اعتراض به کاهش حقوق فرهنگیان

چالش فیش‌های حقوقی هفته‌ی گذشته از سوی معلمان سراسر کشور در اعتراض به میزان دستمزدها شروع شد. یکی از دلایل این اعتراضات، حذف حق عائله‌مندی معلمانِ زنِ مجرد است.

مژگان باقری (دبیر مطالعات اجتماعی متوسطه اول ناحیه ۱ شیراز) می‌گوید: حق عایله‌مندی که در ادامه توضیح خواهم داد در آذر ۹۶ تصویب شد که از حقوق زنان مجرد معلم کم شود. ما معلمانِ زنِ مجرد بر این باوریم که آموزش‌وپرورش به هر بهانه‌ای متوسل می‌شود تا از حقوق پرداختی معلمان کم کند. حق عایله‌مندی زنان مجرد چندان قابل اعتنا نبود، اما همین کاستن‌های پی‌درپی موجبات اعتراض معلمان سراسر کشور را فراهم کرده است.

وی ادامه می‌دهد: از اسفندماه شروع به حذف حق عایله‌مندی از حقوق معلمان زن مجرد کرده‌اند. به این موضوع اضافه کنید که وزارت آموزش‌وپرورش بعد از ۳ماه در تیرماه، مطابق با پرداختی مقرر سال ۹۷ حقوق معلمان را پرداخت کرده‌ و سختی کار معلمان را کاهش داده است. از کنار هم قرار دادن این‌ موارد در کنار هم چه چیز به ذهن شما می‌رسد؟ جز اینکه آموزش‌وپرورش در پی کسر از حقوق معلم به هر بهانه‌ای‌ست؟                                 

​باقری می‌گوید: به این دو فیش حقوقی توجه کنید. فیش بالا مربوط به سال ۹۷ است و فیش پایین مربوط به سال ۹۶. افزایش حقوق این معلمِ زنِ مجرد تنها ۳۰ هزار تومان باتوجه به سال گذشته خود بوده است. اعتراضات معلمان از شکم‌سیری نیست. من از آقای بطحایی، وزیر آموزش و پرورش می‌پرسم؛ تورم از سال پیش چقدر تغییر کرده که به معلم‌های خود افزایش حقوق ۳۰ هزار تومانی داده‌اید؟

وی در توضیح چگونگی برقراری حق عائله‌مندی برای زنان مجرد معلم می‌گوید: حق عائله‌مندی از فروردین ۹۲ برای زنان مجرد آموزش‌وپرورش برقرار شد. مبلغ این مورد سالانه چندان تغییر نکرده است. به طوری که در سال ۹۳، ۹۷ هزار تومان و در سال ۹۶ به ۱۳۷ هزار تومان رسیده ‌بود. 

دبیر مطالعات اجتماعی متوسطه اول درباره چرایی برقراری حق عائله‌مندی برای زنان مجرد این‌طور ادامه می‌دهد: علت برقراری حق عائله‌مندی برای معلمان زن مجرد استناد به بند ۴ ماده ۶۸ قانون مدیریت خدمات کشوری است که در سال ۹۶ تصویب شد. در قسمتی از آن زنان معلم که دارای همسر نیستند یا همسرشان به هر دلیل از کارافتاده است، از مزایای این بند بهره‌مند می‌شوند.

وی می‌گوید: اینکه آیا دختران مجرد می‌توانند از این بند بهره‌مند شوند یا خیر را  مجلس طی استفساریه‌ی خود توضیح داد. مجلس در آن استفساریه بیان کرد که زنان مجرد هم مشمول این بند قانونی می‌شوند و می‌توانند از مزایای آن بهره‌مند گردند. این قانون در ۳ اسفندماه ۹۰ توسط شورای نگهبان تایید شد.

