آیا بازار نفت آماده خروج آمریکا از برجام است؟

پایگاه خبری «اویل پرایس» در گزارشی به تحولات بازار نفت در صورت بازگشت رژیم تحریم‌ها علیه ایران اشاره کرد. 

در این گزارش گفته شده فعالان و تحلیل گران بازار نفت بی‌صبرانه نظاره‌گر تصمیم آتی دولت ترامپ در ماه آینده‌ هستند. ۱۲ ماه می‌ضرب الاجل ترامپ برای خروج از توافق هسته‌ای سر خواهد رسید و در صورت خروج از برجام تحریم‌های هسته‌ای آمریکا بار دیگر اعمال خواهد شد. توافقی که به ایران اجازه از سرگیری صادرات نفت و پس گرفتن سهمش از این بازار را داده بود. 

بر اساس نظر سنجی‌های انجام گرفته توسط پایگاه خبری بلومبرگ، تحریم‌های ایران بین ۲ تا ۱۰ دلار به قیمت نفت اضافه خواهد کرد. توقف صادرات نفت ایران در بازار نفت که در سخت‌ترین شرایط خود در سال‌های اخیر بوده، در این شرایط بیش از هر زمان دیگری نوسانات قیمت را حس خواهد کرد. 

در این گزارش گفته شده با توجه به اینکه افزایش بیش از حد وابستگی به نفت در کشورهای توسعه یافته تا حدی کم شده است، تهدید ناشی از کاهش توزیع نفت ایران در بازار یکی از فاکتور‌های ژئوپلتیکی است که ناظران در پی مشاهده آن هستند، فاکتورهای دیگر می‌تواند تولید نفت ونزوئلا و احتمال تشدید وضعیت در سوریه و یمن و دیگر کشور‌ها باشد. بدون در نظر گرفتن همه این نگرانی‌ها، مبنا و اساس بازار به تنهایی به سختی می‌تواند قیمت بالای نفت را توجیه کند. با این حال خطر ژئوپلتیک اصلی ترس از اختلالات عرضه نفت به ویژه در خاورمیانه است که قیمت نفت را بالا خواهد برد. 

نویسنده این گزارش ادامه داد: تحلیل‌گران معتقدند ترامپ تعلیق تحریم‌های ایران را تمدید نخواهد کرد و برای این اعتقاد دلایل خودشان را دارند. ترامپ در ماه ژانویه هشدار داده بود که آخرین بار است که تعلیق تحریم‌های ایران را تایید می‌کند و گفته بود این کار تنها به منظور تضمین رفع نواقص توافق هسته‌ای از سوی طرف‌های اروپایی بوده است. از آن زمان به بعد ترامپ، جان بولتون را به عنوان مشاور امنیت ملی خود انتخاب کرد. شخصیتی که به دشمنی با ایران معروف است. 

اد مورس سر گروه تحقیقاتی «سیتی گروپ» گفته: واقعیت این است که تغییر در پرسنل کاخ سفید و وزارت خارجه احتمال خروج از برجام را تقویت کرده است. این تاثیراتی بر قیمت نفت در سه ماهه سوم و چهارم سال خواهد گذاشت. 

اوایل هفته، سیتی گروپ پیش‌بینی قیمت نفت خود را در سال ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹، ۵ تا ۶ دلار در هر بشکه افزایش داد. این به دلیل احتمال کسر توزیع نفت ایران و ونزوئلا در بازار بود. «سیتی گروپ» انتظار دارد میانگین قیمت نفت برنت در هر بشکه در امسال، ۶۵ و سال آینده، ۵۵ دلار باشد. هنوز معلوم نیست قرار است چقدر نفت ایران از بازار کسر شود. بر اساس پیش بینی «سیتی گروپ» از ۲۰۰ هزار تا ۱ میلیون بشکه در روز در صورت فروپاشی برجام کسر خواهد شد. 

 «مایک ویتنر» رییس مرکز تحقیقاتی بازار نفت «سوسیت جنرال» به بلومبرگ گفته: ۷۰ درصد ایناحتمال  وجود دارد که تحریم‌های نفتی ایران بازگردد که این اتفاق ده دلار در هر بشکه بر قیمت نفت خواهد افزود. بر اساس این پیش بینی، اعمال مجدد تحریم‌ها در دو سه ماه بعد از ۱۲ ماه می‌، حذف ۵۰۰ هزار بشکه نفت روزانه ایران را در پی خواهد داشت. این مقدار از سال ۲۰۱۲ بسیار کمتر است. 

بر اساس گفته‌های «فریدون فشارکی» رییس شرکت مشاوره انرژی «فکت گلوبال انرژی»، ۹۰ درصد این احتمال  وجود دارد که دولت ترامپ از توافق هسته‌ای خارج شده و در عرض ۱۸۰ روز تحریم‌ها علیه ایران برگردد؛ اما بازار‌ها شامل این تغییرات آنی نمی‌شود. 

 «ساکسو بانک» گفته انتصاب بولتون خطر اعمال مجدد تحریم‌ها علیه ایران را افزایش داده است. این محدودیت‌ها توانایی ایران در تولید و صادرات نفت خام را کاهش خواهد داد. ما انتظار داریم نفت خام برنت با توجه به تنش‌های روسیه و آمریکا و تحریم‌های ایران تا ده دلار تغییرات را تجربه کند. این تحولات به طور بالقوه و موقت قیمت نفت را به ۷۵ دلار خواهند رساند. خطرات ژئوپلتیک موثر است، اما عمر کوتاهی دارد. با وجود اینکه خطراتی متوجه توزیع نفت است؛ اما می‌تواند به افزایش نفت غیر اوپکی بیانجامد. 

نویسنده این گزارش با اشاره به جایگزینی یورو به جای دلار در تبادلات بین‌المللی به نقل از سارا واکسوری رییس شرکت مشاوره «اس وی بی‌انرژی بین الملل» نوشت: این حرکت ایران می‌تواند اقدامی برای جلوگیری از تاثیر تحریم‌های جدید باشد. اما بعید است که به طور کامل ایران را در برابر این تحریم‌ها مصون نگه دارد. ایران با توجه به خریدهای نفتی به عنوان بخشی از سیاست سهم بازار، شاید بپذیرد که هزینه نفت به صورت ارز هر یک از کشور‌های وارد کننده و یا دریافت کالا و خدمات به جای نفت پرداخت شود. اما اقتصاد ایران به شدت متاثر از این تصمیم خواهد بود. 

واکسوری گفت: محدودیت‌های یک جانبه و چندجانبه تاثیرات منفی خودشان را بر بازار نفت ایران دارند. حتی اگر ایران هنوز قادر به صادرات نفتش باشد. یک چیز در مورد احتمال تحریم‌های ایران وجود دارد و آن اینکه در حال حاضر تاثیر آن‌ها بر صادرات نفت ایران و بازارهای جهانی با تردید جدی روبه روست و بازار باید تا ۱۲ می‌ در شک و گمان بماند.