خطاهایی که گران تمام می‌شوند + عکس

برهمین اساس و با توجه به اینکه ادامه حیات موجودات و البته انسان به ادامه حیات کره خاکی متصل است و برای تاکید بر لزوم تلاش برای زنده ماندن زمین همه ساله 22 آوریل مصادف با دوم اردیبهشت ماه به عنوان روز جهانی زمین پاک نامگذاری شده تا ضرورت پاک نگهداشتن زمین و پاکسازی آن از آلودگی ها به انسان یادآوری شده و او در این روز چنین اقدامی را به هرگونه که می تواند تمرین کند.

مسئله آلودگی زمین یکی از مسائل و دغدغه های عمده در حوزه زیست‌محیطی و نگرانی تمامی دست اندرکاران و دلسوزان محیط زیست در جهان است.

به گزارش ایسنا، روز زمین پاک یک مناسبت جهانی سالانه است که به دنبال ارتقای آگاهی و دانش مردم در خصوص آلودگی خاک و تکریم محیط زیست کره زمین بوده و به نوعی تذکری به انسان برای صیانت از مواهب زمین، منابع و ذخایر طبیعی است.

در کشور ما تنها اقدام نمادین برای بزرگداشت روز زمین پاک جمع آوری زباله به صورت خودجوش توسط حافظان طبیعت و آحاد مختلف مردم است، در حالیکه برای حفاظت از زمین و ممانعت از آلودگی کره خاکی نباید صرفا به این اقدام بسنده کرد.

روز زمین پاک از مهمترین روزهای مناسبتی در تقویم سالانه است که اهمیت آن به مراتب بیشتر از بسیاری مناسبت‌ها در حوزه اجتماعی است چرا که انسان سالم ارمغان زمین پاک و فارغ از آلودگی‌های زیست‌محیطی است.

آگاه‌سازی جهانیان نسبت به تبعات زیست محیطی تخریب زمین و پاک نگه داشتن آن و نیز جلب توجه افکار عمومی و ذینفعان زمین نسبت به این موضوع از اهدافی است که این مناسبت دنبال می‌کند.

یکی از مواردی که شاید در آگاه سازی مردم نسبت به ضرورت پاک نگاه داشتن زمین کمتر بدان پرداخته شده  چالش‌های اقتصادی ناشی از آلودگی کره خاکی است.

در همین رابطه عضو هیات اندیشه‌ورز استان مرکزی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: در کشور ما پاکسازی زمین و جمع آوری زباله‌ها از فضای شهری و محیط های روستایی و نیز اماکن تفریحی، رودخانه‌ها و .. به عنوان اقدام مهم در روز زمین پاک صورت می‌گیرد.

دکتر سیاوش آقاخانی افزود: نکته مهمی که کمتر بدان توجه می‌شود موضوع مهم نجات زمین از انواع مختلف آلایندگی است که در حوزه های مختلف به وقوع می پیوندد و وارد زمین می شود. حجم قابل ملاحظه‌ای از پسماندهای صنعتی توسط واحدهای صنعتی و تولیدی بدون توجه به استانداردهای زیست محیطی در زمین رهاسازی می شوند که علاوه بر تخریب شدید خاک، آلودگی بالایی را در منابع آب‌های زیرزمینی بوجود آورده و مرگ اکوسیستم را به همراه می‌آورند که در روز زمین پاک کمتر به این مقوله پرداخته می‌شود.

غفلت از تبیین تبعات اقتصادی آلودگی زمین برای مردم

وی ادامه داد: در کشورهای مختلف دنیا برنامه‌ریزی خاصی صورت می گیرد تا توجه واحدهای صنعتی به این موضوع معطوف شود و مهمتر اینکه تبعات اقتصادی آلودگی زمین برای مردم تبیین می شود؛ موضوعی که در کشور ما مورد غفلت واقع شده است.

