علت عدم تشکیل صندوق زمین و ساختمان جدید

به نقل ازهیبنا،سید محسن فاضلیان در پاسخ به اینکه آیا با توجه به فرارسیدن دوره رکود بازار مسکن و به دنبال آن شروع پروژه‌های جدید ساخت و ساز، برنامه‌ای برای تشکیل صندوق جدید زمین و ساختمان وجود دارد؟ توضیح داد: مجموعه بانک مسکن و شرکت تأمین سرمایه به عنوان متولی راه‌اندازی این صندوق‌ها که تأمین مالی بخش ساختمان از جمله رسالت‌های این شرکت است، تمام تلاش خود را در جهت تأسیس صندوق‌های سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان بیشتری انجام داد و حتی فرآیند شناسایی و بررسی شرایط پروژه‌ها را نیز پشت سر گذاشته‌ایم، اما محدودیت‌های قانونی موجود تاکنون منجر به عدم حصول به نتیجه در این زمینه شده است.

وی تصریح کرد: بر اساس بند (ب) ماده (14) قانون برنامه ششم توسعه، تأسیس هرگونه صندوق سرمایه‌گذاری توسط شرکت‌های تابعه بانک‌ها ممنوع و مستلزم اخذ مجوز از بانک مرکزی اعلام شده است. در عین حال عدم صدور مجوز تأسیس این صندوق‌ها توسط بانک مرکزی مانع گسترش این صندوق‌ها توسط مجموعه بانک مسکن شده است.

فاضلیان در پاسخ به اینکه علاوه بر چهار صندوق زمین و ساختمان که قبلا ذیل شرکت تامین سرمایه تشکیل شد، مجموعه دیگری خارج از بانک مسکن نیز اقدام به تشکیل چنین صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه کرده است؟ به هیبنا گفت: با توجه به رسالت بانک مسکن در توسعه بخش مسکن و تطابق با اهداف صندوق سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان، تنها مجموعه بانک مسکن به تأسیس این صندوق‌ها ورود کرده و فعلا هیچ نهاد دیگری در این زمینه فعالیت نداشته‌ است.

مدیرعامل شرکت تامین سرمایه بانک مسکن در توضیح علت عدم اقبال بخش خصوصی از تشکیل صندوق‌های سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان طی چهار سال سپری شده از اصلاح دستورالعمل مربوط به این صندوق‌ها، اظهار کرد: عدم اقبال بخش خصوصی به صندوق‌های زمین و ساختمان برای تأمین مالی را باید از ابعاد گوناگون مورد بررسی قرار داد. با توجه به اینکه شرکت تأمین سرمایه بانک مسکن با انبوه‌سازان و مالکان پروژه‌ها در ارتباط نزدیک است، موانعی از جمله «عدم فرهنگ‌سازی مناسب»، «وجود بروکراسی‌های اداری پیچیده و زمان‌بر در راه‌اندازی و همچنین فعالیت این صندوق‌ها» و نیز «قوانین و مقررات غیرشفاف» را بر سر راه تشکیل این صندوق‌ها شناسایی کرده است.

به گفته وی، وجود این تصور برای مالکان زمین و پروانه ساخت که با فروش زمین خود به صندوق عملاً هیچگونه نظارتی بر فرآیند ساخت و مدیریت صندوق نخواهند داشت نیز، از دیگر عللی است که سبب بی‌رغبتی به تشکیل این صندوق‌ها شده است.

فاضلیان در عین حال تاکید کرد: البته نمی‌توان منکر این واقعیت شد که تأمین مالی بخش مسکن تاکنون عموما از طریق سیستم بانکی صورت می‌گرفته که محدودیت‌ها و موانع تامین مالی از طریق بازار سرمایه را نداشته است و در این شرایط رغبت به تشکیل صندوق‌های زمین و ساختمان بسیار اندک است.

وی معتقد است جایگزینی بازار سرمایه با سیستم بانکی برای تأمین مالی بخش مسکن نیازمند گذر زمان بوده و تبلیغات و شفا‌ف‌سازی در این زمینه باید توسط فعالان امر در بازار سرمایه صورت پذیرد.

مدیرعامل شرکت تامین سرمایه بانک مسکن خاطرنشان کرد: صندوق‌های‌ سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان هنوز برای عامه مردم ناشناخته هستند و فرهنگ‌سازی تشکیل این صندوق‌ها برای انبوه‌سازان به منظور ساخت پروژه‌های ساختمانی از یک سو و برای سرمایه‌گذاری در بخش مسکن با سرمایه‌های خرد عموم مردم، مغفول مانده است.

وی افزود: در این شرایط به منظور تحریک طرف تقاضا و جلب رضایت سرمایه‌گذاران خرد به سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها، مساعدت‌های نهادهای ناظر به ویژه سازمان بورس و اوراق بهادار و فرهنگ‌سازی و انجام تبلیغات درباره این ابزار تامین مالی یک ضرورت است.