نقش تاثیرگذار رایزنان تجاری در حمایت از کالای ایرانی/ مشکل مستشاران اقتصادی به دست چه کسی حل می‌شود؟

 تعاملات بین المللی و ارتباطات مثبت بر پایه حفظ منافع ملی کشور از مقوله های حائز اهمیتی است که با تحقق سازنده آن بسیاری از اهداف از پیش تعیین شده در عرصه های گوناگون تامین و دست یافتنی خواهد شد.

برخی گمان می کنند حمایت از کالای ایرانی به معنای چشم بستن بر ارتباطات بین المللی با کشورهای دیگر است که اساسا با چنین نگاهی نه تنها این هدف محقق نخواهد شد، بلکه استمرار و ادامه چنین ذهنیتی کشور را با آسیب ها و خسارات بسیاری مواجه می کند.

البته چنین رویه و نگاهی (تعاملات بین المللی با هدف تامین منافع ملی کشور) مستلزم قواعد و چارچوب های خاص به خود است و در صورت عدم آشنایی به الزامات مربوطه و ظرافت های لازم در تعاملات خارجی، نه تنها تامین کننده منافع کشور نخواهد بود؛ بلکه زمینه وابستگی هر چه بیشتر به آنسوی مرزها را نیز ایجاد خواهد کرد و این موضوعی است که اساسا با مصالح کشور و اهداف و آرمان های انقلاب اسلامی منافات دارد.

یکی از حوزه های حساس در ارتباطات بین الملل معطوف به حوزه اقتصادی می شود که در واقع تحقق اهداف مربوطه و در راستای منافع ملی کشور با پویایی، تلاش و هوشمندی افراد و گروه هایی تحت عنوان رایزنان بازرگانی و اقتصادی تامین خواهد شد، افراد و گروه‌هایی در زیر مجموعه سازمان توسعه تجارت فعالیت می‌کنند.

بر اساس اطلاعات موجود، ماموریت رایزنان بازرگانی در احکامی سه ساله صادر می شود، افرادی که توفیقات آنها مستلزم مولفه‌ها و پیش نیازهای متعددی است که در این میان آشنایی به فنون گفت و گو، مذاکره و حتی اشراف به مسائل سیاسی کشورها از نمونه های آن به شمار می رود.

با این اوصاف، اظهارات برخی از مسئولان موید این واقعیت تلخ است که متاسفانه رایزنان اقتصادی ایران در آنسوی مرزها (حداقل برخی از آنها) آنچنان که باید در ایفای مسئولیت خویش به نحو شایسته و موثر، موفق نبوده اند و با تلاش‌ها و دقت نظرهایی که اعمال شده ، اخیرا شاهد حصول توفیقات هر چه بیشتری از عملکرد رایزنان بازرگانی هستیم.

قریب به یکسال پیش، حمید رضا صالحی، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در گفت و گویی با رسانه‌ها در این خصوص بیان کرد: حضور رایزنان اقتصادی و تجاری و فعالیت سازنده آنها در کشورهای خارجی، در بهبود وضعیت صادراتی و کسب درآمد ارزی برای کشورمان، بسیار تاثیرگذار است که البته یکی از الزامات تحقق این امر به توانمندی رایزنان اقتصادی در تشخیص ظرفیت های صنعتی و بازرگانی کشورهای هدف معطوف می شود.

وی با اشاره به عدم انتصاب اصولی و منطقی برخی از رایزنان اقتصادی در کشورهای دیگر(در سال های گذشته )و عدم آشنایی کافی برخی از آنها به مسائل تجاری و اقتصادی می‌گوید: تعدادی از رایزنان اقتصادی که در گذشته در کشورهای خارجی فعالیت می‌کردند حتی به نرخ و قیمت حامل های انرژی نیز آشنایی نداشتند اما اخیرا شاهد روند منطقی و معقولانه تری در انتصاب و انتخاب رایزنان اقتصادی و تجاری هستیم.

صالحی می‌گوید: حضور مستشاران و رایزنان اقتصادی در دیگر کشورها، در روابط اقتصادی با کشورها و بازارهای هدف، نقش مهمی ایفاء می‌کند و بواسطه این امر، باید افرادی به عنوان رایزنان اقتصادی و تجاری فعالیت کنند که بتوانند درآمدهای ارزی بالایی را برای کشورمان تامین کنند.