وی در ادامه گفت: یکی از نکاتی که در کشورهای پیشرفته در خصوص رهاسازی پسماندهای صنعتی در زمین مورد توجه قرار گرفته و کار مطالعاتی و پژوهشی برای آن صورت می‌گیرد بازگرداندن پسماند صنعتی به چرخه تولید و استفاده از پسماند صنعتی در واحدهای صنعتی و تولیدی دیگر است. به عنوان مثال در شهر اراک می توان تفاله و سربارهایی که در نتیجه فرآیند تولید آلومینیوم‌سازی پسماند تلقی شده و مشکلات زیادی ایجاد می کنند را به عنوان یک محصول در واحد صنعتی دیگر مورد استفاده و بهره‌برداری قرار داد. در واقع باید به گونه‌ای در روز زمین پاک برنامه‌ریزی کرد که توجه و نگاه عموم نسبت به پسماند واحدهای صنعتی و ساماندهی آن بیشتر شود.

ضربه کاری کشاورزی ناپایدار به زمین

آقاخانی خواستار ایجاد تلنگری در بین قانونگذاران و سیاست‌گزاران برای بررسی ابعاد گوناگون آلودگی زمین شد و افزود: روز زمین پاک روز مطالبه از سیاست‌گذاران و قانون گزاران برای جلوگیری از تشدید آلایندگی‌هاست.

وی در ادامه از حوزه کشاورزی نیز به عنوان یکی دیگر از پارامترهای آلودگی جدی زمین یاد کرد و گفت: رشد کشاورزی ناپایدار و صنعتی صدمات جبران ناپذیری را به زمین وارد می‌کند که مهمترین آنها استفاده از کودها و سموم شیمیایی است که در دستور کار کشاورزی نوین ایران قرار گرفته است و متاسفانه شاهد بروز تبعات آن در محیط‌زیست هستیم.

این متخصص محیط زیست تصریح کرد: سموم و کودهای شیمیایی به طور جدی وارد چرخه و زنجیره غذایی شده و سلامت نسل فعلی و نسل آینده را در معرض تهدید قرار می‌دهد.

به گزارش ایسنا، بروز چنین تهدیداتی قطعا هزینه های اقتصادی فراوانی را برای کشور در پی داشته و دارد و برای کاهش پیامدهای اجتماعی و اقتصادی این تهدیدات بازنگری در حوزه کشاورزی و هدایت کشاورزان به کشت سنتی مطابق با ذائقه طبیعت ضرورتی است که آقاخانی نیز بر آن تاکید کرد و گفت: آموزش کشاورزان و ارزش بخشیدن به تولید محصول ارگانیک و عاری از سموم کشاورزی موجب خواهد شد که کشاورزان به چرخه تولید محصول دوستدار طبیعت برگردند و از آلودگی شدید اکوسیستم‌های آبی و بستر زمین جلوگیری بعمل آیند تا زنجیره غذایی نجات پیدا کند.

وی در ادامه بر لزوم بازنگری نوع مصرف توسط شهروندان و توجه به تعهدی که نسبت به کره زمین دارند تاکید کرد و گفت: امروزه یاد گرفته ایم که نباید زباله را در طبیعت رها کنیم، اما در حوزه تغییر و بازنگری در نحوه تولید زباله فرهنگ‌سازی نشده است.

وی گفت: امروزه حجم زیادی از مواد شوینده در زندگی شهری مورد استفاده قرار می‌گیرد که از طریق فاضلاب شهری وارد زمین می‌شود و به اکوسیستم خاک آسیب وارد می‌کند. استفاده از محصولاتی که بدون قرار گرفتن در چرخه بازیافت در قالب زباله وارد طبیعت می‌شوند، هزینه اقتصادی شدیدی را از محل هدر رفت منابع و عدم بازگشت به چرخه طبیعت به کشور تحمیل می کند.

