ضرورت تغییر رویکرد برنامه ریزی اقتدارگرایانه به برنامه ریزی مشارکتی در فرآیند نوسازی

به نقل از روابط عمومی و امور بین الملل سازمان نوسازی شهر تهران، کاوه حاجی علی اکبری در جلسه ای که با حضور نماینده استان خراسان رضوی در شورای عالی استان ها، برخی از اعضای شورای شهر و مسئولین شهرداری استان خراسان رضوی برگزار شد، به ارائه تجربیات نوسازی بافت های فرسوده در پایتخت پرداخت.

مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران در این جلسه پس از استماع گزارشات ارائه شده پیرامون وضعیت فعلی بافت های فرسوده در تربت حیدریه و اقدامات نوسازی صورت گرفته در استان خراسان رضوی به تجربیات نوسازی در کلانشهر تهران در محلاتی نظیر عودلاجان، نواب، اتابک و غیره اشاره کرد و اظهار داشت: رویکرد مداخله مستقیم و اقتدارگرایانه بدون درنظر گرفتن ذی نفعان و کنشگران، رویکردی بود که دامنه محدودی را در بر می گرفت و بازه زمانی طولانی داشت و پیامدهای اجتماعی و اقتصادی بعد از آن نیز اجتناب ناپذیر بود و در نهایت نیز اثرگذار نبود.

علی اکبری عنوان کرد: حدود 10 سال پیش به این نتیجه رسیدیم که می بایست از رویکرد مداخله مستقیم در نوسازی بافت های فرسوده پرهیز کرد و به جای تصمیم گیری برای ساکنان بافت های فرسوده و املاک آنها، اقداماتی را انجام دهیم که خودشان بتوانند برای نوسازی املاک خود برنامه ریزی کنند. 

مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران با بیان این که نوسازی بافت های فرسوده ماهیتی بین بخشی دارد و یک دستگاه به تنهایی نمی تواند این مهم را به سرانجام برساند، بر اهمیت اجماع و هم رأیی تمامی نهادها و دستگاه های ذی مدخل و ذی نقش در فرآیند نوسازی تأکید کرد.

وی با اشاره به این که رویکرد تسهیل گری نیازمند هزینه بخش عمومی است، خاطرنشان کرد: تصور غلط این است که بخش خصوصی می تواند جایگزین بخش عمومی شود و نقش و وظایف شهرداری و دولت را در این حوزه ایفا نماید؛ بخش عمومی نباید مجری یا متصدی باشد اما توجه به این نکته که نوسازی بافت های فرسوده حتماً باید با رهبری و هدایت بخش عمومی صورت بگیرد و بخش عمومی بستری را برای حضور بخش های دیگر در این فرآیند فراهم نماید، امری ضروری است. 

علی اکبری با بیان این که تسهیل گری اقدامی فرآیند محور است که در بلند مدت به نتیجه می رسد، خاطرنشان کرد: مدت زمانی که برای حصول نتیجه از برنامه ریزی مشارکتی نیاز است، از مدت زمان برنامه ریزی اقتدارگرایانه بیشتر است اما در ادامه باعث می شود اقدامات با سرعت و موانع کمتری پیش رود.

مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران در ادامه سخنان خود بر ضرورت آموزش نیروهای متخصص تسهیل گر تأکید کرد و از برنامه ریزی جهت برگزاری دوره های مرتبط با تسهیل گری در مرکز آموزش علمی کاربردی شهرسازی، نوسازی و بهسازی در آینده ای نزدیک خبر داد.

وی با بیان این که سازمان امور اجتماعی کشور تاکنون اقدام به راه اندازی 100 دفتر تسهیل گری در سکونت گاه های غیر رسمی 10 استان نموده و برای راه اندازی 70 دفتر در 17 استان دیگر نیز برنامه ریزی کرده است بر اهمیت یاری گرفتن، هم افزایی و همکاری با سایر نهادهای ذی نقش تأکید کرد.

گفتنی است مسئولان استان خراسان رضوی پس از اتمام این جلسه از برخی پروژه های نوسازی پایتخت بازدید کردند.