مرد پشت پرده دیدار«این» و «اون»

نزدیک به ١٨‌سال پیش، «سو هون»، یک افسر اطلاعاتی کره‌جنوبی به پیونگ‌یانگ سفر کرد تا «کیم جونگ ایل»، رهبر وقت کره‌شمالی را متقاعد کند که نخستین اجلاس بی‌سابقه‌ای را در پایتخت این کشور در‌ سال ٢٠٠٠ برگزار کند، حالا او روز جمعه شاهد بود که کیم جونگ اون پسر کیم جونگ ایل، رهبر پیشین کره شمالی، برای ایجاد صلح در شبه‌جزیره کره، متعهد می‌شود؛ این‌بار اما این اتفاق در مرز به‌شدت نظامی دو کره، در خاک کره‌جنوبی صورت گرفت.

جمعه، برای نخستین‌بار در طول تاریخ این دو کشور از زمان جنگ دو کره از ١٩٥٠ تا ١٩٥٣ که شبه‌جزیره کره را به دو نیم تقسیم کرد و دو همسایه را در وضع جنگی قرار داد، یک رهبر کره‌شمالی پای خود را در خاک کره‌جنوبی گذاشت.

این اتفاق بی‌سابقه پس از یک‌سال از آغاز ریاست‌جمهوری «مون جائه این» لیبرال صورت می‌گیرد. رئیس‌جمهوری کره‌جنوبی به محض ورود به دفتر ریاست‌جمهوری، «سو» را به سمت رئیس سرویس اطلاعات ملی منصوب کرد و گفت که او «فرد مناسبی» برای احیای روابط بین دو کره است که به خاطر برنامه موشک‌های هسته‌ای کره شمالی، دچار تنش شده است.

«سو» که در ‌سال ٢٠٠٨ در زمان یک دولت محافظه‌کار سمت خود را ترک کرده بود،‌ سال گذشته دوباره به همان آژانس بازگشت. او پس از اعلام انتصابش، به خبرنگاران گفت: «هنوز خیلی زود است که درباره نشست میان دو کره حرفی بزنیم. اما ما به این گفت‌وگو و مذاکره احتیاج داریم.»

«سو» که شخصا در سال‌های ٢٠٠٠ و ٢٠٠٧ دو نشست بین دو کره را ترتیب داده بود، به‌عنوان متخصص ارشد امور کره‌شمالی به شمار می‌آمد. او تنها فرد کره‌جنوبی است که با کیم جونگ ایل، رهبر پیشین کره‌شمالی بیشترین دیدار را داشته است.

«لی جونگ سوک»، وزیر سابق اتحاد دو کره که در‌ سال ٢٠٠٣ به‌عنوان فرستاده ویژه رئیس‌جمهوری کره جنوبی به همراه «سو» به پیونگ یانگ سفر کرده بود، در خاطرات خود که در‌ سال ٢٠١٤ منتشر شده، «سو» را «مرد شماره یک مذاکره‌کننده با کره‌شمالی» نامیده است.

«سو» ٦٤ ساله که دو‌سال در اواخر دهه ١٩٩٠میلادی در کره‌شمالی زندگی کرده است، درگیر برنامه‌ای برای ساخت یک راکتور هسته‌ای به‌عنوان بخشی از معاهده بین‌المللی ١٩٩٤ برای توقف برنامه‌های هسته‌ای پیونگ یانگ بود که آن معامله درنهایت شکست خورد.

«جان دلوری»، متخصص کره‌شمالی در دانشگاه «یون‌سِی» سئول می‌گوید: «سو پیش از این هم می‌دانست که چگونه کار و چه کاری کند و پرزیدنت مون، به او راهنمایی سیاسی مشخصی داد.»

کاخ آبی (دفتر ریاست‌جمهوری کره جنوبی)، اظهار نظری در مورد نقش سو نکرده است. سرویس‌های اطلاعاتی هم برای مصاحبه و پاسخ به سوالات در دسترس نیستند.

شبکه انسانی

در ماه مارس، او عضوی از هیأت ١٠نفره‌ای بود که با کیم جونگ اون، رهبر کره‌شمالی در پیونگ یانگ دیدار کردند. بنابراین به یکی از نخستین مقامات کره‌جنوبی مبدل شد که با کیم جونگ اون که پس از مرگ پدرش در ‌سال ٢٠١١ به قدرت رسید، دیدار کرده است.

در دیدار هیأت ١٠ نفره کره‌جنوبی با رهبر کره‌شمالی، کیم‌جونگ اون نه‌تنها با دیدار  با «مون جائه این» موافقت کرده بلکه سون و سایر فرستادگان را با گفتن این‌که او مایل است با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا دیدار و در مورد خلع سلاح هسته‌ای گفت‌وگو کند، متحیر و متعجب ساخته است. گفته می‌شود که این دیدار بی‌سابقه میان رهبران کره‌شمالی و آمریکا احتمالا در اواخر ماه می یا اوایل ژوئن صورت خواهد گرفت.

مقامات آمریکایی می‌گویند که «سو» بعدا برای مایک پمپئو همتای آمریکایی خود، سفری را به پیونگ یانگ ترتیب داد تا با کیم جونگ اون از ٣١ مارس تا ٢ آوریل ملاقات کند و آنها زمینه را برای برگزاری دیدار آتی رهبران کره‌شمالی و آمریکا فراهم کنند.

حالا ترامپ می‌گوید مایک پمپئو که آن زمان مدیر سازمان سیا بود و اکنون وزیر امور خارجه آمریکاست، «رابطه خوبی را با کیم ایجاد کرده» و دیدار آنها «بسیار خوب» پیش رفته است.

«مون هونگ سیک»، پژوهشگر موسسه استراتژی امنیت ملی در سئول می‌گوید: «من گمان می‌کنم که شبکه‌های انسانی عمیقا در ایجاد این وقایع مشارکت داشته‌اند.» این پژوهشگر می‌گوید «سو» نه‌تنها با پمپئو، بلکه با «کیم یونگ شل»، رئیس سابق اطلاعات نظامی ارتش کره‌شمالی که هم‌اکنون مسئول پیشبرد روابط بین دو کره است نیز، ارتباط دارد.

«سو» یکی از دو مقامی بود که «مون جائه این»، رئیس‌جمهوری کره‌جنوبی آنها را برای نخستین گفت‌وگوی رسمی خود با کیم جونگ اون که به خواهر کوچکترش «کیم یو جونگ» و «کیم یونگ شل» ملحق شد، انتخاب کرد.

«سو یو سوک»، مدیر پژوهشی موسسه مطالعات کره‌شمالی در سئول، می‌گوید: «تنها صحبت در مورد نقش مهم سو در برگزاری نشست رهبران دو کره، چندین جلد کتاب خواهد شد.»