تکذیب ادعای مهمان «دورهمی»

روزنامه شرق نوشت: «شاید هنگامی‌که اعلام کرد میهمان داریم، هیچ‌ یک از حضار ذهنشان به سمت خبرنگار صداوسیما و نام ایمان مرآتی نمی‌رفت اما مهران مدیری که هر شب برنامه «دورهمی» را از شبکه نسیم به روی آنتن می‌برد، دو شب پیش، از این خبرنگار به عنوان میهمان برنامه‌اش دعوت کرد تا با او به سبک و سیاق همه برنامه‌هایش به گفت‌وگو بنشیند؛ گفت‌وگویی که به نظر می‌رسید بیشتر شبیه در اختیار گذاشتن فرصتی برای مرآتی بود تا او به برخی نقدها و گلایه‌ها درباره خودش پاسخ دهد. ایمان مرآتی را یا باید از طریق تماشای برنامه‌های خبری صداوسیما شناخت یا با چند کلیدواژه و تصویر.

معروف‌ترین تصویر از او، حضورش در کنار محمدعلی ابطحی و محمد عطریانفر با لباس زندان در فضایی سرسبز و زیبا بود. مرآتی این گفت‌وگو را یک روز بعد از اعترافات ابطحی و عطریانفر در دادگاه‌های ٨٨ ضبط کرده بود تا با آن نشان دهد هنگام اعترافات مطروحه در دادگاه تحت فشار نبوده است. مرآتی در برنامه مهران مدیری، به همین قضیه اشاره کرد و گفت: «در سال ۸۸ من یک گفت‌وگو با دو متهمان سرشناس فتنه ۸۸ داشتم. به من اعلام کردند که این دو زندانی خودشان می‌خواهند با بخش خبری صداوسیما گفت‌وگو کنند. ما در زندان حاضر شدیم و گفت‌وگو را گرفتیم.»

این بخش از سخنان مرآتی با واکنش و تکذیب ابطحی روبه‌رو شد. ابطحی در کانال تلگرامی خود نوشت: «امروز کلی پیام داشتم که در برنامه دیشب دورهمی، آقای خبرنگاری که آمده بود توی زندان با ما مصاحبه کرده بود گفته است، ما از توی زندان از ایشان یا صداوسیما درخواست کرده بودیم قدم‌رنجه کنند و با ما مصاحبه کنند. البته از بس دروغ شنیدیم شاخ درنیاوردم ولی کل حرف‌هایی که درباره آن مصاحبه در زندان گفت، دروغ بود. والا آن زمان سلول انفرادی بودیم و راهی برای دعوت از ایشان نداشتیم. همین‌ قدر کافی است که یک جا ثبت شود آن حرف‌ها دروغ بوده است. گر چه گمان نکنم کسی باور کرده باشد.»

بعد از انتخابات سال ٨٨ بود که بلافاصله تعداد زیادی از اصلاح‌طلبان، از جمله چهره‌های سرشناس آنها، بازداشت شدند و با فاصله چندماه دادگاه‌های آنها در چند جلسه به‌ صورت علنی برگزار شد و اما در ادامه با دستور دادستانی از علنی‌ بودن آن جلوگیری شد. عباس جعفری دولت‌آبادی به‌ تازگی در‌ همین‌باره گفته است: «از جمله اتفاقاتی که در این دوران رخ داد و خیلی هم سروصدا کرد، موضوع محاکمه علنی عوامل جریان فتنه بود؛ زمانی‌ که به تهران آمدم، دادگاه عوامل فتنه به‌ صورت‌علنی انجام و گزارش آن پخش می‌شد، ما در‌ عین‌ حال که به مبارزه با جریان فتنه معتقد بودیم اما اعلام کردیم این اقدام باید مطابق قانون باشد و با مشورت قوه قضائیه به این نتیجه رسیدیم که پخش این دادگاه‌ها خلاف قانون و مقررات است، البته برخی از دوستان انقلاب از این موضوع دلخور شدند که چرا ما دادگاه فتنه‌گران را تعطیل می‌کنیم، معتقد بودیم که اگر مدار امور بر قانون باشد و برخوردها قانونی باشد، مناسب‌تر است. در برابر این تصمیم مقاومت‌های زیادی وجود داشت، در مطبوعات نقدهای زیادی شد و خیلی‌ها هم رنجیدند، اما اعلام کردیم که بر اساس قانون رفتار می‌کنیم و نباید از ما انتظار خلاف قانون داشته باشید... بنابراین مقاومت کردیم و تشکیل دادگاه‌ها ادامه یافت، اما غیر علنی بود؛ تنها در یکی، دو مورد علنی برگزار شد اما انتشار گزارش جلسات دادگاه مطابق قانون بود و تأکید شد که در گزارش دادگاه نباید هویت‌ متهمان فاش شود.»

