آب، نگرانی اصلی زیست‌محیطی در قرن حاضر

با این حال آنچه به عنوان نگرانی اصلی بشر در قرن حاضر مطرح است موضوع کمبود آب شرب و سالم است. 

به گفته محققان آب موضوع کلیدی زیست محیطی قرن حاضر است. تعداد مناطقی که دسترسی به منابع آبی در آن‌ها کمیاب شده رو به افزایش است و بررسی‌های ماهواره‌ای در یک دوره ۱۴ ساله نشان‌دهنده ۱۹ نقطه بحرانی در سراسر جهان است که منابع آب در آن‌ها به سرعت رو به کاهش است.

این واقعیت وجود دارد که بیشتر منابع آبیِ سطح زمین غیرقابل دسترس هستند و منابعی که دسترسی به آنها امکانپذیر است به صورت نابرابری در سطح زمین توزیع شده‌اند.

در عین حال انتقال آب در مسافت‌های طولانی به سختی انجام می‌شود و نیاز بشر به این نعمت در هر دو حوزه صنعت و غذا رو به افزایش است. هر آنچه بشر انجام می‌دهد از نوشیدن، شست‌وشو و تولید مواد غذایی گرفته تا ساخت و ساز همگی مستلزم استفاده از آب است.

با وجود بیش از ۷.۵ میلیارد انسان روی زمین و پیش بینی افزایش جمعیت جهان و رسیدن این رقم به بالای ۱۰ میلیارد نفر تا سال ۲۰۵۰ نیاز جدی به منابع آبی بیشتری احساس می‌شود. در حال حاضر، ۸۴۴ میلیون نفر، یعنی حدود یک نهم از جمعیت کره زمین از دسترسی به آب سالم و تمیز تا مسافت نیم ساعت از محل زندگی‌شان محروم هستند و هر سال نزدیک به ۳۰۰ هزار کودک زیر پنج سال به دلیل ابتلا به اسهال ناشی از مصرف آب آلوده و نبود بهداشت جان خود را از دست می‌دهند.

تامین آب برای افرادی که به آن نیاز دارند نه تنها برای ایمنی و امنیت بشر ضروری است بلکه دارای منافع اقتصادی و اجتماعی بزرگی نیز هست. کودکان و بزرگسالان زمانیکه از بیماری‌های قابل پیشگیری بیمار می‌شوند از تحصیل و شغل خود باز می‌مانند. دختران در کشورهای در حال توسعه بیشترین آسیب را می بینند زیرا آنان در سنین بلوغ از رفتن به مدرسه محروم می‌شوند که دلیل آن نبود بهداشت است.

تامین آب قابل دسترس، زندگی‌ها را نجات می‌دهد و میزان باری را که به خدمات درمانی متحمل می‌کند کاهش می‌دهد و منابع اقتصادی را آزاد می‌کند. هر یک پوندی که در حوزه آب سالم سرمایه‌گذاری می‌شود حداقل چهار پوند نفع اقتصادی دارد. تامین آب و بهداشت برای تمامی افرادی که به آن نیاز دارند تا سال ۲۰۳۰ مبلغ ۲۱ میلیارد پوند در سال هزینه دارد که طبق برآورد بانک جهانی فوائد اقتصادی آن ۶۰ میلیارد دلار در سال است.

تغییرات اقلیمی وضعیت را وخیم می‌سازد؟

تغییرات اقلیمی موجب شده خشکسالی، موج گرما، سیلاب و افزایش سطح دریاها در سراسر جهان گسترش پیدا کند. آلودگی در ذخایر آب سالم و آب‌های زیر زمینی در حال افزایش است. کاهش این ذخایر آبی باعث می‌شود آب‌های موجود شورتر شوند.

«کیپ‌تاون» در آفریقای جنوبی می‌تواند نمونه‌ای از آن چیزی باشد که هنگام در خطر بودن منابع آبی شاهد آن خواهیم بود. برای سال‌ها این شهر بیش از آنچه می‌توانست ذخیره کند از منابع آبی بهره برده و سال گذشته شرایط آن به نقطه بحرانی رسید.

در این میان مردم مناطق فقیر بیشترین ضربه را متحمل می‌شوند. نیاز رقابتی به آب به این معنی است که افراد فقیر یا ساکن در مناطق حاشیه‌ای نسبت به مردم مناطق قدرتمندتر و ثروتمندتر سخت‌تر می‌توانند آب مورد نیاز خود را تامین کنند. بسیاری از دولت‌ها و شرکت‌ها نظارت خود را بر مناطق ثروتمند متمرکز کرده و کشاورزی و صنعت را بر اقشار فقیرتر اولویت داده‌اند درحالیکه چشم‌های خود را بر آلوده کنندگان و افرادی که از منابع زیرزمینی سوء استفاده می‌کنند، بسته‌اند.

به گزارش روزنامه گاردین، تعداد مناطقی که دسترسی به منابع آبی در آن‌ها کمیاب شده رو به افزایش است. کیپ تاون شروع آن بوده است. بررسی‌های ماهواره‌ای در یک دوره ۱۴ ساله نشان‌دهنده ۱۹ نقطه بحرانی در سراسر جهان است که منابع آب در آن‌ها به سرعت رو به کاهش است. این مناطق شامل کالیفرنیا، شمال غرب چین، شمال و شرق هند و خاورمیانه است. در مجموع، همانطور که محققان تغییرات اقلیمی پیش بینی کرده‌اند مناطقی از جهان که مستعد خشکسالی هستند خشک‌تر شده و مناطقی که رطوبت بیشتری دارند بر مقدار رطوبت آن‌ها افزوده می‌شود.