دانشگاهها دولت را نقد کنند

حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی در مراسم آغاز سال تحصیلی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی در دانشگاه تهران با بیان این‌که «این مراسم به عنوان احترام و کرنش در برابر علم، دانش، پژوهش و فناوری است و مخاطب این کرنش اساتید و دانشجویان عزیز ما هستند» در بخشی از سخنان خود اظهار کرد:‌ علت موفقیت‌ها در دولت یازدهم‌ از امید به آینده شروع شد و دیدگاه مردم نسبت به آینده بود که جامعه را در مسیر قرار داد. در سال 92 که بنده انتخاب شده بودم و دو ماه بعد دولت تشکیل می‌شد به محض انتخاب دلار کاهش یافت . بازار آرام گرفت و امیدها بالا در حالی که ما هنوز کاری نکرده بودیم.

وی افزود: چرا مردم به آینده بهتر با تعامل بیشتر با جهان و با آرامش بیشتر و با فضای امن‌تر و نه امنیتی تر امیدوار شدند. حتی هنرپیشه سینما، کارگرد ان و نویسنده کتاب هم امیدوار شده بودند.

رئیس جمهور همچنین بیان کرد:‌از سال 92 دانشگاهها می‌توانستند مراسم 16 آذر داشته باشند . نقد کنند و حرف بزنند. البته برای یک انسان ممکن است از نظر عاطفی پذیرش انتقاد زیاد سخت باشد. هم نقد بیش از حد می‌تواند مفید نباشد و هم این که به حد بودن نقد مفیدو لازم است.

وی خاطر نشان کرد: گاهی اوقات نقد به اندازه بسیار مفید است و نقد بیش از حد همان مثال نمک است که اگر به اندازه باشد لازم و اگر به اندازه نباشد بی‌مزه و زیاد هم باشد نمی‌توان آن را خورد.

وی تاکید کرد: دانشگاهها باید نقاد و پرسشگر باشند . باید دولت را نقد کنند در این بحث تردیدی نیست.

رئیس جمهور با تاکید بر اینکه دانشگاه می تواند مبدا تحولات و مظهر اقتدار باشد، اظهارداشت: دانشگاه نقش مهمی در علم، فرهنگ، جامعه پذیری نسل جوان، انضباط، قانون مداری و مهارت آموزی دارد.

رئیس جمهور از دانشگاه تهران به عنوان یک دانشگاه کهن، قدیمی و برتر  نام برد و بااشاره به جلسه اخیر دادگاه لاهه برای رسیدگی به شکایت ایران از آمریکا افزود: در همین دادگاه اخیر لاهه برخی چهره‌ها، از  همین دانشگاه تهران بودند و یکی از افرادی که به وکالت از ایران در آن جلسه سخن می گفت جزو همکلاسی‌های ما در دوران دانشجویی در دانشکده حقوق بود.

وی تصریح کرد: دانشگاه همانطور که امام(ره) فرمود می‌تواند مبدأ تحولات باشد و دانشگاه می‌تواند مظهر اقتدار باشد همانگونه که مقام معظم رهبری بر آن تأکید کرد.

وی با اشاره به حضور و نقش‌آفرینی فارغ التحصیلان دانشگاه‌ها در عمده مدیریت‌های جامعه ، نقش دانشگاه را برای آینده جامعه و مدیریت آینده کشور بسیار مهم برشمرد و گفت: اگر امروز نقصی از مدیران گرفته می‌شود و نقد واردی مطرح می‌شود، باید بپذیریم به نوعی نقد بر دانشگاه هم هست؛ چراکه  این‌ها در همین مرکز تربیت شده‌اند و دانش آموخته‌اند.

روحانی واژگان دانشجو و استاد را دو واژه بسیار قشنگ، زیبا و غرور آفرین در دانشگاه ذکر کرد و با تاکید بر اهمیت نقش امید در موفقیت و توسعه روزافزون کشور اظهارداشت: علت موفقیت‌هایمان در دولت یازدهم، کجا بود؟ از امید به آینده شروع شد و دیدگاه مردم نسبت به آینده بود که جامعه ما را در مسیر جدیدی قرار داد.

وی افزود: در سال 92 انتخاب شده بودم و 2 ماه بعد بنا بود دولت تشکیل دهیم به محض انتخاب قیمت دلار کاهش یافت، بازار آرام شد و امیدها افزایش یافت. در آن دوره ما هنوز کاری نکرده بودیم و دولت فعالیت خود را آغاز نکرده بود اما مردم به آینده بهتر، به تعامل بیشتر با جهان،  آرامش بیشتر و فضای امن‌تر و نه امنیتی‌تر، امیدوار شده بودند.

وی  افزود : هنرپیشه سینما، کارگردان و نویسنده کتاب همه امیدوار شده بودند و می‌دانستند که برای گرفتن مجوز خیلی معطل نمی‌شوند. دانشجو هم امیدوار شده بود چون می‌دانست از سال 92، دیگر در 16 آذر آزاد است و همه دانشگاه‌ها می‌توانند مراسم 16 آذر داشته باشندو  می‌توانند حرف بزنند و نقد کنند.