عزت‌الله ضرغامی، رئیس سابق صداوسیما، اما سال گذشته در مصاحبه‌ای که با روزنامه «شرق» انجام داده بود، درباره نحوه پخش اعتراف‌های ٨٨ و دادگاه‌های آن سال گفته بود: «... درباره پخش آن دادگاه‌ها و اعترافات، شورای عالی امنیت ملی تشخیص می‌داد که پخش آنها به‌ لحاظ مدیریت ناامنی‌های موجود در کشور و کنترل امنیت به‌ نفع مردم کمک می‌کند. همه اینها بر اساس مصوبات امنیتی کشور است. برخی ممکن است مصوبه خاص شورای امنیت را داشته باشند، برخی دیگر به این شکل است که دبیرخانه بر اساس مصوبات شورای عالی امنیت، تصمیمات و رویه‌هایی را دنبال و بر اساس آن عمل می‌کند... (شورای عالی امنیت ملی) همکاری بسیار نزدیکی با ما داشتند. ما هم همکاری می‌کردیم برای این که بتوانیم امنیت را در کشور حفظ کنیم.»

ضرغامی در همان مصاحبه درباره نحوه پخش مصاحبه‌های تلویزیونی بعد از دادگاه با متهمان ٨٨، از جمله مصاحبه محمدرضا تاجیک با بخش گفت‌و‌گوی ویژه خبری شبکه دو نیز گفته بود: «درباره ایشان واقعا یادم نیست ولی آنهایی که آمدند گفت‌وگو کردند، خودشان می‌خواستند؛ مگر اینکه بعدا بگویند که نه یک‌ جور دیگر بوده است.»

ماجرای گفت‌وگوی مرآتی با ابطحی و عطریانفر

اگرچه ایمان مرآتی در برنامه دورهمی مشابه اظهارات ضرغامی را بر زبان راند اما دست‌ کم محمدعلی ابطحی حالا اعلام کرده که آن گفت‌وگو به خواست او صورت نگرفته بوده است. اعترافات عطریانفر و ابطحی که وزن زیادی را از دست داده بود، در دادگاه، جو عجیبی را در کشور ایجاد کرد و واکنش‌های متعددی را به همراه داشت. تشکیک درباره آن اعترافات اهم واکنش‌ها بود اما بعد از آن دادگاه، ایمان مرآتی در فضایی که به باغ می‌مانست، در مقابل ابطحی و عطریانفر نشست و سعی کرد تا از آن دو متهم درباره واکنش‌های بیرون از زندان به اعترافات آنها در دادگاه، تکذیبیه بگیرد؛ مثل همین خوراندن قرص که ابطحی در آن گفت‌وگو آن را توهین به فهم مردم و ادعایی شبیه طنز تشبیه کرده بود. ابطحی یک سال بعد از برگزاری دادگاه‌های ٨٨ با انتشاری تصویرش از آن دادگاه در صفحه فیسبوک خود نوشته بود: «پارسال مثل امروزی دادگاه داشتیم. روز قبلش تمرین کرده بودیم. چه روزی بود... .»

