گانه مخاطب را تحریک می‌کند. الان  در حوزه کتاب‌های درسی برخی انتشارات خیلی خوب در سطح دنیا شروع کرده‌اند کتابهای درسی دیجیتال همراه را با شبیه‌سازی ایجاد می‌کنند که مخاطب خودش مشارکت دارد احساس مالکیت بر محتوی پیدا می‌کند و در کنار آن دانشجویان و دانش‌آموزان  و خوانندگان در تالارهای گفتگو که در خود کتاب ایجاد شده شرکت خواهند کرد و با سایر خوانندگان ارتباط برقرار می‌کنند.

 معاون علمی دانشگاه علمی کاربردی استان اصفهان، در پایان اظهار کرد: یکی از دغدغه‌هایی که در حوزه نشر دیجیتال داریم همزمان با افزایش تکنولوژی و گسترش تکنولوژی در همه عرصه‌ها این است که سطح خلاقیت مخاطب پایین نیاید باید مواظب باشیم کتاب که یک رسانه گرم است و می‌توانند تخیل بیننده و خواننده را تحریک کند به یک رسانه سرد  تبدیل نشود.