یک کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با اکوناپرس:
دلایل خروج نقدینگی از بازار سرمایه/ پیش بینی وضعیت بورس در روزهای پیش رو
شاخص کل بورس در سال ۹۶ از عدد ۷۷ هزار به ۹۹هزار و پانصد افزایش یافت و به طور کل شاهد رشدی در حدود ۲۴ درصدی این نماگر اقتصادی در سالی که گذشت بوده ایم و پس از آغاز سال ۹۷ تا کنون این شاخص با ریزشی در حدود۳درصد همراه شده و از کانال ۹۵ هزار واحدی به کانال ۹۳ هزار واحدی افت داشته که این افت و خیز تحت تاثیر عوامل مختلفی بوده است که بیان خواهد شد.
رشد شاخص در سال گذشته ناشی از عوامل متعدد اقتصادی بوده که دو عامل آن تاثیر مستقیم و بسزایی را داشته اند، این عوامل شامل رشد قیمت کامودیتی ها از جمله نرخ جهانی فلزات و محصولات شیمیایی و کرک اسپرد های محصولات پالایشی به واسطه افزایش قیمت نفت می باشد، در کنار این عامل، افزایش نرخ دلار نیز به کمک سهام شاخص ساز آمد تااین نماگر را با افزایش همراه کند. اما در سال ۹۷ عواملی باعث ریزش شاخص کل بورس شده که یکی از مهمترین این عوامل خروج نقدینگی از بازار بوده است. این نقدینگی به دلایل مختلفی خارج شده اند که یکی از این دلایل مسایل مربوط به حوزه سیاسی یعنی برجام و تصمیم ترامپ رییس جمهور آمریکا در خصوص آن می باشد. طی مدت مذکور با این وجود که حتی بیانه ای رسمی مبنی بر لغو برجام ابلاغ نشده است، اما اتفاقات سیاسی مهمی همچون حمله به سوریه و تویت های مختلف سران ایالات متحده و متحدان اروپایش در رابطه با موضوع برجام و همچنین مباحث مربوط به صنعت موشک های ایران، باعث شد تا ترس در سهامداران ایجاد شود و بازار سرمایه را با ریسک سیستماتیک سیاسی همراه و باعث خروج نقدینگی از بازار بورس شود.
عامل دیگری که موجب خروج نقدینگی سهامداران از بازار بورس شده، جذاب شدن بازار های موازی بورس همچون بازار های ارز، طلا، سکه و مسکن بوده، به این ترتیب که طی چند ماه اخیر، سکه و نرخ ارز جهش فزاینده ای را به خود گرفت و سکه چه در بازار های آتی و چه در بازار های نقدی از جذابیت بسیاری برخوردار شد بگونه ای که سکه در بازار آتی تحویل دی ماه ۹۷ بالغ بر ۲ میلیون ۲۰۰ هزار تومان رسید و همچنین قیمت دلار در بازار آزاد با قیمت هایی بالغ بر ۶۵۰۰ تومان هرچند در حجم کم، معامله شد.
عامل سوم نیز قیمت سهم هایی با فاند مناسب و موثر بر شاخص کل بود که در سال ۹۶ رشد قابل توجهی را تجربه کرده بودند و در مدت اخیر به علت تصمیم ناگهانی دولت مبنی بر تک نرخی شدن ارز و همچنین به دلیل ریزش قیمت کامودیتی ها که خود ناشی از کاهش شاخص بالتیک در اواخر سال ۹۶ بود، باعث شد سهامداران سهام بنیادین خود را روی میز فروش قرار دهند.
دلیل دیگری هم برای کاهش شاخص تا به امروز می توان نام برد که آن هم به تجربه سنوات گذشته باز می گردد، معمولا در این بازه زمانی شاهد خروج نقدینگی از بازار به دلیل آغاز فصل مجامع بسیاری از شرکتهای حاضر در بازار سرمایه هستیم چرا که اغلب سرمایه گذاران تمایل به دریافت سود نقدی که در چند ماه آینده به دستشان خواهد رسید را ندارند و ترجیح میدهند قبل از برگزاری مجامع اقدام به فروش سهام خود و ذخیره سود کنند.