نظر بهزاد نبوی درباره اعترافات ٨٨

بهزاد نبوی که در ایام مرخصی از زندان به‌ سر می‌برد، در جلسه دیداری که با برخی از هوادارانش داشت، در پاسخ به این سؤال که اصولا چرا او و برخی از یاران در بندش، حاضر به بیان اعترافاتی از جنس و شمایل اعترافات آقایان عطریانفر و ابطحی نشدند، گفته بود: «زندانیان فعلی اوین دو دسته‌اند؛ دسته‌ای که زندان زمان شاه را تجربه کرده‌‌اند و دسته‌ای که بار اولشان است انفرادی و سختی و محدودیت و حصر را لمس می‌کنند. هر دو دسته، هم می‌توانند مقاوم باشند و هم معترف! در دسته‌ای که زندان رژیم شاه را از سر گذرانده‌‌اند چیزی که باعث می‌شود به قولی کم بیاورند و آن‌ گونه که دیدیم اعتراف کنند، فقط یک خلأ ایدئولوژیک است... در جمهوری اسلامی که خود در ایجاد آن نقش داشته‌ایم، زندان را چطور توجیه کنیم؟ پاسخ به این سؤال می‌شود مبنای ماندن زندانی بر اصول خویش! اتفاقا... سعی می‌کنند از همین خلأ وارد شده و زندانی را به تسلیم بکشانند. مازاد بر اینها، خلأ خبری تام و کاملی که برای ما ایجاد کرده بودند نیز خود تشدیدکننده ماجرا بود... وقتی آقای ابطحی آن بیانات را در دادگاه کردند، من با صدای بلند که خیلی‌ها شنیدند به ایشان به شوخی گفتم «باز هم به کیفرخواست دادستان!» با این‌ حال نه از نظر اخلاقی و نه از نظر سیاسی به موضوع اعترافات چندان خرده نمی‌توان گرفت و مهم نظر مردم است که شما خود بیشتر واقفید.»

مرآتی و املاک نجومی

از دیگر نکات بحث‌برانگیز مصاحبه مدیری با مرآتی، ماجرای املاک نجومی بود. در روزهایی که اسامی برخی از چهره‌هایی که املاک را دریافت کردند، منتشر شده بود، نام دو خبرنگار خبرگزاری صداوسیما هم به چشم می‌خورد؛ کامران نجف‌زاده و ایمان مرآتی. مرآتی در توضیحی که به مدیری داد، گفته: «سال ۸۲ به صداوسیما بخش‌نامه‌ای رسید که هر کسی که خانه ندارد می‌تواند ثبت‌نام کند و قسط‌بندی کند‌. من و کامران نجف‌زاده هم مثل بقیه دوستان صدابردار و... ثبت‌نام کردیم و یک آپارتمان ۵۲ متری تحویل گرفتیم و تمام اقساط آن را به‌ طور کامل پرداخت کردیم، اما چون اسم‌های ما آشنا بود، معروف شدیم به گرفتن املاک نجومی.»

روایت مرآتی و نجف‌زاده درباره دریافت مسکن با هم تفاوت فاحشی دارد؛ به‌ طوری‌ که ١٣ شهریورماه ١٣٩٥ کامران نجف‌زاده با انتشار پستی در اینستاگرامش نوشت: سه، چهار سال پیش ما هم به شرط فاقد مسکن‌ بودن رسما به تعاونی‌ای به امید رسیدن به آپارتمانی ٥٠ یا نهایتا ٦٠ متری معرفی شدیم. با شرایط تمام تعاونی‌ها و همه ما کلی پول دادیم و کلی قسط مانده و هنوز احتمالا کلنگش را هم نزده باشند.»

برنامه دورهمی مهران مدیری با شوخی و خنده به پایان رسید، اما انتخاب نوع میهمان آن سؤالات زیادی را در اذهان بی‌جواب گذاشته است. مدیری چندی پیش در شب نهم دی هم از بازیگر فیلم «قلاده‌های طلا» به‌ عنوان میهمان دعوت کرده بود؛ فیلمی در محکومیت حوادث ٨٨.»