گمانه‌زنی‌های زیادی در خصوص توافق ۲۵ ساله ایران و چین مطرح شده است. یکی از این بحث‌ها موضوع صنعت فولاد و سنگ آهن کشور است.

براستی پس از قرارداد همکاری ایران با چین چه سرنوشتی در انتظار صنعت فولاد کشور است؟

در همین رابطه کیوان جعفری طهرانی، کارشناس ارشد بازار بین المللی فولاد و سنگ آهن و مشاور راهبردی کمیته معدن و صنایع معدنی تفاهم نامه ۲۵ ساله ایران و چین می‌گوید: امکان دستیابی به ظرفیت تولید ۵۵ میلیون تن فولاد کشور در افق ۲۰۲۵ (۱۴۰۴ شمسی) و تولید فولاد سبز تا افق ۲۰۴۶ با سرمایه گذاری چینی‌ها قابل تحقق است.

به گفته جعفری طهرانی، توسعه صنعت فولاد هدف اصلی کشور است. به طوری که برای تحقق این برنامه باید ابزار‌های لازم فراهم شود. نباید فراموش کرد که صنعت تولید فولاد جهان به سمت فولاد سبز با کاهش و حذف انتشار کربن در حرکت است.

مشاور راهبردی کمیته معدن و صنایع معدنی تفاهم نامه ۲۵ ساله ایران و چین تأکید داشت: تکنولوژی تولید فولاد سبز نیازمندتوسعه تکنولوژی است که درحال حاضراین تکنولوژی در اختیار کشور‌های چین، آمریکا، ژاپن، آلمان، سوئد و احتمالا روسیه است.

وی تصریح داشت: البته باید پذیرفت چین در این زمینه بسیار پیشتاز است. ازاین روز چین به تدریج شیوه جدید تولید فولاد سبز را جایگزین خواهد کرد و کاهش تولید فولاد چین اگر هم صورت گیرد در مقیاس تولید فعلی، ناچیز است.

جعفری طهرانی در مورد جایگزین شدن تکنولوژی فولاد سبز با روش‌های فعلی در چین گفت: این جایگزینی حدود ۹ سال زمان نیاز است (۲۰۳۰)، اما بزرگترین فولادساز جهان (بائو استیل) که شرکت چینی است اعلام کرده تا سال ۲۰۲۳ به تولید فولاد سبز خواهد رسید.

به گفته این کارشناس بازاربین المللی فولاد، نباید فراموش کرد که فولاد سبز یک تعهد جهانی است و همه کشور‌ها برنامه‌هایی در این زمینه دارند. طبیعتاًکشور‌های جهان اول و دوم باید تا سال ۲۰۵۰ و کشور‌های جهان سوم تا ۲۰۶۰ به این هدف دست یابند.

وی ادامه داد: ایران فعلا چنین برنامه‌ای ندارد و تکنولوژی مورد نیاز را هم ندارد. احتمالا در چهارچوب سرمایه گذاری جدید چینی‌ها در ایران بتوانیم ظرف مدت ۲۵ سال آینده تا افق ۲۰۴۶ به این تکنولوژی مدرن فولادسازی که از هیدروژن برای احیا استفاده می‌کند، دست یابیم.

 

دو رکن اصلی توسعه فولاد

جعفری طهرانی گفت: در افق ۱۴۰۴ یا ۲۰۲۵ میلادی افزایش تولید، محور اصلی در صنعت فولاد کشور است. به گونه‌ای که برای رسیدن به اهداف توسعه صنعت فولاد نیاز به اکتشاف و استخراج از معادن سنگ آهن جدید است. فعالان این عرصه و حتی دولت درتلاش هستند تا کمبود تکنولوژی در بحث اکتشاف و استخراج معادن عمیق را هرچه سریعتر برطرف کنند.