نقش موثر رایزنان اقتصادی و بازرگانی در جذب سرمایه گذاری و نفوذ کالاهای ایرانی در بازارهای هدف

یکی از مشکلات فعلی حوزه تجارت و بازرگانی بین المللی در ایران به این عارضه باز می‌گردد که فعالان تجاری و اقتصادی ایرانی، آشنایی و اشراف کاملی به شرایط و وضعیت حاکم بر بازار کشورهای هدف ندارند و به طور قطع در صورت آشنایی و علم هر چه بیشتر در بازار آنسوی مرزها، شاهد حصول توفیقات هر چه بیشتری در عرصه تجارت و بازرگانی خواهیم بود.

به واقع یکی از الزامات حمایت از کالای ایرانی به موضوع صادرات محصولات و تولیدات داخلی معطوف می شود و در صورت نفوذ هر چه بیشتر کالاهای ایرانی در بازار کشورهای دیگر، قطعا شاهد تقویت بنیه تولید داخلی، ارز آوری و انگیزه فزاینده تر تولیدکنندگان داخلی خواهیم بود.

البته برای توسعه صادرات، تامین الزامات دیگری نیز ضروری است، اما این ضروریات نافی نقش تاثیرگذار رایزنان تجاری و اقتصادی نیست.

به واقع، رایزنان اقتصادی را می توان سفیران این مرز و بوم در آنسوی مرزها بیان کرد که با عملکرد مثبت آنها، شاهد حصول توفیقات هر چه بیشتری در عرصه اقتصادی خواهیم بود، بنابراین در چنین شرایطی ضریب تامین سیاست های مرتبط با اقتصاد مقاومتی نیز تسریع و تسهیل خواهد شد.

چندی پیش، شهباز حسن پور بیگلری، نماینده مردم سیرجان و بردسیر در مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با خبرگزاری خانه ملت در این خصوص اظهار کرد: مشکل خاصی در بخش تولید وجود ندارد، بلکه نقیصه اصلی به موضوع زمینه بازاریابی، صادرات و فروش محصولات باز می‌گردد که رایزنان اقتصادی با فعالیت سازنده خود می توانند با تسهیل شرایط به بهبود فروش کالاهای ایرانی در خارج از مرزهای کشور کمک شایانی کند.

صالحی، نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهراننیز در این ارتباط می‌گوید: افرادی که به عنوان رایزن اقتصادی انتخاب می شوند نقش قابل توجهی در تسهیل روابط تجاری و شناسایی بازارهای هدف ایفاء می‌کنند.

مجموعه این اظهارات موید نقش اثر گزار رایزنان اقتصادی در افزایش تعاملات اقتصادی ایران با کشورهای هدف در راستای تامین منافع ملی و حمایت از تولید داخلی است.

ضرورت افزایش رایزنان اقتصادی در کشورهای هدف

چندی پیش، مجتبی خسرو تاج، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به تعیین کشورهای هدف برای اعزام رایزنان بازرگانی ، از انتخاب 22 رایزن برای فعالیت این افراد در آنسوی مرزها و ضرورت تعیین رایزن برای 28 کشور دیگر خبر داد و گفت: با عنایت به گذشت مدت زمانی قریب به یکسال و نیم از این اظهارات، احتمال افزایش این آمار و ارقام دور از ذهن نیست اما اظهارات کارشناسان ذی ربط موید این امر است که همچنان تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله بسیاری داریم.

در همین ارتباط، مودودی مشاور وزیر صنعت در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی، به کمبود رایزنان تجاری ایران در کشورهای دیگر اشاره کرد.

وی در این خصوص بیان کرد: افزایش تعداد رایزن های بازرگانی کشور در اقصی نقاط دنیا مستلزم تامین زمینه های لازم و ارتقای فن آوری هایی همچون IT است.

مشاور وزیر صنعت،معدن و تجارت و قائم مقام سازمان توسعه تجارت معتقد است: فقدان و خلأ رایزن های تجاری ایران در بسیای از کشورهای دنیا، لطمه ای جبران ناپذیر را به تجارت و صادرات کشور وارد کرده است.

مودودی می‌گوید: بر اساس هدف گذاری سازمان توسعه تجارت، تعداد رایزن های تجاری ایران، در چند سال آینده باید به 50 نفر افزایش یابد که حصول این امر مستلزم تامین منابع مالی از سوی سازمان برنامه و بودجه است.

وی معتقد است؛ در صورتیکه اتاق بازرگانی به عنوان نماینده بخش خصوصی در حوزه صادرات، بخشی از منابع خود را به افزایش تعداد رایزن های بازرگانی در کل دنیا اختصاص دهد، شاهد عملکرد مطلوب و شایسته تری در این خصوص خواهیم بود.