نشست وین فرقی با نشست‌های گذشته ندارد

سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) ۱۶ فروردین ماه در نخستین نشست هفتگی با خبرنگاران رسانه‌های داخلی و خارجی ضمن تشریح آخرین تحولات حوزه سیاست خارجی به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی گفت: امسال مقام معظم رهبری سال تولید، پشتیبانی‌ها و مانع زدایی‌ها نامیدند وزارت خارجه در هر سه قسمت این شعار که به دستورالعمل مانند است، دخیل است و می‌تواند اقداماتی را صورت دهد. امیدواریم تا روزی که این شعار و نقشه راه امسال به اهداف خودش برسد، کمک‌های موثری را در خدمت همه بخش‌های جامعه و نهاد‌های جمهوری اسلامی فراهم کنیم.

خطیب‌زاده افزود: هفته گذشته هفته سربازان گمنام امام زمان (عج) بود. در آستانه روز ملی فناوری هسته‌ای هم هستیم که به همه عزیزان در این حوزه تبریک می‌گویم.

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی درباره اینکه اقدامات ایران برای بازگشت به تعهدات برجامی در چه مرحله‌ای از لغو تحریم‌ها توسط آمریکا صورت می‌گیرد و نقش مجلس در فرآیند راستی آزمایی تحریم‌ها بیان کرد: آنچه فردا اتفاق می‌افتد هیچ فرقی با کمیسیون‌های مشترکی که تا الان بوده ندارد. فردا کمیسیون ادواری بین ایران و ۱+۴ است. قرار بود در اسفند برگزار شود که تاریخ نهایی نشده بود. قرار شد در اوایل فروردین برگزار شود. قرار شد به صورت آنلاین برگزار شود و گفتگو‌ها ناقص بود و رفت برای کمیسیون حضور.

خطیب زاده ادامه داد: دستورکار این جلسه رفع تحریم‌های ظالمانه آمریکا علیه ایران و چگونگی اجرای تعهدات مقابل است. این موضوع کمیسیون مشترک این دفعه بوده است. بحث جدی مطرح شده است و فردا معلوم می‌شود ۱+۴ می‌تواند منافع ما را تامین کند یا خیر.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره سند برنامه همکاری جامع ایران و چین گفت که این قرارداد نیست و افزود: حضور نیرو‌های خارجی در ایران از اساس مردود است، چون مخالف قانون اساسی ایران است و این موضوع مطرح نیست و بیشتر نگرانی آفرینی است.

وی درباره اینکه آیا امکان امضای این سند با کشور‌های دیگر است؟ هم گفت: هم هست و هم قبلا بوده است. با روسیه هم سندی بوده که باید آن را تجدید کنیم.

خطیب‌زاده اضافه کرد: با هند چنین چیزی را به نام بیانیه دهلی نو داشتیم که مربوط به یک کشور یا دو کشور نیست و متاسفانه برخی بزرگ نمایی‌ها درباره برخی امور صورت می‌گیرد.

وی تصریح کرد: هر قراردادی که از این نقشه راه بیرون بیاید مدت زمان و شرایط آن در خود قرارداد ذکر می‌شود.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره این سؤال که پیشنهاد مشخص تهران درباره برجام چیست؟ اظهار کرد: هیچ طرح گامی به گامی از سوی ایران مطرح نبوده و ایران هم هیچ طرح گامی به گامی را نپذیرفته است.

وی ادامه داد: در کمیسیون مشترک روز جمعه موضع ایران کاملا تبیین شد. استقبال می‌کنیم آمریکا مسیر غلط را کنار بگذارد. نه گفت‌وگوی مستقیم یا غیرمستقیمی با آمریکا در وین و در هر هیچ جای دیگه صورت نگرفته و نخواهد گرفت.

خطیب‌زاده افزود: وزارت خارجه همه تحریم‌هایی که باید برداشته شود استعلام کرده است. همه تحریم‌ها باید برداشته شود و مسیر راستی آزمایی را ایران با ۱+۴ درباره آن گفت‌وگو کرده است. گفت‌وگو‌های وین هم فنی و حقوقی است.

سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: وزارت خارجه مسئول اجرای سند همکاری جامع ایران و چین نیست. ما هماهنگ کننده هستیم و قوه مقننه باید به نقشه راهی که نظام به آن رسیده باید کمک کنند تا اجرایی شود.