او در ادامه می‌گوید: ظاهرا در ۱۸ آذر ۹۶ پس از اعلام شکایت از عدم اجرایی شدن یکی از بخشنامه‌ها به دیوان عدالت اداری، دیوان رأیی صادر کرد که براساس آن، بند چهارم تنها شامل زنانی می‌شد که قبلا همسر داشتند و الان به هر دلیلی فاقد همسر هستند. از ۱۸ آذر ۹۶ که رای دیوان صادر شد تا اسفند ۹۶ حق عائله‌مندی قطع شد. به این صورت که ماهی ۹۰ هزار تومان از حقوق زنان مجرد کم می‌شد. مساله‌ای که وجود دارد این است که در سال ۹۶ با اعلام اینکه حق عائله‌مندی به دختران مجرد تعلق نمی‌گیرد؛ مشخص نشد که دقیقا چه زنانی را شامل می‌شوند. زیرا با توجه به سن تجرد قطعی در زنان، دیگر احتمال ازدواج وجود ندارد.

وی با بیان اینکه شورای نگهبان و نمایندگان مجلس در همان سال روح قانون را درک کرده بودند؛ می‌افزاید: نمایندگان مجلس در آن زمان زنان با سن مجرد قطعی را مدنظر داشتند اما الان با حذف این قانون زنان سن مجرد قطعی را نادیده گرفته‌اند.

باقری در ادامه می‌گوید: در جامعه ایران با توجه به اینکه عقاید سنتی در حال فروپاشی است و از طرفی دیگر بنیادهای مدرن‌گرایی هنوز به طور قطعی شکل نگرفته است؛ زنان مجرد در این دوران گذار بیشترین آسیب را دیده‌اند. با یک آسیب‌شناسی به راحتی می‌توان به این موضوع  پی برد که زنان مجردِ قطعی مشکلات بیشتری از زنان متاهل دارند چراکه زنان متاهل در جامعه سنتی از حمایت خانواده برخوردارند اما زنان مجرد به دلیل گذشتن از سنت قدیمی ایران و به عبارتی هنجارشکنی متهم به عدم دریافت حمایت‌های خانواده هستند.

به گفته وی؛ هرچند حق عائله‌مندی افزایش سالانه قابل توجهی نداشت. با این وجود چنین برداشت می‌شد که دولت در نقش خانواده در حال حمایت از زنان مجرد معلم است. دولت با این حرکت و حذف حق عائله‌مندی از فیش حقوقی زنان مجرد یک گام به عقب افتاده است. یعنی همان یک قدم رو به جلویی که برداشته بود بلافاصله بعد از گذشت سه سال به عقب برداشته است.

                                                      رای دیوان از آموزش‌وپرورش مستقل است                                            

در ادامه فرحناز مینایی (مدیرکل امور زنان و خانواده وزارت آموزش و پرورش) با اشاره به اینکه طبق قانون حق عائله‌مندی تنها  شامل حال زنان سرپرست خانوار می‌شود؛ توضیح داد: به دیوان عدالت اداری شکایت شده است و رای هیات عمومی دیوان مستقل از آموزش‌وپرورش است.

وی در پاسخ به این پرسش که ممکن است برخی زنان مجرد سرپرستی پدر یا مادر مسن خود را عهده‌دار باشند، عنوان کرد: قانون به طور مشخص اعلام کرده است که حق عائله‌مندی تنها شامل حال زنان سرپرست خانوار می‌شود، یعنی زنانی که همسر آن‌ها از کار افتاده است و فرزندان تحت سرپرستی او قرار دارند و یا زنانی که همسر آنها فوت کرده است.

مدیرکل امور زنان و خانواده وزارت آموزش و پرورش ادامه بیان کرد: ماهانه حدود یکصد هزار تومان از حقوق این افراد کسر می‌شود که از بهمن سال گذشته حق عائله‌مندی زنان مجرد قطع شد و از آنجا که تعداد زیادی از کارمندان زن در وزارت آموزش و پرورش فعالیت دارند این مسئله موجب اعتراض زیادی شده است.