ضرورت سیاست‌گذاری جدی در حوزه پسماند و پساب

وی گفت: نیازمند سیاست‌گذاری جدی در حوزه پسماند و پساب هستیم. باید در حوزه شوینده‌ها و استانداردهایی که باید داشته باشند بازنگری اساسی صورت گیرد تا  علاوه بر جلوگیری از آلودگی محیط‌زیست، به سلامت شهروندان آسیب نرسد.

این کنشگر اجتماعی عنوان کرد: بازنگری در حوزه صنعتی، کشاورزی و نیز آگاه سازی مردم برای حفاظت از زمین باید به عنوان سه ضلع مثلث زمین پاک مورد توجه قرار گیرد ولی متاسفانه قوانین بازدارنده مناسبی در این حوزه وجود ندارد و اگر هم وجود دارد به خوبی اجرا نشده است که امیدواریم در روز زمین به این موضوعات نیز توجه جدی شده و با آگاه‌سازی مردم، مطالبات جدی از حاکمیت در چارچوب خواست مردم صورت گیرد.

آسیب ناشی از آلودگی زمین غیرقابل قیمت گذاری است

وی در ادامه به پیامدها و چالش‌های اقتصادی ناشی از آلودگی زمین اشاره کرد و گفت: ورود حجم بالای پسماندها به عرصه طبیعت موجب از بین رفتن تنوع زیستی شده و در بین گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری اثر غیرقابل قیمت‌گذاری برجای خواهد گذاشت.

وی گفت: متاسفانه در بسیاری از شهرهای ایران میزان آلودگی آب و خاک به شدت بالا رفته و قطعا چالش‌های اقتصادی جدی را برای کشور به همراه خواهد داشت. هم اکنون حجم زیادی از منابع آبی کشور ما غیرقابل استفاده و غیرقابل شرب است و هزینه‌های اقتصادی سرسام آوری در این بخش به کشور تحمیل خواهد شد.

آقاخانی گفت: در بحث خاک به عنوان بستر تولید اقتصادی، آلودگی‌هایی که در اثر فرآیند نادرست ورود پسماند و پساب به خاک ایجاد می شود چالش های جدی را در حوزه اقتصاد کشاورزی موجب خواهد شد و در مقابل، در حوزه صنعتی با برگشت پسماند به چرخه تولید می‌توان اتفاقات اقتصادی بزرگی را رقم زد.

وی بازنگری و بازبینی روش‌ها و شیوه‌های تولید را از مباحث اولیه در حمایت از تولید ملی دانست و گفت: لازمه حمایت از کشاورزی و صنعت به حداقل رساندن تبعات زیست محیطی است تا بتوان اقتصاد ناشی از فعالیت در این عرصه‌ها را توسعه داد و رونق بخشید.

دکتر حسین آخانی استاد دانشگاه تهران نیز در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: هر عملی که انسان در کره زمین انجام می دهد نوعا به زمین و خاک آسیب وارد می کند. به عنوان مثال در حوزه کشاورزی، گیاهان خودرو، جانوران و بسیاری دیگر از موجودات گیاهی از بین می رود تا عمل کاشت، داشت و برداشت در این عرصه به زعم کشاورز از مجرای صحیح صورت گیرد یا با احداث جاده برای تردد به باغات و مزارع بخشی از طبیعت از بین می‌رود یا با احداث واحد مسکونی در طبیعت، روند طبیعی حرکت محیط زیست مختل شده و به ان آسیب وارد می شود.

در بهره برداری از منابع تکامل پیدا نکرده ایم

وی گفت: در کشور ما در بسیاری از رفتارهای اقتصادی دارای بعد آسیب زنندگی به طبیعت است و علت آن وابستگی اقتصاد به منابع طبیعی و بخصوص نفت است، چون نفت سرمایه‌ای است که برای بدست آوردن آن تلاشی صورت نگرفته و زحمتی کشیده نشده است. حتی در حقیقت در بخش عمده مراحل کشف و بهره‌برداری از آن توسط کشورهای خارجی صورت گرفته است، لذا در بهره برداری از این منابع تکامل پیدا نکرده ایم. به همین دلیل در ایران و کشورهای مشابه کشور ما مدیریتی شکل گرفته که خود را متعهد به حفظ سرزمین و آینده جامعه نمی داند.

