برخی  از زنان و دختران کشور به واسطه شاغل نبودن از بازنشستگی و بیمه تامین اجتماعی برخوردار نیستند. بیمه تامین اجتماعی از سال ۱۳۸۷ طرح بیمه زنان خانه‌دار را اجرا کرد. خانم‌های خانه‌دار با این بیمه، دغدغه بازنشستگی و استفاده از خدمات بیمه را ندارند و علاوه بر استفاده از پوشش‌های بیمه‌ای، پشتوانه‌ای مالی برای آینده زنان به وجود می‌آورد.

طرح بیمه زنان خانه‌دار یکی از برنامه‌های مبتنی بر مطالبات زنان در زمینه حمایت‌های اجتماعی بود. این طرح مدتی است که در برنامه‌های دولت قرار گرفته و اگر اجرایی شود می‌تواند از طرح‌های اساسی و مشکل‌گشا برای رفاه حال بانوان سرزمینمان باشد. طرحی که غریب به ۲۰ سال از مطرح کردن آن و ۷ سال از اقدامات اولیه توسط دولت می‌گذرد. این طرح، تنها به قانون ششم توسعه راه یافت دولت را مکلف به بیمه کردن زنان خانه‌دار با حداقل سه فرزند است. اجرا نشدن آن را شاید بتوان به عملی شدن تنها ۲۸ درصد از برنامه ششم توسعه ربط داد. موضوع دیگری که به تعویق دراز مدت بیمه زنان خانه‌دار می‌توان ربط داد شاید مشکل همیشگی دولت یعنی کمبود بودجه دانست. موضوعی که حدودا ۳ ماه پیش خلیل بهروزی‌فر دبیر اول کمیسیون اجتماعی مجلس، صراحتا انکار کرد و به گسترش‌نیوز گفت: اگر چه منابعی برای این طرح باید در نظر گرفته شود اما بخشی از بودجه برای اجرای این طرح توسط دولت در نظر گرفته شده است.

شرایط بیمه‌ زنان خانه‌دار

از بحث بودجه و موانع اجرایی‌ نشدن این طرح که بگذریم، بحث کارایی و کیفیت بیمه زنان‌خانه دار باید مورد توجه قرار گیرد. این موضوع که با پرداخت حق‌بیمه مستمری و بازنشستگی به زنان تعلق گیرد، موضوع مهمی است که هنوز در هاله‌ای از ابهام است. همچنین این بیمه شاید کارگشایی برای زنان سرپرست خانوار بیش از هر شخصی دیگری باشد.

 

بیمه مذکور شامل زنان خانه‌داری می‌شود که در بازه سنی ۱۸ تا ۵۰ سال باشند. این در حالی است که اگر بیش از ۵۰ سال سن دارید باید به میزان سن اضافه خود سابقه بیمه داشته باشید. برای مثال اگر ۵۶ ساله هستید، باید ۶ سال حق بیمه پرداخته کرده باشید. همچنین در صورتی که پیش از عقد قرارداد بیمه زنان خانه‌دار سابقه بیمه داشته باشید؛ کلیه سوابق قبلی نیز هنگام بازنشستگی برای شما در نظر گرفته می‌شود. نقل قول متفاوت دیگری از سن افراد در این نوع بیمه وجود دارد. افراد واجد شرایط می‌توانند با داشتن ۵۵ سال سن تمام و ٢٠ سال سابقه پرداخت حق بیمه از مستمری بازنشستگی سازمان تامین اجتماعی بهره‌مند شوند.

شرایط خدمات و فرانشیز

به بیمه‌شدگان زنان خانه‌دار تعهدات و خدمات کوتاه‌مدتی همانند کمک‌ هزینه ازدواج، هزینه ایام بیماری و بارداری تعلق نمی‌گیرد. سایر امتیازهای سازمان تامین اجتماعی مثل از کارافتادگی، فوت قبل و بعد از بازنشستگی در صورت ذکر در قرارداد، پرداخت حقوق بازنشستگی و بهره‌مندی از امتیازهای دفترچه درمانی در صورت واریز حق سرانه درمان به این گروه تعلق می‌گیرد. همچنین در صورتی که پدر متقاضیان این نوع از بیمه پوشش بیمه‌ای نداشته باشند، با پرداخت حق سرانه درمان، می‌توانند فرزندان خود را نیز تحت پوشش قرار دهند.

درباره فرانشیز بیمه‌های زنان‌خانه‌دار نیز ابهامات زیادی دارد و شاید این تصور پیش بیاید که عملا دردی را از زنان دوا نمی‌کند اما باید بدانید در بیمه خانم‌های خانه‌دار، فرانشیز بیمه برای خدمات درمانی بستری ۱۰ درصد و برای خدمات پزشکی سرپایی ۳۰ درصد است. این میزان اگرچه فاصله گزافی با فرانشیز بیمه شاغلان دارد اما به هر حال کور سوی امیدی برای این بخش از جامعه است.

