تعویض مفصل زانو چیست؟

در این جراحی، قسمت‌های آسیب‌دیده یا فرسوده استخوان‌های زانو برداشته می‌شوند و به جای آن‌ها قطعات مصنوعی از جنس فلز و پلاستیک قرار داده می‌شوند. این قطعات مصنوعی به عنوان یک مفصل جدید عمل می‌کنند و به فرد امکان حرکت و استفاده از زانو را می‌دهند. 

تعویض مفصل زانو یک جراحی بزرگ است که معمولاً چند ساعت طول می‌کشد. بهبودی پس از آن نیز چند ماه به طول می‌انجامد. این جراحی اغلب برای افرادی که درد و ناتوانی شدیدی در زانوی خود دارند توصیه می‌شود.

تعویض مفصل زانو معمولاً در موارد زیر انجام می‌شود :

1.    آرتروز شدید زانو: آرتروز یک بیماری مفصلی است که در آن غضروف مفصل تخریب می‌شود. در موارد پیشرفته آرتروز که درد و ناتوانی شدید ایجاد می‌کند، تعویض مفصل زانو می‌تواند راه حل مناسبی باشد.

2.    آسیب های شدید زانو: در صورت وقوع آسیب های جدی به زانو مانند شکستگی یا پارگی های گسترده، تعویض مفصل زانو می‌تواند گزینه مناسبی برای بازسازی مفصل باشد.

3.    ناهنجاری های مادرزادی: برخی افراد با ناهنجاری های مادرزادی در مفصل زانو متولد می‌شوند که می‌تواند منجر به آرتروز زودرس شود. در این موارد نیز تعویض مفصل زانو می‌تواند راه حل مناسبی باشد.

4.    عفونت مزمن: عفونت های مزمن در مفصل زانو که با درمان‌های دارویی بهبود نمی‌یابند، می‌توانند دلیل دیگری برای انجام تعویض مفصل زانو باشند.

تعویض مفصل زانو زمانی درد و ناتوانی ناشی از آسیب یا بیماری مفصل زانو را برطرف کرده و کیفیت زندگی فرد را به طور قابل توجهی کاهش دهد.

تعویض مفصل زانو در چه سنی قابل انجام است؟

تعویض مفصل زانو معمولاً برای افراد در محدوده سنی 50 تا 80 سال انجام می‌شود. اما در موارد خاص، این جراحی برای افراد جوان‌تر یا مسن‌تر نیز قابل انجام است:

در برخی موارد، افراد زیر 50 سال نیز ممکن است نیاز به تعویض مفصل زانو داشته باشند. این افراد معمولاً دچار آسیب های شدید زانو یا ناهنجاری های مادرزادی هستند. در این موارد، جراحان سعی می‌کنند از مدل‌های مفصل مصنوعی مناسب برای افراد جوان استفاده کنند که دوام بیشتری داشته باشند .

تعویض مفصل زانو در افراد بالای 80 سال نیز امکان‌پذیر است.در این سنین، جراحان باید ریسک‌های جراحی را با مزایای آن برای بهبود کیفیت زندگی بیمار مقایسه کنند. معمولاً در افراد بسیار مسن، مدل‌های ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر مفصل مصنوعی استفاده می‌شود.

مفصل مصنوعی زانو چند سال دوام دارد؟

مفصل مصنوعی زانو معمولاً 15 تا 20 سال دوام دارد، اما این مدت زمان می‌تواند به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد.

افراد جوان‌تر معمولاً فشار بیشتری بر مفصل مصنوعی وارد می‌کنند و احتمال فرسودگی زودتر آن بیشتر است.افراد چاق فشار بیشتری بر مفصل مصنوعی وارد می‌کنند.

افرادی که فعالیت بدنی شدید دارند، مفصل مصنوعی آن‌ها زودتر فرسوده می‌شود.مدل‌های جدیدتر و با کیفیت بالاتر دوام بیشتری دارند.

در صورت فرسودگی مفصل مصنوعی، ممکن است نیاز به جراحی تعویض مجدد آن باشد. بنابراین، انتخاب مفصل مصنوعی با کیفیت بالا و رعایت توصیه‌های پزشکی برای حفظ آن بسیار مهم است.

آیا پس از تعویض مفصل زانو می توان رانندگی کرد؟

اکثر بیماران پس از 4 تا 12 هفته می‌توانند به رانندگی بازگردند، اما این زمان بستگی به شرایط فردی و توصیه پزشک دارد. بهتر است قبل از رانندگی با پزشک خود مشورت کنید.

مدت استراحت بعد از عمل زانو

بعد از جراحی تعویض مفصل زانو، بیماران معمولاً به یک دوره استراحت و بازتوانی نیاز دارند. مدت این دوره بستگی به عوامل مختلفی دارد .

معمولاً بیماران 2 تا 4 روز بعد از جراحی در بیمارستان بستری هستند. در این مدت، پزشکان و متخصصان فیزیوتراپی به بیمار کمک می‌کنند تا حرکات اولیه را انجام دهد.

پس از ترخیص از بیمارستان، بیماران باید 2 تا 6 هفته در منزل استراحت کنند.در این مدت، بیماران باید برنامه فیزیوتراپی را ادامه دهند.

معمولاً 6 تا 12 هفته پس از جراحی، بیماران می‌توانند به فعالیت‌های روزمره خود مانند راه رفتن، نشستن و ایستادن بازگردند. بازگشت به ورزش و فعالیت‌های سنگین معمولاً 3 تا 6 ماه پس از جراحی امکان‌پذیر است. البته پزشک باید تأیید کند که بیمار آماده انجام این فعالیت‌ها است.

عمل تعویض مفصل زانو چقدر طول می کشد؟

مدت زمان انجام عمل جراحی تعویض مفصل زانو معمولاً 1 تا 2 ساعت است.  در برخی موارد که مفصل زانو بسیار آسیب دیده باشد یا عمل قبلی انجام شده باشد، جراحی پیچیده‌تر و زمان‌بر‌تر است. در این موارد، جراحی ممکن است تا 3 ساعت طول بکشد.

جراحان مجرب و ماهر می‌توانند عمل را در زمان کوتاه‌تری انجام دهند. جراحان کم‌تجربه‌تر ممکن است زمان بیشتری برای انجام عمل نیاز داشته باشند.

استفاده از مدل‌های پیچیده‌تر مفصل مصنوعی ممکن است زمان بیشتری را به خود اختصاص دهد.بروز هرگونه عارضه یا مشکل در حین عمل می‌تواند زمان جراحی را افزایش دهد. 

عمل جراحی تعویض مفصل زانو معمولاً 1 تا 2 ساعت طول می‌کشد. اما در موارد خاص ممکن است تا 3 ساعت نیز به طول انجامد. این زمان بستگی به پیچیدگی جراحی، تجربه جراح و سایر عوامل دارد .