وی ادامه داد: در مقوله اقتصاد یاد گرفتیم که مبتنی بر عوامل طبیعی عمل کنیم و همین نگاه به حوزه‌های گوناگون تسری داده شده است و نسبت به آب، مراتع، معادن و جنگل‌ها نیز مانند نفت نگاه شده است در واقع معتقدیم که هر آنچه در این سرزمین وجود دارد باید به فروش برسد و بهره‌برداری شود، اما غافل هستیم که این بهره‌برداری غیرمسئولانه و بدون دورنگری موجب شده است که در این کشور اقتصاد را بر مبنای یک تفکر ناقص پیش ببریم.

برگزیده دهمین جایزه ملی محیط زیست با تاکید بر اینکه باید با روش‌های علمی و کارشناسی به دنبال اصلاح روش های اشتباه و نادرست گذشته باشیم؛ گفت: بسیاری از کشورهای توسعه یافته پس از پی بردن به اشتباهات گذشته اقدام عاجل در اصلاح شرایط کردند، اما در کشور ما این مهم مغفول مانده است و اراده‌ای برای جلوگیری از تکرار اشتباهات و اصلاح وضعیت موجود بویژه در حوزه زیست محیطی وجود ندارد.

وی با تاکید بر اینکه در ضرورت اصلاح اقتصاد ناسالم کشور همین بس که ایران کشوری خشک است و منابع آبی محدودی دارد؛ گفت: وقتی به دنبال ادامه اشتباهات در نابودی منابع آبی، مراتع و جنگل‌ها و غارت تالاب‌ها هستیم توان جبران اشتباهات وجود ندارد، چون ایران از نظر اکولوژیکی آسیب پذیر است و آسیب‌پذیر بودن کشور موجب تشدید ناپایداری می‌شود.

وی گفت: اگر کشورهای غربی توانستند اصلاحات لازم را برای برطرف کردن اشکالاتی که در قرن نوزدهم و نیمه اول قرن بیستم بوجود آمده صورت دهند ناشی از اصلاح اقتصاد کثیف به معنای اقتصادی است که بر کسب درآمد به قیمت آلوده کردن زمین و از بین بردن منابع آن شکل می گیرد.

وی بیان کرد: در حوزه محیط زیست هر کس به دلخواه خود اقدام به چرای دام می کند در حالیکه غافل از این است که چه گیاهان نادر و چه سرمایه‌های ژنتیکی بسیاری بر اثر چرای بی رویه دام از بین می رود و چه تبعات زیست محیطی بواسطه از بین رفتن مراتع و تشدید پدیده ریزگردها بوجود می آید و البته که نابودی زمین هیچ وقت قابل جبران نیست.

این استاد دانشگاه تهران با تاکید بر بروز فساد اداری و نبود نظارت‌ها بر عملکرد مردم در حوزه اجتماعی گفت: اگر فساد اداری در کشور وجود نداشته باشد یک مقام مسئول تخلف نمی کند و با جرات و شهامت تمام کار نظارتی خود را به طور صحیح انجام می‌دهد ولی وقتی این مقام مسئول مرتکب تخلف در جای دیگری شده باشد شهامت برخورد با متخلفان را ندارد.

وی به وجود قوانین مناسبی که ماحصل تصمیم گیری نخبگان جامعه است اشاره کرد و گفت: نبود ضمانت اجرایی برای اجرای صحیح قوانین و بی احترامی به قانون موجب تشدید آسیب ها در کشور شده است.

