در ده سال اخیر و در دوره جدید بازآفرینی شهری شاهد رویکردهای نوینی در مجموعه وزارت راه و شهرسازی بودیم و کلید واژه های تازه ای در حوزه بازآفرینی شهری تعریف شد که مهم ترین آنها معرفی شهرداری ها به عنوان "شرکای راهبردی وزارت راه و شهرسازی" بود، در واقع در سالهای اخیر شاهد فصل جدیدی از نحوه تعامل دولت با شهرداری ها و مدیران شهری بودیم، به خصوص در زمینه نوسازی مسکن در بافت های فرسوده و بازآفرینی شهری اتفاقات مهم و تأثیرگذاری رخ داده است.

کلید واژه مهم دیگر به کار گیری توان اعضای شورای اسلامی شهرها به عنوان "سفیران بازآفرینی شهری" بود که در دولت سیزدهم به مقصد غایی نرسید، سفیرانی که می توانند با تدوین قوانین مناسب و مترقی در جهت اهداف مترقی بازآفرینی شهری و نیز مطالبه گری حقوق شهروندان به پیشبرد اهداف بازآفرینی و نوسازی مسکن در بافت های فرسوده یاری برسانند.

در دولت قبل بیش از 50 حق برای مالکان واحدهای فرسوده احصا شده است و اعضای شورای شهر می توانند به سبب تعامل و ارتباط نزدیکی که با شهروندان دارند آن ها را با این حقوق آشنا کنند، از سوی دیگر از اعضای شورای شهرها انتظار می رود در برابر مسئولانی که ممکن است حاضر به اجرای قوانین نباشد قد برافراشته و مطالبه گر حقوق مردم باشند، وزارت راه و شهرسازی بر این باور است وقتی مطالبه گری از سطح محلات شروع شود کم کم در سطح ملی اثر گذار خواهد بود.

تجارب 30 ساله نوسازی در کشور نیز نشان از این موضوع دارد که مداخله مستقیم دولت ها و شهرداری ها در ساخت مسکن محکوم به شکست است و بنابراین راهی جز محور قرار دادن مردم و به عبارتی "مردمی سازی مسکن" وجود ندارد، بنابراین اولین راهبرد بازآفرینی شهری مردمی سازی و مهم ترین اقدام برای رسیدن به این هدف پی گیری اجرای بسته های تشویقی و شناساندن این بسته ها به مردم است که نیاز به حضور پر رنگ، فعال و مؤثر اعضای شورای اسلامی شهرها داریم.

به عنوان مثال: یکی از ارکان مردمی سازی، توافق همسایه ها برای تجمیع و مشارکت در ساخت مساکن جدید است که اعضای شورای اسلامی شهرها می توانند از طریق ارتباط چهره به چهره با مردم ساکن در بافت های فرسوده آن ها را به تجمیع املاک خود تشویق کنند؛ همان طور که عنوان شد اعضای شوراهای شهر به عنوان نمایندگان محلی مردم ارتباط تنگاتنگی با شهروندان دارند و قطعاً در این زمینه تأثیر گذار خواهند بود.

از سوی دیگر نوسازی بافت های فرسوده فرصت مناسبی برای تولید مسکن به شمار می رود و در محدوده های هدف بازآفرینی شهری نیز ظرفیت های مناسبی برای ساخت و ساز وجود دارد؛ به طور متوسط از تخریب هر بنای فرسوده سه واحد جدید ساخته می شود، بنابراین نوسازی مسکن در بافت های فرسوده جان هموطنان ساکنان در این بافت ها را نجات می دهد و نیز با ساخت مسکن در استطاعت و تولید واحدهای مختلف با متراژهای متفاوت تعداد بیشتری از شهروندان خانه دار خواهند شد.

از سوی دیگر آمارها حاکی از این است که 2 میلیون و 700 هزار بنای ناپایدار در کشور هر لحظه در معرض آسیب جدی زلزله های کوچک یا حتی سیل یا باران های سیل آسا قرار دارند، بنابراین هدف باید رساندن پایداری بناهای محلات هدف بازآفرینی شهری به متوسط محلات برخوردار باشد و برای اینکه شاهد "بم" دیگری نباشیم شتاب بخشی به نوسازی بافت های فرسوده می بایست در دستور کار قرار بگیرد، در این راستا و به جهت تشویق مردم به نوسازی بافت های فرسوده بسته های مختلف تشویقی در چند گروه تهیه شده است که عبارتند از بسته های مالی، اداری، شهرسازانه، طرح کلید به کلید و طرح جدید بازآفرینی محلات تاریخی اعضای شوراهای شهر می توانند با آگاهی بخشی در این خصوص به افزایش نوسازی مسکن در بافت های فرسوده کمک کنند.

استان تهران حقوق دولت مدیر روابط عمومی مسکن