نقش نوسانات ارز بر توسعه حمل‌ونقل دریایی

مسعود پل مه بابیان مطلب فوق افزود: در این چرخه انجمن کشتی‌رانی کشور تعاملات بسیار خوبی با سازمان تخصصی و ناظر دولت که سازمان بنادر و دریانوردی داشته‌ایم البته این تعاملات در معاونت حمل‌ونقل وزارت راه و شهرسازی نیز بوده است.

رییس فدراسیون حمل‌ونقل و لجستیک ایران. بابیان اینکه یکی از مشکلات مهم در بخش حمل‌ونقل دریایی عدم ثبات ارز است گفت: افزایش نرخ دلار و کاهش ارزش ریال موجب افزایش تصنعی کرایه حمل بار در حوزه کشتیرانی و حمل‌ونقل دریایی می‎شود. زیرا معمولا هزینه‎های حمل کالاهای ما به دلار و سپس به شیوه ریالی محاسبه می‌گردد.

پل مه گفت: هزینه‎ها در بخش حمل‌ونقل دریایی اعم از واردات و صادرات، دلاری و بر پایه ارزش ریال در نظر گرفته و از بازار آزاد تامین و یا به نرخ سنا محاسبه می‌شود که این نرخ نوسان دارد و همین امر تاثیر منفی بسیار زیادی با منشا داخلی بر کرایه حمل می‎گذارد. این در حالی است که در حال حاضر در بازار جهانی نرخ کرایه حمل بار کشتیرانی تغییر نکرده است و بلکه به دلیل افزایش ظرفیت مازاد نزولی هم بوده است .

دبیر کل انجمن کشتی‌رانی کشور با اشاره به اینکه امکان رقابت در اقتصاد ایران وجود ندارد، تأکید کرد: در چنین شرایطی دریافت‌کنندگان خدمات هیچ‌گونه ابتکار عمل برای انتخاب ارائه‌دهنده خدمات ندارند و مجبور می‎شوند یک محوطه بندری، یک پیمانکار، یک خط کشتیرانی و ... را قبول کنند که به‌صورت اجباری موظف شده‌اند از آن خدمت دریافت کنند، غافل از اینکه وقتی این اتفاق رخ دهد ارائه‌دهندگان با طیب خاطر هرگونه خدمتی را با هر کیفیتی ارائه می‎دهند زیرا می‎دانند تعرفه ثابت است و آن‌ها حق‌العمل خود را دریافت می‎کنند.

وی در ادامه افزود: افزایش نرخ دلار و ثابت ماندن تعرفه‌های اعمالی نیز روی عملیات کانتینری تأثیر منفی خواهد گذاشت، بخش اعظم واردات و صادرات کالا در کشور ما متکی به حمل کانتینری است و ازآنجایی‌که نرخ تخلیه و بارگیری کانتینر بر پایه دلار محاسبه می‎شود با تداوم این روند در حوزه کانتینر به‌شدت دچار بحران می‎شویم که اگر مدیریت نشود خطوط بین‎المللی کشتیرانی را سا بر مبادلات مالی کانتینر در ایران ورود می‎کنند.

رئیس فدراسیون حمل‌ونقل و لجستیک ایران جنبه دیگر ماجرا را که به مبادلات بانکی بین‎المللی مربوط می‎شد روشن کرد و گفت: همه هزینه‎ها و عوارض مختلف بر حمل‌ونقل و تخلیه و بارگیری کانتینر بر پایه دلار است و ازآنجایی‌که شرایط مبادلاتی و بانکی ایران در جهان امکان انتقال ارز را به حساب‌های رسمی دولتی مقدور نمی‎کند، نرخ پایه ارزی بر اساس نرخ اعلامی سامانه نظارت ارزی (سنا) دریافت می‎شود بنابراین حوزه کشتیرانی ازیک‌طرف و صاحب کالا و خریدار از طرف دیگر با افزایش و یا حتی نوسان نرخ دلار متضرر می‎شوند.

وی تأکید کرد: بنابراین یا باید ارسال حواله ارزی بین‌المللی فراهم شود یا مبنای این هزینه‎ها در کشور ریال شود زیرا اینکه محاسبات مالی دولتی ما بر اساس دلار تعیین می‌شود به این معنی است که خودمان باعث می‎شویم چرخه فاسدی در تأمین دلار به وجود آید به‌این‌ترتیب چنین روندی در کشور به‌هیچ‌وجه‌ی درست و پسندیده نیست.

رئیس فدراسیون حمل‌ونقل و لجستیک ایران در ادامه با اشاره به اینکه به‌جز تولیدکنندگان، واردکنندگان نیز از نوسانات ارزی صدمه می‌بینند گفت: بخش اعظمی از تولید در این حوزه متکی به واردات کالاهای اولیه با نرخ ارز لحظه‌ای است. و خود این باعث افزایش نیروی کار و محصول نهایی می‌شود .

پل مه با اشاره به اینکه به‌واقع تجارت باید بر پایه تجارت آزاد و رقابت باشد، درنهایت گفت: تا زمانی که دولت به‌صورت دستوری در سیستم بانکی، اقتصاد و تجارت ورود می‌کند ما نمی‌توانیم انتظار دریافت پاسخ منطقی از بازخوردهای معقولی که در اکثر نقاط جهان تجربه‌شده است داشته باشیم.

پل مه گفت: دولت باید چاره‌اندیشی و هر چه زودتر این موضوع را مدیریت کند و جلوی زیان را بگیرد زیرا استمرار این شرایط باعث می‌شود نرخ تمام‌شده حمل، کرایه حمل و نرخ خدمات بندری و دریایی به شیوه غیرمعقول اخذ شود و افزایش تورم را رقم زند و درنهایت موجب افزایش لجام‌گسیخته هزینه تمام‌شده کالا شود.