این عضو هیئت علمی دانشگاه تهران تصریح کرد: وقتی دولت با وجود درآمد قابل ملاحظه ای که از فروش نفت بدست می آورد حاضر به پرداخت سهم پژوهش در کشور نیست و هرگز اجازه نداده این سهم از نیم درصد تولید ناخالص ملی افزایش پیدا کند نتیجه این است که اقتصاد کثیف در کشور هرگز تمیز نشود چرا که برای تمیز کردن اقتصاد باید علمی کار کرد و کار پژوهشی انجام داد. هر مسئله علمی در داخل کشور باید توسط دانشمندان و نخبگان داخلی به درستی بررسی و راهکاری متناسب با شرایط زیستی و فرهنگی و اقتصادی برای آن اتخاذ شود.

وی گفت: متاسفانه در کشور وقتی روبروی دانشگاه تهران، علم را به مسخره گرفته اند و به مردم پایان نامه می فروشند و هیچ کسی هم نیست که مانع از این کار شود و بگوید که با این اقدام نادرست، علم در کشور ما نابود می‌شود، پس بعضا افرادی که فارغ التحصیل می شوند نیز صلاحیت تصمیم گیری و کمک به بهبود شرایط کشور را ندارند.

به گزارش ایسنا، عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور نیز از چالش های اقتصادی ناشی از آلودگی زمین به عنوان موضوع مهمی یاد کرد که کمتر به آن پرداخته می شود و گفت: اخیرا در آمریکا برای انجام یک کار اقتصادی فعل و انفعالاتی به منظور تسریع در روان شدن جریان آب رودخانه ای به پشت یکی از سدهای این کشور صورت گرفت تا از محل آب ذخیره شده در پشت سد یک کار اقتصادی سودآور در این کشور صورت گیرد.

توان مالی جبران خطاهای زیست محیطی را نداریم

دکتر مهدی درویش، ادامه داد: به زعم مجریان این طرح در آمریکا این اقدام منجر به کسب منفعت اقتصادی می‌شد اما دریافتند که با این کار تخریبی علیه محیط زیست و تمامی اکوسیستم منطقه آسیب دیده صورت می گیرد، چنانکه اینکار به نابودی اکوسیستم منطقه انجامید و میزان فرسایش خاک به شدت افزایش پیدا کرد.

وی افزود: آنها حدود 3.5 میلیارد دلار برای بازگشت رودخانه به شرایط طبیعی و ایده آل خود صرف کردند ولی اگر این خطا در ایران اتفاق بیفتد توان مالی جبران آن وجود نخواهد داشت.

وی بر درس گرفتن از اقدامات مخرب و آسیب زایی که در قبال محیط زیست در دنیا صورت می‌گیرد تاکید کرد و گفت: در حال حاضر کمیته علاج بخشی سد گتوند استان خوزستان که زیر نظر متخصصین دانشگاه تهران فعالیت می کرد چهار گزینه برای حل معضلات زیست محیطی این سد پیشنهاد داد که مهمترین و پایدارترین گزینه تخریب سد با صرف هزینه 9 هزار میلیاردی بود و با توجه به اینکه دولت توان تامین چنین هزینه‌ای را نداشت، پس این مهم محقق نشد. چرا که تخریب یک سد به مراتب هزینه بردارتر از احداث یک سد است.

درویش تصریح کرد: در کشوری مانند آمریکا از سال 1980 تاکنون 1730 سد تخریب شده و عملا از آن تاریخ به بعد هیچ سدی با ارتفاع بالاتر از 15 متر ساخته نشده است ولی در کشور ایران چنین توان مالی و شهامتی برای تخریب سدها وجود ندارد بنابراین باید تلاش کرد تا جایی که امکان دارد از تکرار خطاها پیشگیری شود.

وی ادامه داد: در ماجرای دریاچه ارومیه به بهانه ایجاد اشتغال برای 200 هزار نفر اجازه داده شد تا میزان اراضی کشاورزی به بیش از دو برابر افزایش پیدا کرده و 72 سد احداث شود و بالغ بر 40 هزار چاه غیرمجاز حفر شد.