بنابراین و با توجه به آنچه عنوان شد، مجموع این عوامل تا به امروز بر افت شاخص کل بورس تاثیر گذار بوده است، اما اگر بخواهیم مهمترین عامل را نام ببریم ریسک سیستماتیک مسائل سیاسی کشور و عدم ثبات عوامل کلان اقتصادی می باشد.
در رابطه با پیش بینی وضعیت روزها و ماه های آتی شاخص بورس گفتنی است که هر تحلیلگر و سرمایه گذار فعال در بازار سرمایه با هر دیدگاهی، به اعلام موضع ترامپ در رابطه با مسئله برجام توجه خواهد کرد. هرچند که تصمیم رئیس جمهور آمریکا در کوتاه مدت تاثیر مستقیمی بر وضعیت اقتصادی شرکتهای بورسی کشور ندارد اما از لحاظ روانی اثر بسیار زیادی بر بازار خواهد داشت.
با توجه به تحلیل هایی که در نشریات جهانی عنوان شده و همچنین شاخص های تعیین کننده نرخ کامودیتی ها، پیش بینی می شود به طور کل در سال ۲۰۱۸ قیمت کامودیتیها کاهش قابل توجهی را تجربه نکرده و اگر ریسک نرخ بهره فدرال رزرو و تاثیر آن برشاخص دلار و همچنین ریسک عدم ثبات فعالیت تولیدکنندگان برتر بین المللی مواد خام را که هرلحظه میتوانند نرخ های جهانی را دست خوش تغییرات چشمگیری کنند را نادیده بگیریم،میتوان ثبات نسبی در این قیمت ها برای سال پیش رو متصور بود و با توجه به این موضوع که در حال حاضر نرخ های جهانی مربوط به محصولات هرکدام از شرکت های بزرگ بورسی بطور میانگین بین ۱۰ تا ۲۰ درصد بالاتراز میانگین سال گذشته بوده اند، و همچنین افزایش میانگین نرخ دلار در سال جاری، باعث خواهد شد تا شرکت هایی در صنعت فلزات و گروه پالایشی و پتروشیمی که عمدتا محصولات خودرا صادر میکنند در سال جاری دارای سود هرسهم بالاتری نسبت به سال ۹۶ باشند، چرا که این شرکت ها در ۶ماهه اول سال گذشته با نرخهای فروش کمتر و با دلاری با میانگین زیر ۴۰۰۰ تومان فعالیت داشتند، اما در حال حاضر ارزش ذاتی و واقعی دلار آزاد بیش از ۵ هزار تومان و نرخ های فروش این شرکت ها بطور میانگین ۲۰ درصد بیش از ۶ ماهه ابتدای سال گذشته می باشند که این خود چشم انداز مثبتی برای بازار و شاخص کل در سال پیش رو را نوید میدهد.
حال در صورتی که ترامپ نظر نهایی مثبتی نسبت به برجام اعلام کند با توجه به عوامل بنیادینی که عنوان شد به نطر می رسد شاهد روزهای مثبتی در بورس باشیم اما اگر این اعلام موضع، منفی باشد آن ریزش کلی که انتظار می رود را بورس در این چند ماه اخیر استقبال کرده و بازار نهایتا در یک بازه زمانی کوتاه مدت درگیر جو روانی منفی این تصمیم خواهد بود و ریزش قابل توجهی را شاهد نخواهیم بود، چرا که عوامل تکنیکالی شاخص کل بورس نیز گویای این موضوع می باشد.
حسین مهر کارشناس تحلیل شرکت مدیریت سرمایه بانک اقتصاد نوین
ارسال نظر