نقشه راه فرابورس در زمینه تکنولوژی بلاک‌چین

به نقل از مدیریت ارتباطات فرابورس ایران، جعفری با اشاره به ظرفیت‌های بازار سرمایه ایران برای تقویت زیرساخت‌های تکنولوژیک گفت: توکن و تکنولوژی بلاک‌چین در بازار سرمایه امروز کاربردهای متعددی دارد که توجه به آن می‌تواند زمینه‌ساز رونق بازار سرمایه و افزایش ظرفیت‌های این بازار باشد.

جعفری در تشریح تکنولوژی توکن گفت: توکن بخشی از یک خدمت (Utility)، دارایی (Asset) یا ارزش (Unit of Value) است که می‌توان از انواع آن در سیستم پرداخت الکترونیک به جای چک الکترونیک و وجه نقد الکترونیک استفاده کرد.

رئیس اداره مطالعات راهبردی فرابورس با اشاره به کاربرد فناوری بلاک‌چین در بورس‌های مختلف جهان گفت: بلاک‌چین امروزه به یکی از پرکاربردترین تکنولوژی‌های بازارهای سرمایه بدل شده است. به طور مثال در نوامبر 2016، بورس و بانک فدرال آلمان نمونه اولیه‌ای را از یک سرویس تسویه اوراق بهادار مبتنی بر بلاک‌چین ارائه کردند. در همان سال هم بورس اوراق بهادار ملی هند با همکاری بانک‌های برتر کشور، برنامه‌ آزمایشی بلاک‌چین را آغاز کرد.

جعفری در ادامه افزود که در سال 2017 نیز بورس مسکو دست به کار شد و نسخه آزمایشی پروژه رای‌گیری الکترونیک (e-voting) از صاحبان اوراق بهادار را با کمک تکنولوژی بلاک‌چین راه‌اندازی کرد. همچنین بورس لندن از این تکنولوژی نهایت استفاده را می‌کند و با استفاده از بلاک‌چین، سیستم پس از معاملات (post-trade) خود را بهبود می‌بخشد. بورس لوکزامبورگ نیز یکی از نمونه‌های استفاده از بلاک‌چین برای بهبود سیستم امنیتی خود است.

وی ژاپن را یکی از نمونه‌های موفق استفاده از بلاک‌چین در بازار سرمایه دانست و گفت: به نظر می‌رسد بورس ژاپن تنها بورسی باشد که در زمینه استفاده از فناوری بلاک‌چین در هر سه مرحله پیش از معامله، معامله و پس از معامله فعال است. در این میان، کنسرسیومی متشکل از 33 نهاد مالی ژاپنی، دو سازمان دیگر و شرکت‌های فناوری اطلاعات وظیفه دارند امکان به‌کارگیری فناوری دفتر کل توزیع شده (DLT) و بلاک‌چین در زیرساخت‌های بازار سرمایه را بررسی کنند.

دبیر کمیته بلاک‌چین فرابورس ایران پس از پایان تشریح وضعیت استفاده از بلاک‌چین در کشورهای مختلف جهان به توضیح استفاده از این تکنولوژی در فرابورس ایران پرداخت و در این باره تصریح کرد: مطابق با مصوبه 249 جلسه هیات‌مدیره فرابورس ایران در اسفندماه سال 97 کمیته بلاک‌چین تشکیل شد و اعضای این کمیته متشکل است از مدیرعامل فرابورس ایران، مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، نمایندگان شرکت‌های تامین سرمایه، معاونان و مدیران فرابورس از حوزه‌های بازار، توسعه تکنولوژی، امنیت، حقوقی، بین‌الملل، مطالعات راهبردی و مشاوران شرکت که با مشورت استادان دانشگاهی نقش‌آفرینی می‌کنند.

او درباره اولویت‌بندی کمیته بلاک‌چین فرابورس گفت: کمیته بلاک‌چین انتشار توکن با پشتوانه ابزارهای مالی بر اساس الگوی تصمیم‌گیری بلاک‌چین را بررسی و گواهی شراکت تامین مالی جمعی و واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری را با اولویت بیشتری جهت توکنایز کردن انتخاب کرده است.

دبیر کمیته بلاک‌چین فرابورس نقشه راه فرابورس در زمینه تکنولوژی بلاک‌چین را این‌گونه، تشریح کرد: تبیین مسئله و انجام مطالعات تطبیقی، تشکیل کمیته بلاک‌چین، تصمیم‌گیری در خصوص حوزه‌های فعالیت فرابورس ایران با استفاده از تکنولوژی بلاک‌چین، انتشار فراخوان و بررسی تیم‌های فنی فعال در حوزه بلاک‌چین، اجرای پروژه بلاک‌چین بر اساس اولویت‌های شرکت در محیط سندباکس و همکاری در تدوین دستورالعمل و مقررات در حوزه STO مراحلی هستند که فرابورس درصدد طی کردن یک به یک آن‌هاست.