مشاور راهبردی کمیته معدن و صنایع معدنی تفاهم نامه ۲۵ ساله ایران و چین یادآور شد: استخراج با ماشین آلات مدرن‌تر و افزایش تولید سنگ آهن، لازمه توسعه در صنعت فولاد است. در مراحل بعد از اکتشاف و استخراج، مرحله فرآوری وکنسانتره سازی می‌باشد که خوشبختانه ایران با تکنولوژی بومی قادر به اجرای آن است.

به گفته این کارشناس ارشد بازار بین المللی فولاد و سنگ آهن، می‌بایست ابتدا با توجه به فرصت‌های پیش آمده و امکانات در دسترس، ذخایر جدید سنگ آهن جهت تامین خوراک کارخانه‌های کنسانتره سازی کشف گردند تا مشکل کمبود خوراک کارخانه‌های گندله سازی نیز مرتفع گردد.

جعفری طهرانی ادامه داد: اما طبیعتاً اگر سرمایه گذاری با طرف چینی انجام شود، با ورود تکنولوژی‌های جدید ضعف ها، کاستی‌ها و عدم توازن در زنجیره فولاد به راحتی قابل حل خواهد بود.

وی یادآور شد: یکی از مباحث مهم در این صنعت استخراج از عمق زیاد است. به دلیل در دسترس نبودن امکانات و دستگاه‌های به روز دنیا، هنوز از معادن عمیق کشور به درستی بهره برداری نشده است.

مشاور راهبردی کمیته معدن و صنایع معدنی تفاهم نامه ۲۵ ساله ایران و چین تأکید داشت: بیشترین کمک در رابطه با سرمایه گذاری چینی‌ها در زنجیره فولاد ایران در بخش اکتشاف و استخراج عمیق سنگ آهن خواهد بود.

جعفری طهرانی در پاسخ به این شایعه مبنی بر واگذاری معادن سنگ آهن گل گهر در چهارچوب قراردادی به طرف چینی گفت: این خبر صحت ندارد و کاملا بی اساس است و تا کنون بحث مشارکت طرف چینی در پروژه‌ها در سطح طرح و برنامه است و بهیچ وجه وارد موضوع قراردادی نشده است. علاوه بر آن بهیچ وجه قرار نیست معادن فعال کشور واگذار گردند.

 

مشارکت با چین نگرانی ندارد 

وی در پاسخ به این سوال که مشارکت و سرمایه گذاری چینی‌ها تا چه حدی در بحث واردات و بازاریابی صادرات محصولات فولادی تاثیر گذار است، گفت: ‌در این همکاری جای نگرانی نیست چراکه ایران قرار نیست وارد کننده محصولات فولادی از چین باشد.

جعفری طهرانی ادامه داد: چین به عنوان کشوری با اقتصاد دوم دنیا که بطور خوشبینانه ظرف ۵ سال آینده و بدبینانه تا سال ۲۰۲۸ اقتصاد اول دنیا خواهد شد، در زمینه برندسازی و برندینگ صنعت فولاد جایگاه بالایی دارد. فولاد ایران علاوه بر حضور در بازارجهانی نیاز به برند سازی دارد.

این کارشناس ارشد بازار بین المللی فولاد و سنگ آهن در رابطه با صنعت صادرات فولاد گفت: این همکاری مسیری جدید برای بازار‌های جدید ایجاد می‌کند. اگر ما بخواهیم به اهداف توسعه صنعت فولاد کشور در ۴ سال آینده دست یابیم، می‌بایستی بطور متوسط به صادرات ۱۸ میلیون تن فولاد در سال (حدود دو برابر صادرات فعلی) دست یابیم.

مشاور راهبردی کمیته معدن و صنایع معدنی تفاهم نامه ۲۵ ساله ایران و چین تصریح داشت: با همکاری چین و از طریق برندسازی، ایران می‌تواند به بازار‌های جدیدی دست پیدا کند. توسعه صادرات فولاد و محصولات فولادی می‌تواند یکی از اهداف اصلی همکاری ایران و چین باشد