وی گفت: در حال حاضر دولت اذعان دارد که برای برطرف کردن بحران دریاچه ارومیه به 20 هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری نیازمند است که تاکنون در دولت یازدهم و دوازدهم تنها دوهزار میلیارد تومان آن تامین شده است و همچنان تنش های اجتماعی و بیم مهاجرت های محیط زیستی در منطقه وجود دارد.

عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، در ادامه گفت: عدم توجه به ملاحظات زیست محیطی پایه‌های اقتصادی و معیشتی جامعه را به لرزه در می‌آورد. در ایران به بهانه تامین معیشت و منافع اقتصادی، موازین محیط زیستی را ذبح کردیم در حالیکه با ذبح موازین زیست محیطی اتفاقا پایه های اقتصادی جامعه را نابود کردیم و مثال بارز آن خوزستان است که بیشترین منابع نفتی و آبی را داراست و بزرگترین تولید کننده کشور در حوزه‌های گوناگون بویژه کشاورزی است اما بیشترین نرخ مهاجرت را در خوزستان علیرغم حجم بالای سرمایه گذاری شاهد هستیم.

وی گفت: براساس سرشماری سال 1390 مرکز آمار کشور با وجود اینکه نرخ زاد و ولد در خوزستان در بالاترین سطح قرار داشت اما میزان افزایش جمعیت این استان کمترین میزان بود و این بدان معناست که مردم این استان مهم کشور را ترک می کنند. چراکه نه آبی برای نوشیدن هست، نه هوایی برای تنفس و این در واقع ماجرای تبعات مشکلات زیست محیطی است که باعث شده به عنوان مثال بالغ بر 6 هزار معلم در خوزستان این استان را ترک کنند.

در اقتصاد طبیعت، ارز رایج "زندگی" است

وی، کوته فکری مدیرانی که تا نوک بینی خود را می‌بینند را دلیل بروز چنین معضلات اجتماعی و زیست محیطی در کشور دانست و گفت: اینها متوجه نیستند که در اقتصاد طبیعت ارز رایج، پول نیست بلکه زندگی است.

دبیر سیاست محیط زیست در مرکز بررسی استراتژیک نهاد ریاست جمهوری به چالش های موجود در آلودگی هوا اشاره کرد و گفت: بزرگترین چالش در این حوزه کاهش امید به زندگی است که منجر به کاهش متوسط عمر شهروندان می شود و افزایش افسردگی، کاهش راندمان و افزایش هزینه های سلامت از پیامدهای منفی آن است.

خسارت 8 میلیاردی آلودگی هوا

وی گفت: سالانه هشت میلیارد دلار به دلیل آلودگی هوا به کشور آسیب وارد می شود و هزینه بالایی را به جامعه تحمیل می کند، به غیر از آلودگی هوا، آلودگی آب نیز توام با افت کمی آب به افت کیفی آب منجر شده و شرایط به شدت مخاطره آمیز شده است.

وی تاکید کرد: در برخی استان‌های صنعتی کشور نظیر استان مرکزی، قزوین و بوشهر و بخش‌هایی از استان‌های تهران، خراسان رضوی، اصفهان و شهرهایی نظیر اراک و ساوه و بخش‌هایی از عسلویه، شاهد ورود پساب‌های صنعتی به سفره‌های زیرزمینی هستیم که موجب افت کیفی آب شده و بروز بیماری‌های متعدد گوارشی و بیماری  MS نتیجه ورود این پساب هاست. شاهد ورود شیرابه های آلوده در مناطق شمالی کشور هستیم که هزینه های اقتصادی سلامت را افزایش و این تنها یکی از مهمترین چالش‌های اقتصادی ناشی از آلودگی زمین است.

