بازنگری در خدمات مراقبت در منزل پرستاران

وی افزود: در آموزش پرستاری با رشد قابل توجهی بعد از انقلاب مواجه شدیم. پیش از انقلاب حداکثر ۳۰ مرکز آموزش عالی تربیت پرستاری وجود داشت اما امروز بالغ بر ۲۰۷ مرکز آموزش عالی برای تربیت پرستاران داریم. در ۳ مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی داریم که در مقطع کارشناسی پرستاری در سال جاری ۸۹۰۰ دانشجو داشتیم. در مقطع ارشد نیز ۱۲ رشته تعریف شده که سالانه حدود ۱۰۰۰ نفر در مقطع ارشد پذیرش و در دکتری تخصصی سال قبل ۸۶ نفر پذیرش جدید داشتیم.

او تاکید کرد: در حوزه توسعه مراقبت‌ها یکی از اهداف معاونت پرستاری، توسعه خدمات پرستار به سمت جامعه است که سه برنامه در این راستا داریم. برنامه اول توسعه خدمات پرستاری مراقبت در منزل است که در طول یک سال و نیم گذشته ۳۵ درصد مجوز تاسیس مراکز افزایش یافته و از ۹۵۰ مرکز در سال ۹۹ به ۱۳۵۰ مرکز مراقبت در منزل رسیدیم که امیدواریم در صورتی که بیمه‌ها این خدمات را پوشش دهند توجه به گسترش این خدمت افزایش یابد. باتوجه به رشد نرخ سالمندی در کشور انتظار می‌رود بیماری‌های مزمن افزایش یابد و کاهش این بار یک راهکار مهم است. خوشبختانه در دولت سیزدهم با تسهیل کسب و کار مردمی این فرایند به سرعت در تسهیل است.

وی درباره خدمات مراقبت در منزل نیز گفت: آیین نامه خدمات مراقبت در منزل مورد بازنگری قرار گرفته است که به زودی ابلاغ می‌شود تا امکان خدمت رسانی از سمت فناوری های نوین قابل ارائه باشد. راهبرد دوم توسعه مراقبت تسکینی است که از این منظر در کشور عقب ماندگی وجود دارد، طی دو یا سه سال گذشته با ورود معاونت پرستاری به این عرصه، آیین نامه‌های اجرایی تصویب و ابلاغ شده و امیدواریم با ورود بخش خصوصی و حمایت بیمه‌ها، مردم ما از خدمات مراقبت تسکینی استفاده کنند.

عبادی تاکید کرد: با ارتباطی که با نهادهای بین‌المللی داریم از دو یا سه سال گذشته تربیت نیروی انسانی با مشارکت نهادهای بین المللی آغاز شده است. هفته قبل در یک دوره آموزشی سازمان جهانی بهداشت از ۵۰ شرکت کننده، ۱۷ نفرشان ایرانی بودند که این سبب شتاب بیشتر تربیت نیروی انسانی می‌شود. با تربیت این همکاران آموزش آبشاری را گسترش خواهیم داد.

وی افزود: هدف‌گذاری ما بر شناسایی بیمارستان الگو است که از اوایل امسال شروع شده است و شاخص‌های آن انجام شده است که امیدواریم تا پایان سال آتی این بیمارستان‌ها را افزایش دهیم. امسال ابلاغ آیین نامه پرستار پیگیر را در این راستا داشتیم تا بیمار پس از ترخیص رها نشود و تا ۳۰ روز بعد از ترخیص پیگیری شود که در صورت لزوم خدمت دریافت کند. این روندی است که در نهایت باید به شبکه بهداشتی برسد. این سبب می‌شود بازگشت بیمار به بیمارستان کاهش یابد.

معاون پرستاری وزارت بهداشت ادامه داد: تاسیس مراکز مراقبت طولانی یکی از برنامه‌های دیگر ما است که مشارکت بخش خصوصی و مردم می‌تواند کمک کند. این مراکز می‌توانند حد واسط بیمارستان و خانه باشند که به اقتصاد سلامت هم کمک میکند.

عبادی در پاسخ به سوالی درباره وضعیت کمبود پرستار در کشور، بیان کرد: برای استاندارد پرستاری ۳ شاخص استاندارد پرستار به تخت بیمارستانی، پرستار به جمعیت و پرستار به پزشک وجود دارد. برای شاخص پرستار به پرشک باید به ازای هر یک پزشک، ۳ پرستار داشته باشیم که این شاخص در ایران یک به یک است که با این شاخص دو برابر وضعیت موجود نیاز به پرستار داریم. از منظر تعداد پرستار به هر هزار نفر جمعیت بهترین جمعیت در کشورهای اسکاندیناوی است که به ازای هر ۱۰۰۰ نفر ۱۷ پرستار دارند و این نرخ در کشورهای پیشرفته ۸.۸ است و در منطقه آسیای غرب نسبت به کشورهای منطقه وضعیت متعادلی داریم. به ازای هر ۱۰۰۰ نفر ۲.۲ پرستار داریم که مشروط بر بازگشایی فضا این عدد حداقل به ۳ برسد. الان میانگین نسبت پرستار به تخت در ایران کمتر از یک است و در برخی مناطق کمتر برخوردار این عدد حتی ۰.۶ گزارش شده است و بهترین حالت هم ۱.۲ به ازای هر تخت، پرستار داریم.

وی تاکید کرد: استانداردی که وزارت بهداشت قبول دارد که البته مورد اختلاف با سازمان برنامه و بودجه و سازمان اداری و استخدامی است، ۱.۸ است. یعنی باید معادل وضعیت فعلی پرستار داشته باشیم که به این تعداد پرستار بیکار نداریم. برخی از عزیزانی که در دوره کرونا طرح خود را گذراندند و یا حتی تمدید طرح شدند در آزمون استخدام‌ سال ۹۹ جذب شدند. در سال ۹۹ نزدیک ۱۹ هزار نفر پرستار استخدام کردیم و در تبدیل وضعیت سال قبل از ۶۷ هزار نفری که وزارت بهداشت جذب کرد، ۱۲ هزار نفر پرستاران بودند. برخی از همکارانی که خود را پرستار بیکار اعلام می‌کنند در بخش خصوصی زمینه استخدام دارند اما تمایل عمومی این است که در بخش دولتی جذب شوند ضمن اینکه ما در برخی مناطق به شدت نیاز به استخدام پرستار داریم که داوطلبی وجود ندارد و یا اگر جایی داوطلب داشته باشد افراد بومی نیستند و پس از استخدام تقاضای تغییر محل خدمت می‌دهند. در ایلام، لرستان، کرمانشاه و گلستان پرستار آماده به کار زیاد داریم اما ظرفیت وجود ندارد.

وی با اشاره به اینکه ۷۵ درصد پرستاران، خانم‌ هستند، اظهار کرد: در تهران که بالغ بر ۱۷۵ بیمارستان داریم کمبود پرستار وجود دارد و جذب غیربومی هم رخ می‌دهد. مکاتباتی داشته‌ایم که جذب پرستاران صورت گیرد وبه نظر می‌رسد مراحل توافق نهایی در شرف وقوع است که احتمالا تا اوایل سال آینده حدود ۲۰ هزار پرستار جذب شوند.

ادامه دارد...