این نوع بیمه، شرایط بازنشستگی با درصد‌های متفاوتی دارد که افراد با حق‌بیمه‌هایی که در توان پرداخت آن‌ها است می‌توانند از مزایای آن بهره‌مند شوند. این اقشار از جامعه با پرداخت درصدهای مختلف حق بیمه، شرایط بازنشستگی متفاوتی دارند که شامل ۳ طیف ۱۲، ۱۴ و ۱۸ درصد است که در ادامه شرایط هرکدام را می‌خوانید.

شرایط پرداخت حق بیمه ۱۲ درصدی

اگر فرد بیمه شده قبل از بازنشستگی فوت کند، مستمری به خانواده فرد مذکور داده نمی‌شود اما اگر بعد از بازنشستگی فوت کند، مستمری آن فرد به خانواده‌اش داده می‌شود.

شرایط پرداخت حق بیمه ۱۴ درصدی

در این مورد چه فرد قبل از بازنشستگی فوت کند چه بعد از آن در هر صورت مستمری به خانواده‌اش داده می‌شود.

شرایط پرداخت حق بیمه ۱۸ درصدی

در صورت پرداخت حق‌بیمه ۱۸ درصدی، علاوه بر اینکه چه فرد قبل از بازنشستگی فوت کند چه بعد از آن در هر صورت مستمری به خانواده‌اش داده می‌شود، تحت پوشش از کارافتادگی و خدمات درمانی نیز قرار می‌گیرد.

مدارک و شرایط مورد نیاز برای بیمه زنان‌خانه‌دار

کارگزاری بیمه زنان خانه‌دار مکانی است که می‌توانید برای دریافت این بیمه به آن مراجعه کنید. لازم است شناسنامه و کپی از تمامی صفحات شناسنامه، کارت ملی، کپی کارت ملی، عکس را تهیه کنید. همچنین ثبت میزان سابقه بیمه نیز از الزامات دریافت این بیمه است. برای دریافت دفترچه بیمه نیز گزینه جداگانه‌ای وجود دارد که در سایت سازمان تامین اجتماعی باید فعال کنید.

معایب بیمه زنان خانه دار

بیمه زنان خانه‌دار نیز همچون دیگر انواع بیمه معایبی دارد که شاید با شرایط بسیاری از خانواده‌ها جور نباشد. مهمترین نکته آن شاید عدم توانایی برخی از زنان خانه‌دار در حق‌بیمه خود است چرا که این مبلغ برای کارمندان از حقوق و دریافتی آن‌ها کسر می‌شود. از آن‌ جایی که زنان خانه‌دار درآمد‌زایی لازم برای پرداخت حق‌بیمه را ندارند و ممکن است همسر آن‌ها نیز درآمد بالایی نداشته باشند، این امر سختی زیادی را به خانواده‌ها تحمیل می‌کند. مشکل دیگر برگشت‌ناپذیر بودن مبلغ حق‌بیمه است. در برخی از منابع امکان دریافت وام و بازخریدی نیز برای این نوع از بیمه‌شدگان وجود دارد اما شواهد میدانی خبرنگار گسترش‌نیوز نشان می‌دهد از این دو مزیت برای آن‌ها خبری نیست.

از مشکلات دیگر بیمه زنان خانه‌دار می‌توان به کم بودن مبلغ و مستمری پرداختی بعد از فوت به بازماندگان اشاره کرد. این مبلغ بر اساس قانون انحصار وراثت، تعیین خواهد شد. همچنین در این نوع بیمه برای مواردی مانند بارداری، بیماری و حوادث نیز مبلغی به عنوان تعهد پرداخت نخواهد کرد.

شرایط سنی تعیین شده برای زنان خانه‌دار نیز بحث‌برانگیز شده است چراکه اغلب زنان بالای ۵۰ سال به اینگونه بیمه‌ها نیاز دارند و در این سن به فکر بیمه می‌افتند. این در حالی است که بیمه زنان خانه‌دار منعطف نیست و تمام سنین را در برنمی‌گیرد. البته برای زنان بالای ۵۰ سال نیز این امکان وجود دارد اما شرایط آن بسیار خاص و گاها دشوار است.

سخن پایانی

بیمه خدمتی است که برای هر سنی و قشری از جامعه خدمتی مفید تلقی می‌شود چرا که مستمری و خدمات درمانی آن برای گذران زندگی افراد مفید است. زنان خانه‌دار نیز به سبب جایگاه ویژه‌ای که در خانه و خانواده دارند، از ارزش والایی در جامعه برخورداند. بنابراین بیمه زنان خانه‌دار می‌تواند خدمتی موثر به بانوانی باشد که فعالیت اقتصادی ندارند. این بیمه آرامش خاطر و آسودگی کاملی برای بانوان به وجود می‌آورد تا بتوانند بدون دغدغه به فرزندپروری و امور جاری خانواده بپردازند. برای توجه بیشتر به مقام بانوان و رفع دغدغه‌های مالی آن‌ها لازم است دولت‌ توجه ویژه‌ای به ایجاد بیمه‌ای جامع و کامل برای آن‌ها داشته باشد.