درویش، تخریب خاک را عامل افزایش هزینه‌های جبران ناپذیر در کشور دانست و گفت: سالانه بالغ بر یک میلیارد تن فرسایش بادی و یک میلیارد تن فرسایش آبی در ایران رخ می دهد که در هیبت ریزگردها نشان داده می شود و دانه‌های کمتر از 2.5 میکرون به راحتی از مویرگ ها عبور می کند و پس از ورود به خون، منجر به بروز سرطان خون در انسان می شود.

هزینه واردات سالانه داروی سرطان 50 برابر بودجه محیط زیست

وی گفت: سالانه 10 هزار و 200 میلیارد تومان داروی ضدسرطان وارد کشور می شود که بیش از 50 برابر بودجه یک سال سازمان حفاظت از محیط زیست  است. بنابراین خسارت های اقتصادی و پیامدهای منفی و تبعات اقتصادی ناشی از آلودگی زمین و هوا فوق‌العاده و غیرقابل جبران است و اینها تنها بخشی از چالش‌های اقتصادی ناشی از آلودگی زمین است.

هر تن خاک 28 دلار/فرسایش میلیاردی سرمایه ها

وی تاکید کرد: یادمان باشد که هر تن خاک از منظر کانی‌های فلزی که در آن وجود دارد 28 دلار ارزش گذاری می‌شود و فرسایش دو میلیارد تن خاک یعنی 56 میلیارد دلار در سال از اندوخته ملی این کشور از دست می‌رود و اگر این 56 میلیارد دلار را با کل درآمد حاصل از صادرات نفت مقایسه کنیم که 49 میلیارد دلار است متوجه خواهیم شد که چه سرمایه هنگفتی از دست می‌رود آن هم در حالی که برای تولید هر سانتیمتر خاک به طور متوسط 800 سال زمان لازم است و بنابراین این خسارت در طول چند نسل هم قابل جبران نیست.

به گزارش ایسنا، حرمت زمین به عنوان سجده گاه مخلوقات خدا بر کسی پوشیده نیست. روز زمین پاک تمرینی برای سبز زیستن و کمک به برخورداری از خاک عاری از آلودگی است. در این خصوص نباید صرفا به جمع آوری زباله اکتفا کرد بلکه باید به کرار به خود یادآور شویم که این روزها حال زمین خوب نیست و تنها بشر است که عامل بیماری کره خاکی می‌شود. از این رو انسان بهترین پزشک و طبیب برای درمان زمین است.

پیامبر گرامی اسلام (ص) فرمودند: زمین را حرمت نهید و از آن حفاظت کنید که او مادر شماست و هیچکس بر روی آن خیر و شری انجام نمی‌دهد جز آنکه (در قیامت) به آن گواهی دهد.

در روز زمین پاک سعی و اهتمام ویژه ای بخصوص بین دولتی‌ها برای برگزاری نمادین این روز وجود دارد و امسال این حرکت نمادین فراگیرتر از سال‌های قبل شده است. این حرکت‌های نمادین را به فال نیک می‌گیریم، اما شاید در این روز تنها مرثیه‌ای برای زمین خوانده می‌شود و در واقع همتی برای پاکسازی زمین نیست.

آیا روزی خواهد رسید که از نمادگرایی و شعارگرایی به باطن و عمل‌گرایی برسیم؟

روز زمین پاک سال 97 هم به پایان رسید و برگزاری برنامه های تکراری جزئی از آن بود، در حالیکه آنچه واقعا مورد نیاز است ایجاد باور به لزوم برخورداری از زمین پاک در میان مردم بویژه کودکان و نوجوانان و و نهادینه شدن توجه به این اصل در میان برنامه ریزان و قانونگذاران است تا برای کسب درآمد کوتاه مدت و منافع آنی سرنوشت زمین و زیستمندانش را بیش از این به مخاطره نیندازند.

یادمان باشد که مخاطره آمیزترین روزها برای طبیعت و زمین را در زندگی امروز تجربه می‌کنیم. کمی به خود آئیم و سایه تهدید را از سر زمین کم کنیم.