چالش خدمات پس از فروش در خودروهای چینی/ توجه نکردن واردکنندگان به حقوق مصرف‌کننده

در سال 2014 گمرک چین اعلام کرد، ایران بزرگ‌ترین خریدار و وارد کننده خودرو از این کشور محسوب می‌شود و در آن مقطع اعلام شد، ضریب واردات اتومبیل‌های چینی به ایران با رشد 115 درصدی همراه شده است.

با یک بررسی میدانی در سطح معابر و نمایشگاه‌های خودرو، به روشنی این واقعیت به اثبات می‌رسد که همچنان میزان خرید خودروهای چینی در کشور از ضریب بالایی برخوردار است، عوامل و دلایل بسیاری در افزایش اقبال به اتومبیل‌های چینی تأثیرگذار است که تحریم‌های اِعمال شده از سوی غرب با محوریت ایالات متحده در سال‌های گذشته و کاهش قدرت خرید مردم از نمونه‌های آن به شمار می‌رود.

در شرایطی که خودروهای صاحب نام اروپایی،کره‌ای، ژاپنی با قیمت نسبتا بالایی در کشور عرضه و به فروش می‌رسد، انتخاب دیگری برای خرید خودروی خارجی باقی نمی‌ماند و به تبع در این شرایط، طیفی از مردم به خرید اتومبیل‌های چینی مبادرت می‌روزند.

در شرایطی که متأسفانه شاهد ضعف‌های جدی در خودروهای تولید ایران هستیم، عرض اندام و خودنمایی اتومبیل‌های شکیل چینی با قیمت‌های نسبتا ارزان(در مقایسه با خودروهای صاحب نام و مرغوب کمپانی‌های کره‌ای، ژاپنی، آلمانی و...)غیرمنتظره و تعجب آور به نظر نمی‌رسد.

در این میان، افزایش جمعیت کشور به 80 میلیون نفر و ظهور و بروز تغییرات جدی در سبک زندگیِ بخش قابل توجهی از خانوارها، خودرو را به کالایی ضروری برای ایرانیان مبدل کرده و کم نیستند افراد و گروه هایی که در خانه‌های استیجاری سکونت دارند، اما خرید خودرو را در اولویت قرار می‌دهند، در صورتی که با فروش یا امتناع از خرید اتومبیلِ موردِ نظر خویش قادر به تهیه خانه‌ای خواهند بود که برای همیشه آنها را از قید بند اجاره نشینی خارج سازد، به هر ترتیب در این مجال قصد نقد و بررسی این طرز تفکر را نداریم و مثال اشاره شده تنها از این جهت مطرح می‌شود که اهمیت خودرو و فراهم کردن آن برای خانوارهای ایرانی ملموس و روشن شود.

ذائقه سنجی هوشمندانه خودروسازان چینی از جامعه ایران

در این میان، نباید از ذائقه سنجی هوشمندانه خودروسازان چینی نیز به سادگی گذشت،کشوری که به عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان کالا در جهان با دقت نظر و رفتار شناسی زیرکانه از جامعه ایران به تحلیل واقعیت‌های اجتماعی و اقتصادی ایران پرداخته و متناسب با آن به تهیه و ساخت خودروهای ارزان قیمت، شکیل و با ظاهری زیبا و آپشن های نسبتا متنوع مبادرت ورزیده که البته در این میان تا حدودی کیفیت قربانی این محاسن شده و همین ضریب کیفی پایین به تدریج به ظهور و بروز نارسایی‌هایی در کارکرد و عملکرد صحیح خودروهای مذکور منتهی می‌شود، اما با همه این اوصاف،همچنان اقبال به خرید خودروهای این کشور بالا و قابل توجه به نظر می‌رسد.

یدالله احمدی، یکی از تعمیرکاران فعال اتومبیل در غرب استان تهران، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، در خصوص دلایل موثر در میل و رغبت جامعه به خرید خودروهای چینی، اظهار کرد: بدون تردید کیفیت پایین و نازل برخی از خودروهای ایرانی در این امر بی‌تأثیر نیست و به زعم برخی از متقاضیان خودرو، با خرید اتومبیل ایرانی نیز دچار مشکل می‌شوند و بعد از مدتی ناچار به هزینه کرد برای تعمیر آن می‌شوند و به تبع شاخص قرار دادن کیفیت، میان خودروهای ایرانی و چینی، محلی از اعراب نخواهد داشت، زیرا در بدبینانه‌ترین حالت ممکن آنها صاحب خودرویی می‌شوند که از حیث کیفی در یک سطح قرار دارد اما از منظر ظاهری و آپشن های لحاظ شده در آن، به مراتب اتومبیل های چینی در سطح بالاتری قرار دارد.