این دیپلمات ارشد ایرانی درباره ادعای روزنامه وال استریت ژورنال درباره حصول دو توافق در وین، گفت: اینکه ۱+۴ در کجا و چگونه با آمریکا صحبت می‌کند به خود ۱+۴ مربوط است. فردا براساس دستور کار کمیسیون درباره مسیر رفع تحریم‌ها گفت‌وگو می‌کنیم. ۱+۴ از ما خواسته چگونگی توقف اقدامات جبرانی را عنوان کنیم.

وی گفت: مسیر روشن است تحریم‌های آمریکا تماما باید برداشته و راستی آزمایی شود؛ ما فقط یک گام داریم. آن یک گام هم شامل برداشته شدن همه تحریم‌های آمریکاست و در مقابل آن ایران آمادگی دارد اقدامات جبرانی خود را متوقف کند و به عقب برگرداند.

سخنگوی وزارت خارجه درباره سفر نخست وزیر کره جنوبی به تهران بیان کرد: درخواستی بوده و ما از این سفر استقبال کردیم. مسائل تعیین جزییات فنی سفر در حال اتمام است و به محض نهایی شدن آن را اعلام می‌کنیم. انتظار داریم نخست وزیر کره با خودش راه حل‌هایی که برای آزادسازی منابع مسدود شده ایران در کره را با خود بیاورد؛ این موضوع روابط دوجانبه را شدیدا تحت تاثیر خود قرار داده است. این سفر ضمن اینکه می‌تواند در ارتقای روابط کمک کند نخست وزیر کره با دست پر و راه‌حل‌های اجرایی و عملیاتی وارد ایران شود.

کاپیتان نفت‌کش کره‌ای سوءسابقه نداشته است

خطیب‌زاده درباره اعلام رسانه‌های کره‌ای مبنی بر آزادی نفتکش کره بیان کرد: موضوع کشتی کره‌ای یک موضوع کاملا متفاوت از روابط دوجانبه است. دولت کره درخواست‌های جدی از ما داشته و کاپیتان هم سوء سابقه نداشته و ما پیشنهاد‌های خود را به مقام قضایی ارائه کردیم و مقام قضایی به محض اینکه به نتیجه برسد سخنگوی قوه اعلام خواهد کرد؛ وزارت خارجه توصیه‌های خود را به قوه قضاییه اعلام کرده است.

وی درباره اظهارات وزیر خارجه عربستان و اینکه عربستان باید در مذاکرات ایران و ۱+۴ حضور داشته باشد، نیز گفت: متاسف هستم که همچنان شجاعت گفت‌وگو‌های خارج از قدرت‌های فرامنطقه‌ای در ریاض شکل نگرفته است. همچنان نگاه ریاض به پایتخت‌های دیگر خارج از منطقه است.

خطیب‌زاده ادامه داد: موضع عربستان در قبال برجام شناخته شده است و زمان مذاکرات اقدامات مخربی انجام داد. برجام گفت‌وگو و مهر و موم شد و بر روی طاقچه گذاشته شد. توصیه می‌کنیم عربستان به گفتگو‌های منطقه‌ای بازگردد و آغوش منطقه به سوی عربستان باز است.

وی در پاسخ به سؤالی درباره پایبندی چین به تعهداتش در سند همکاری جامع ایران و چین اظهار کرد: ما در این نقشه راه تعهد یا قراردادی را نگنجاندیم و این‌ها یک نقشه راه و اولویت‌های همکاری است.

سخنگوی وزارت خارجه درباره نشست فردا در وین هم گفت: دستورکار ما و مسیری که ما روشن کردیم، روشن است. آمریکا باید همه تحریم‌ها را بردارد.