رییس‌جمهور خاطرنشان کرد: گاهی وقت‌ها ممکن است از لحاظ عاطفی پذیرش انتقاد برای انسان ، زیاد سخت باشد. من هم وقتی در روزنامه ها و  فضای مجازی، 10 الی 15 انتقاد می‌خوانم می‌گویم امروز بس است، کنار می‌گذارم. چون هم وقت بیشتر ندارم و هم نقد بیش از حد می‌تواند مفید نباشد اما  نقد به اندازه ، هم مفید و هم لازم است.

وی گفت: یک مطلبی در بیان روایی داریم که ممکن است برای جامعه بزرگ به نوع دیگری معنا کنیم و آن اینکه « اگر کسی برادر مؤمنش را در فضای دوستانه دو نفری نصیحت‌ بکند، به او زینت داده، و مشکلش را حل کرده است اما اگر همین نقد را در یک جمع عمومی بگوید، نگران، ناراحت و شرمسارش کرده است».در زندگی جمعی، خانوادگی، اجتماعی هم اینچنین است. در زمینه دولت و حکومت هم می‌تواند تا حدودی صادق باشد.

وی خاطرنشان کرد: الان اساتیدی در کشور داریم که از لحاظ اقتصادی، مقاله می‌نویسند، مصاحبه و نقد می‌کنند، عده‌ای از اساتید هم داریم که اصلا ً‌ندیدم مصاحبه کنند و در روزنامه حرف بزنند ولی مرتب برای من نامه می‌نویسند. این تأثیرگذارتر است. استادی که در بحث اقتصادی نقد دارد،‌برای من مستقیم نامه می‌نویسد من هم به دقت می‌خوانم  و پیام تشکر برایش می‌فرستم. می‌گویم نامه شما رسید، خواندم، متشکرم. یکی هم مصاحبه می‌کند آن را هم می‌شنوم، گاهی وقت‌ها نقد به اندازه بسیار مفید است، نقد بیش از حد مثالش همان نمک است. نمک طعام به اندازه باشد لازم است، و اگرزیاد باشد، نمی‌شود غذا را خورد.

روحانی با بیان این‌که «دانشگاه‌ها باید نقاد و پرسشگر باشند و باید دولت را نقد کنند»،تصریح کرد: هیچ تردیدی در این بحث وجود ندارد. البته خواهش من این است که این نقادی و پرسشگری با اطلاعات کافی باشد. فردا عده‌ای از اساتید اقتصادی را دعوت کردم رو در رو با آنها بنشینم و صحبت کنم. برخی از آنها به صورت نامه سرگشاده و بعضی‌ها به صورت نامه خصوصی برای من نامه نوشتند. حرف‌هایی دارم با آنها مستقیم مطرح می کنم.

وی افزود: وقتی موضوعی را نقد می‌کنیم، باید شرایط کشور را دقیقاً بدانیم . وقتی دستور ورزش به فردی می‌دهید، به سلامت و سن طرف هم نگاه می‌کنید، در چه سنی و شرایطی است به همه نمی‌شود یک نسخه ورزش یکسانی داد. شرایط کشور، شرایط یکسانی نیست. ما باید در این شرایط ببینیم چه کار باید بکنیم و راه حل چیست؟ نه در یک شرایط ایده‌آل.

وی با طرح این سوال که چه چیزی باعث شد در دولت یازدهم پیشرفت کردیم و امید مردم به آینده افزایش یافت؟اظهارداشت: به نظر من کلید اصلی موفقیت دولت یازدهم امید مردم بود. مردم فضا را روشن می‌دیدند و شاهد بودند که هر روز گره‌ای گشوده می‌شود. افضل اعمال امت ، انتظار الفرج است و پیامبر فرمود بهترین عمل، امید به گشایش‌هاست. معنی عام انتظار فرج یعنی بدانیم گره‌ها باز می‌شود و بن‌بست‌ها از بین می‌رود. این انتظار فرج است. یعنی ما مرتب نسبت به آینده خودمان، امیدوار باشیم. اگر انتظار یُسر باشد، خود این انتظار آسانی و یُسر را می‌آفریند و اگر انتظار عُسر باشد، خودش عُسر می‌آفریند.

رییس‌جمهور خاطرنشان کرد: اگر یک پزشکی به مریض که می‌رسد به او بگوید، خیلی دیر آمدی، اوضاعت خیلی بد است و دعا کن. این مریض که کارش تمام است اما اگر دکتر به همان مریض بگوید چرا ناراحت هستی چیزی نیست، خیلی ها از این بیماری‌ داشتند و نجات پیدا کردند، کمی سخت است اما بهتر می شوی و نگران نباش،‌من در کنارت هستم. حال این مریض اصلاً قبل از نسخه، دارو و درمان 20 درصد خوب می‌شود. بعضی‌ها می‌گویند گفتار درمانی نکنید، ولی امید درمانی درست است. گفتار درمانی خیلی مؤثر نیست اما امید درمانی به طرف می‌گوید تو مشکلی نداری، تو زنده هستی و مشکلت حل می‌شود.