وی افزود: در کنار برخی عوامل مطروحه (همچون تحریم،کاهش قدرت خرید مردم و غیره که در خصوص اقبال خانوارهای ایرانی به خرید خودروهای چینی مطرح می‌شود) به اعتقاد بنده یکی از اصلی‌ترین دلایل این موضوع به همان بی کیفیت بودن بخش قابل توجهی از خودروهای داخلی باز می‌گردد که باید برای آن چاره اندیشی شود در غیر اینصورت با شرایط فعلی، حمایت از تولید داخلی در حد شعار باقی می‌ماند، زیرا تحقق این امر پیش نیاز الزاماتی است که ارتقای کیفی محصولات از اصلی ترین این موارد به شمار می‌رود.

ضرروت انتقال دانش فنی به تعمیرکاران/ توجه نکردن واردکنندگان به حقوق مصرف کننده

کمبود قطعات خودروهای چینی یکی دیگر از چالش‌های موجود در ارتباط با اتومبیل های مذکور است که متأسفانه مشکلات مالکان چنین خودروهایی را دوچندان می‌کند.

مالکان چنین اتومبیل‌هایی پیش از اتمام دوره گارنتی تا حدودی (تأکید می‌شود تا حدودی) می‌توانند مشکلات پیش رو در خصوص خدمات پس از فروش را پشت سر بگذارند و پس از اتمام این دوره، آغاز مواجهه با معضلات ریز و درشت در ارتباط با خرید و تهیه قطعات اتومبیل‌های چینی کلید می‌خورد.

در کنار کمبود و محدودیت این قطعات، قیمت بالا برای تهیه این اقلام نیز مزید بر علت می‌شود تا مالکان با مشکلات بسیاری در این خصوص مواجه شوند.

تنوع بسیار خودروهای چینی و تیراژ پایین آنها، از دلایلی است راه اندازی، خطوط تولید قطعات را در ایران مقرون به صرفه نمی‌کند و قطعا در صورت تحقق این امر بخش قابل توجهی از مشکلات مرتبط با اتومبیل های مذکور مرتفع خواهد شد.

چندی پیش، علیرضا نیک آئین، رئیس اتحادیه تعمیرکاران تهران در گفت‌وگو با رسانه‌ها در ارتباط با مشکلات مرتبط با خدمات پس از فروش خودروهای چینی، گفت: عدم تعامل کافی میان وارد کنندگان و تعمیرکاران خودروهای چینی یکی از دلایل بروز این نارسایی است و در شرایطی که بصورت مدام آپشن‌های این اتومبیل‌ها در حال تغییر است تعمیر این خودروها مستلزم تامین ادوات جدید و دانش مقتضی به خود است، آنچنان که وی اعلام می‌دارد در حال حاضر تعمیر این اتومبیل ها بر اساس آزمون و خطا انجام می‌شود.

نیک آئین می‌گوید: متأسفانه وارد کنندگان خودروهای چینی نیز در زمینه خدمات پس از فروش ناقص عمل می‌کنند و حقوق مصرف کننده دراین خصوص رعایت نمی‌شود.

امید آن می‌رود دستگاه‌های ذی ربط با اتخاذ تدابیر عملیاتی با ضمانت اجرایی لازم(نه بر روی کاغذ و در حد حرف)تمهیدات لازم را در این خصوص بیندیشند تا خودرویی که وارد کشور می‌شود با چنین نارسایی هایی مواجه نشود، قطعا و یقینا مالکان و خریداران اتومبیل‌های مذکور مسئول رفع چنین نارسایی‌ها و مشکلاتی نیستند و می‌طلبد ارگان های مربوطه،به موازات مجوز ورود اتومبیل‌های مذکور، اقدامات تامینی برای ارائه مناسب خدمات پس از فروش این خودروها را نیز لحاظ کند.