این دیپلمات ارشد ایرانی درباره پخش سریال گاندو و اینکه آیا فشاری از سوی وزارت خارجه و ظریف برای جلوگیری از پخش آن صورت گرفته است؟ گفت: با نردبان دروغ نمی‌شود به بام حقیقت رسید. مادامی که این سریال پلیسی - تخیلی حساب می‌شد اصحاب هنر و رسانه باید اظهار نظر می‌کردند ولی از آن بابت که سازندگان این سریال اصرار زیادی دارند که اینها مبتنی بر سند است و آن را به عنوان مستند معرفی کنند. اگر این سند است و سندی دارند حتما به مراجع ارجاع می‌دهم که معرفی کنند وگرنه دون شأن نظام جمهوری اسلامی است که براساس سفارش پروژه‌ای ساخته شود برای تخریب یکی از ارکان حاکمیت جمهوری اسلامی ایران؛ پروژه‌های سفارشی و محفلی نمی‌تواند ارزش‌ دیپلمات‌های ایرانی را کم کند. دوستان در صدا و سیما این سریال را دون شأن خود می‌دانستند و اینکه سریال متوقف شد جای سؤال دارد. آنهایی که پول ساخت آن را داشتند قطعا می‌توانند آن را ادامه دهند.

وی تصریح کرد: هیچ فشاری از دولت و وزارت خارجه نبوده است.

خطیب‌زاده در پاسخ به سؤالی گفت: ایران در بسیاری از کشور‌ها دارای ملک‌ها و زمین‌هایی است و طبق قانون وزارت خارجه مستقلا نه می‌تواند تصمیمی درباره این املاک بگیرد، چون ملی هستند و هیئت دولت باید راسأ تصمیم بگیرد که کدام فروخته و کدام حفظ شود؛ این‌ها روال قانونی دارد.

وی در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات وزیر خارجه فرانسه مبنی بر اینکه ایران نباید مرتکب هرگونه نقض تعهدات شود خاطرنشان کرد: انتظار ما از فرانسه حرکت در مسیر سازنده و بازگشت به اجرای تعهداتشان است. اروپا در کنار آمریکا در اجرای تعهدات خود کوتاهی کرده است. توصیه ما به طرف‌های اروپایی این بوده که راه آسان‌تر را پیش بگیرند و پاسخ ایران به اقدامات آن‌ها روشن خواهد بود.

کواکس در چند روز آینده تعدادی واکسن را ارسال می‌کند

سخنگوی وزارت خارجه درباره ارسال واکسن اسپوتنیک وی گفت: بیش از یک سال و هفته پیش وزارت خارجه در بحبوحه فراگیری نامه‌ای به مقامات عالی نظام و وزارت بهداشت نوشت و موضوعات درباره واکسن را پیش بینی کرد و گفت و در طول این مدت همه اقدامات خود را برای رفع موانع در این خصوص انجام دادیم.

وی گفت: هرگاه چیزی را از ما خواستند به جدیت رفتیم از جمله در مورد اسپوتنیک وی که ظریف در سفر به مسکو مصوبه و درخواست را انجام داد. میزانی که با طرف روس صحبت کردیم وارد شده و توافق برای تولید مشترک را انجام دادیم و به این هم متوقف نبوده و ما با طرف‌های هندی و کوبایی توافقاتی داشتیم. ظریف در سفر به کوبا این مسیر را آغاز کرد و البته وزارت بهداشت مرجع صلاحیت دار بود که کدام جلو برود.

وی خاطرنشان کرد: کواکس در چند روز آینده تعدادی واکسن را ارسال می‌کند. فکر می‌کنم واردات واکسن تسریع هم خواهد یافت از طریق روسیه و کوبا. اگر هند واکسن خود را بفرست به چند میلیون دوز واردات خواهیم رسید و البته طبق گفته وزارت بهداشت مسیر تولید واکسن در مسیر خود دنبال می‌شود.

خطیب‌زاده درباره نشست فردا در وین نیز بیان کرد: نه به وعده‌ها، نه به پالس و نه مثبت و منفی از روی کار آمدن بایدن اهمیت ندادیم؛ آنچه برای ما مهم است عمل و اقدام آمریکاست. اینکه دستور کار جلسه کمیسیون مشترک به نتیجه می‌رسد یا نه به این برمی‌گردد که اروپا و ۱+۴ بتوانند تعهدات آمریکا را به آن متذکر شوند.

وی گفت: برجام زنده است به خاطر اینکه ایران بسیار صبورانه و مسئولانه رفتار کرده و هزینه‌های حفظ برجام بر دوش ایران تا به امروز بوده است؛ این پنجره تا ابد باز نیست و فردا هم بسته نخواهد شد. آنچه در سفر گروسی به تهران توافق کردیم یک توافق سه ماهه بود و یک ماه گذشته و دو ماه مانده است.

