دلایل سونامی در بازار سهام امریکا

یک تحلیلگر بازار سرمایه، سقوط اخیر بازار سهام امریکا را سیستمی خواند و گفت: برای تحلیل دقیق این ماجرا باید به جای تمرکز بر یک عامل خاص، سلسله ای از عوامل را بررسی کرد.

محمدحسین جعفری، در خصوص افت شدید قیمت ها در  بازار سهام امریکا و بسیاری از کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه در اواخر هفته گذشته به پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) گفت: به طور مشخص ریزش‌های شدید شاخص‌های معروف بورس آمریکا مانند S&P 500 و میانگین صنعتی داوجونز از روز چهارشنبه شروع شد و تا روز پنجشنبه هم ادامه یافت. شاخص میانگین صنعتی داو جونز ریزش بیش از هزار واحدی را تجربه کرد و در این دو روز 5 درصد از ارزش خود را از دست داد.

وی ادامه داد: از طرف دیگر شاخص S&P 500 نیز فقط در روز چهارشنبه با کاهش بیشتر از3.5 درصدی یکی از سخت ترین روزهای کاری خود را طی سال جاری تجربه کرد. این روند محدود به امریکا نشد و دامنه خود را به اروپا و کشورهای جنوب شرق آسیا مانند چین، کره‌جنوبی، هنگ‌کنگ و تایوان هم رساند و حتی بعضی از آن‌ها کاهش های شدیدتر و بزرگتری نسبت به ایالات متحده تجربه کردند.

این تحلیلگر بازار سرمایه در پاسخ به این سوال که چه عاملی ایجاد کننده این سقوط با این شدت  و گستردگی است، گفت: برای پاسخ به این سوال باید یک دید سیستمی به این موضوع داشت و به دنبال مجموعه ای از عوامل بود نه یک عامل به تنهایی.

جعفری توضیح داد: به طور مشخص بسیاری به گمانه زنی‌ها در مورد تصمیمات جلسه‌ آینده کمیته بازار باز فدرال (FOMC) در بانک مرکزی امریکا اشاره می کنند و عقیده دارند احتمالا در این جلسه اعضا موافقت خود را برای افزایش نرخ بهره اعلام خواهند کرد.

وی افزود: این مورد از آن جهت حائز اهمیت است که در طول سال جاری میلادی این کمیته تا به حال سه بار و در آخرین مورد که در ماه سپتامبر برگزار شد به میزان 2.5 درصد این نرخ را افزایش داده است. کاملا واضح است که این نرخ و تغییراتش در دنیای پولی و مالی بسیار مهم است .

این تحلیلگر بازار سرمایه خاطرنشان کرد: تحلیلگران بر این باورند که افزایش این نرخ و رسیدن آن به نزدیکی محدوده‌ 2.5درصد بازار دارایی های کم ریسکی مانند اوراق خزانه را جذاب می کند و باعث گسیل مقدار زیادی از سرمایه ها به سمت این بازار و در نتیجه کاهش تقاضا برای سهام می شود.

جعفری در عین حال تاکید کرد:  البته به اعتقاد من این عامل به تنهایی نمی تواند باعث ایجاد این سونامی در بازار سهام شده باشد؛ به این علت که تقریبا از اواسط سال 2016 همواره انتظار رشد نرخ بهره هدف فدرال رزرو وجود داشته است؛ به طوری که این نرخ از سطحنیم درصد به سطح کنونی رسیده اما شاهد ریزش‌های این چنینی که تحت تاثیر این عامل باشند نبوده‌ایم. لذا در تحلیلمان از این مسأله باید حتما شرایط بین المللی را مدنظر قرار دهیم.

وی اظهار داشت: اگر این استدلال منطقی را بپذیریم که سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند در شرایطی که بر میزان تنش‌های بین المللی افزوده می شود سرمایه های خود را به سمت دارایی‌های امن مانند اوراق خزانه یا طلا ببرند، آنگاه بهتر می توان محیط اقتصادی موجود را درک کرد.

جعفری با بیان اینکه دولت ایالات متحده با وضع تعرفه بر واردات از چین عملا یک جنگ تجاری را شروع کرده است، گفت:  جالب اینجاست که بسیاری از نهادهای اقتصادی نسبت به این موضوع و اثرات زیانبار آن برای هر دو طرف و همچنین سایر کشورها هشدارهای شدیدی داده‌اند.

این تحلیلگر بازار سرمایه با ذکر مثالی در این رابطه توضیح داد: برای مثال صندوق بین المللی پول (IMF)در گزارش جدیدی در ماه اکتبر پیش‌بینی خود را از رشد اقتصادی اکثر کشورها کاهش داد که علت اصلی آن وجود همین مورد ذکر شده است .

وی افزود: در جلسه‌ اخیر کمیته بازار باز فدرال هم با وجود اینکه اعضا از آمارهای کلان اقتصادی مانند نرخ تورم، نرخ بیکاری و تداوم رشد اقتصادی راضی بودند و آن را مطابق با پیش‌بینی‌ها می دانستند و حتی به همین دلیل دست به سیاست انقباضی که نماد آن افزایش نرخ بهره است زدند، اما در بیانیه پایانی خود نسبت به چشم انداز پرتنش اقتصاد بین الملل و اثرات زیانبار آن ابراز نگرانی کرده بودند.

جعفری در ادامه گفتگو با سنا در پاسخ به این سوال که آیا وجود تنش‌های بین المللی و ترس از جنگ تجاری می تواند سهم عمده ای در ایجاد این تکانه‌های قدرتمند داشته باشند، اظهار داشت: قطعا این موضوع درست است. در اقتصاد کلان تلاش برای ایجاد ثبات و حفظ آن بسیار با اهمیت است، اما به نظر می‌رسد وجود فردی با ویژگی‌های شخصیتی دونالد ترامپ در ایالات متحده که دائما در تلاش است بسیاری از ساختارها و قواعد بین المللی را برهم بزند، می‌تواند باعث بروز مشکلات بسیاری شود.

این تحلیلگر بازار سرمایه خاطرنشان کرد: در همین سقوط اخیر بازار سهام، بسیاری از تحلیلگران خبره وجود جو روانی ایجاد شده توسط ترامپ را دلیل ایجاد کاهش شدید ارزش سهام می دانند؛ آنجا که در مورد افزایش احتمالی نرخ بهره فدرال رزرو در ماه‌های آینده گفت فدرال رزرو دیوانه شده است.

جعفری با بیان اینکه همه‌ این رفتارها بر ارزیابی سرمایه‌گذاران اثر گذار است تاکید کرد: این اتفاقات به سرمایه گذاران این پیام را می دهد که او حتی نمی‌تواند با ارشدترین مقام‌های اقتصادی که خودش منصوب کرده کنار بیاید؛ در نتیجه به بازار سهام که به شدت به این نوع ریسک‌ها حساس است، تنش وارد می کند و خیلی ها ترجیح می دهند دارایی ها را به سمت سرمایه گذاری‌های امن‌تر ببرند.

به گفته جعفری ، اگر این موارد را در نظر بگیریم احتمالا با وضوح بیشتری بتوان روند بازار سهام امریکا و بسیاری از کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه را در روزهای گذشته تجزیه و تحلیل و علت افت شدید بازار سهام آن‌ها را درک کرد.