در دنیای امروز می‌توان ادعا کرد صادرات شریان حیاتی تولید و اقتصاد است و به همین دلیل دولت‌ها و حاکمیت‌ها خاصه در کشورهای در حال توسعه باید تمرکز بیشتری روی این موضوع داشته باشند و تلاش کنند سهم خود را از بازار کشورهای همسایه و حتی حجم مبادلات جهانی افزایش دهند.

با این حال، ایران به عنوان کشوری که در همسایگی خود بازار چندصد میلیونی بکری دارد و می‌تواند با توجه به اشتراکات فرهنگی و قومیتی، سهم خود را از این بازار بیشینه کند، تا کنون نتوانسته به نقطه مطلوب و اهداف تعیین شده در اسناد بالادستی برسد؛ این در حالیست که به دلیل گستردگی مرز زمینی و امکان تزانزیت ریلی و حتی برخورداری از حمل و نقل دریایی از یک سو و ارزان بودن انرژی و نیروی کار از سوی دیگر، قیمت تمام شده محصولات ایرانی رقابت‌پذیری بالایی با نمونه‌های مشابه خارجی دارد و این مزیتی بزرگ در بازار جهانی تجارت است و شاید به همین دلیل همه کشورهای اعم از در حال توسعه و یا توسعه‌یافته بخش مهمی از تجارت خود را به کشورهای همسایه محدود می‌کنند؛ ناگفته پیداست که با این اقدام، منافع اقتصادی مشترک ایجاد و در نتیجه امنیت نظامی مرزها نیز افزایش می‌یابد.

نکته مهم درباره ایران اینکه علی‌رغم گستردگی روابط سیاسی در منطقه و همچنین عمق و نفوذ ایدئولوژی انقلاب اسلامی در کشورها منطقه، به دلیل فقدان نگاه همه‌جانبه به مسائل، موضوعات اقتصادی همواره مورد غفلت قرار گرفته‌اند به طوریکه می‌توان ادعا کرد حجم مبادلات ترکیه به سوریه چندین برابر تجارت این کشور با ایران است.

در واقع روند به گونه‌ای ات که هزینه امنیت و آرامش منطقه و تروریست‌زدایی در منطقه را ایران پرداخت می‌کند اما دستاوردهای اقتصادی آن سهم کشورهای دیگر می‌شود.

در یک بیان ساده می‌توان گفت هر چه مجموعه حاکمیت در بعد سیاسی و نظامی اتحاد فکری و خلاقیت و ایده‌پردازی داشتند، به همان نسبت در اقتصاد عملکرد غیرقابل قبول داشتند.

با یک نگاه گذری به بازار عراق بعد از صدام نیز درمی‌یابیم سهم محصولات سعودی و ترکیه‌ای خاصه در اقلیم کرد نشین در بازار این کشور از تولیدات ایرانی بیشتر است با اینکه هیچ کشوری در منطقه به اندازه ایران، برای آرامش و ثبات سیاسی و نظامی عراق هزینه نکرد.

به هر حال ایران حتی با هدف ارتقاء ضریب نفوذ سیاسی خود در منطقه نیز باید موضوع صادرات منطقه‌ای را در دستورکار خود قرار دهد پیش از آنکه جایگاه کشورهای رقیب در بازارهای هدف تثبیت شود.

منبع: روزنامه روزگارما

امنیت و آرامش ترکیه حمل و نقل دولت کشورهای در حال توسعه