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤال دیگری گفت: اینکه دولت عربستان به این نتیجه برسد که آمادگی دارد برای گفت‌وگوهای درون منطقه‌ای، ما استقبال می‌کنیم ولی اینکه الان پیامی رد و بدل شده است، چنین نیست. از طریق کویت و بقیه پیام‌هایی داده شده و پیام‌هایی را دادیم.

وی درباره سفر منطقه‌ای ظریف به آسیای مرکزی اظهار کرد: هفته پیش ظریف به تاجیکستان رفت و چهار کشور دیگر که حوزه‌ مشترکات فرهنگی و دینی و ...ما هستند در این هفته انجام می‌شود. با همه کشورها موضوعات جدی دوجانبه داریم. در چارچوب ۱+۵ یا ۲+۵ هم آمادگی همکاری داریم. اگر کرونا نبود شاید این سفر باید زودتر انجام شود.

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی گفت: نفت یکی از مهمترین حوزه‌های راستی آزمایی ما در خصوص رفع تحریم‌هاست. برای بازپس گیری سهم خود از بازار نفت البته منتظر رفع تحریم‌ها نبودیم. آمارهای رسمی و غیررسمی حاکی از آن است تلاشگران صنعت نفت بتوانند صادرات را انجام دهند. 

خطیب‌زاده خاطرنشان کرد: راستی آزمایی حوزه نفت یکی از ساده‌ترین حوزه‌هاست چون ما مشتری‌های دائمی در این حوزه داریم.

وی درباره تحولات موزامبیک ضمن ابراز نگرانی از این تحولات گفت: ریشه تروریسم و افراطی گری در همه جای دنیا مشترک است و پاسخ مشترک می‌طلبد. آمادگی داریم تجربیات خود را برای چگونگی مبارزه با این پدیده شوم در اختیار دولت موزامبیک قرار دهیم.

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی بیان کرد: در دوران اوباما برخی تحریم‌ها برداشته نشده بود ولی بر روی کاغذ برخی تحریم‌ها را دولت اوباما اجرایی نمی‌کرد. امروز آنچه می‌گوییم این است که باید برگردیم به ژانویه ۲۰۱۵ و تحریم‌هایی که آمریکا اضافه کرده است و برچسب‌های آنها را عوض کرده و همه این تحریم‌ها باید برداشته شوند. 

وی گفت: اینکه می‌گوییم گفت وگوها فنی است ما به ۱+۴ گفتیم باید همه تحریم‌ها برداشته شود و آنها جزییات خواستند و ما جزییات را در اختیار آنها قرار دادیم.

خطیب‌زاده در پاسخ به سوالی گفت: ما به سیاست داخلی آمریکا کاری نداریم و ما فقط یک ایالات متحده بیشتر نمی‌شناسیم.

وی درباره اخبار منتشر شده مبنی بر آزادسازی برخی منابع مالی ایران در خارج در آستانه نشست وین گفت: این اخبار در راستای انحراف از دستورکار جلسه است؛ ما اقدامات جزیی را نمی‌پذیریم. دستورکار مذاکرات فردا رفع جامع تحریم‌های آمریکاست اگر بتوانیم با این توافق با ۱+۴ برسیم و آن‌ها بتوانند تعهد آمریکا را تضمین کنند، مسیر باز می‌شود.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره نگاه به نقش مجلس در خصوص سند برنامه همکاری جامع ایران و چین نیز گفت: مجلس بر همه چیز می‌تواند نظارت کند. هر چیز حاکمیتی را مجلس می‌تواند با دقت نظارت کند.

وی در پاسخ به این سؤال که اگر نتیجه‌ای حاصل شد با طرف آمریکایی در وین صحبت کنید، گفت: ما هیچ گفت‌وگوی مستقیم یا غیرمستقیمی با آمریکا نخواهیم داشت تا مادامی که آمریکا به تعهدات خود ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ برگردد. اینکه آمریکا با ۱+۴ چگونه به نتیجه برسد؛ موضوع ما کمیسیون مشترک است.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی گفت: کند پیش می‌رود و امیدواریم در سفر نخست‌وزیر کره به ایران با راه‌حل‌های عملی برای رفع این انسداد بیاید. امیدواریم در سال جدید حل شود.